Öfkemi nasıl kontrol edebilirim?
Duygular, hayatımızı düzenlemek ve kontrol altına alabilmek için yaşadığımız son derece doğal ve evrensel hislerdir. Sevinmek, üzülmek, şaşırmak, pişmanlık duymak, sinirlenmek… Fiziksel veya ruhsal olarak bizi mutlu eden bir durum yaşandığında mutluluk duygusu hissederiz. Beklenmedik ve tahminlerimizin dışında gerçekleşen durumlara karşı şaşırırız.
Öfke de diğer duygular gibi oldukça doğal bir duygudur. Ancak öfkenin zararlı olması ne şekilde yaşandığına bağlıdır. Bu duygu, doğal sınırları dışına çıkıyorsa sağlıksız bir hal almış demektir. Önemli olan tahrip edici, yıkıcı ve saldırgan davranışlara sebebiyet vermemesidir. Ayrıca bu duygunun ne sıklıkla ve ne oranda yani ne şiddette yaşandığı da önemlidir.
İnsanların birçoğu öfkelendikleri zaman verdikleri kararlardan, söyledikleri sözlerden ve yaptıkları davranışlardan pişmanlık duymaktadırlar. Bu nedenle öfke anında onu kontrol altına almak bu pişmanlıkların çoğunun yaşanmamasını sağlayacaktır. Bunu yaparken öncelikle o anda kendinize küçük bir zaman dilimi ayırmakla başlayabilirsiniz. ‘Nerdeyim?’ , ‘Neler oluyor?’ , ‘Bu durumdan beklentim ne?’ … gibi sorularla biraz zaman kazanarak duygu patlamasının etkisini azaltabilirsiniz. Bulunduğunuz ortamdan uzaklaşarak pişman olacağınız davranışlarda bulunma olasılığını azaltabilirsiniz. Bunlar daha çok anlık çözümler olmaktadır. Ayrıca daha kalıcı çözümler elde etmek istiyorsanız bu durumu daha sistemli ve uzun vadeye yayılan bir programla düzeltebilirsiniz.
Kendinize bir liste oluşturun. Sizi nelerin öfkelendirdiğini yazın. Bunlara ek olarak çözüm listesi hazırlayın ve çözüm seçeneklerini sıralayın. Bunu yaparken kendinize uygun olanı ve gerçekçi olanları yazmaya çalışın. Yazdığınız bu çözümler için nelere ihtiyacınız olacağını yazın ve temin etmeye çalışın. Sonra bunu uygulamaya geçirin ve en sonunda değerlendirme yapın. Çözüm planınız ne kadar işe yaradı diye kontrol edin. Eğer sıkıntılar çıktıysa bunların neler olduğuna dikkat edin. Listenizde atladığınız bir yer var mı diye kontrol edin. Durum istediğiniz gibi sonuçlanmadıysa başka seçenekler belirleyerek devam etmeye çalışın.
Öfke ile ilgili birkaç güzel söz ile yazıma son vermek istiyorum. Bu sözlerin derinlerine inmek size kalsın.
‘Kuvvetli kimse demek, güreşte başkalarını yenen değil; ancak hiddet anında kendine hakim olandır’ Hz. Muhammed.
‘Öfke ile geçen bir dakikanız, mutluluğunuzdan çalınmış altmış saniye demektir.’
‘Hiçbir şey öfke kadar insan düşüncesini sapıtamaz’ Montaigne.
‘Öfken ve nefsin bir olup aklını yener. Daima sabırlı, sebatlı ve iradene sahip olasın’ Şeyh Edebali.
Kaynak: Diyarbakır Söz
