İzmir Tire'de 700 yıllık türbeyi bu hale getirdiler! Kim neden niçin yaptı?

Geçtiğimiz aylarda restorasyon çalışmaları devam eden Tarihi Kutu Han’da işçiler tarafından çıkarılan hazinenin ardından  define avcıları gözünü şimdi de İzmir’in tarihi kentlerinden biri olan Tire’ye dikti. Türbeleriyle meşhur olan Tire’de, Balım Sultan Zaviyesi bahçesinde bulunan ve 700 yıllık olduğu öne sürülen İsa Baba Türbesi de definecilerden nasibini aldı. Bir süre önce kimliği belirsiz kişi yada kişiler İsa Baba Türbesi’ne gelerek türbe içerisinde bulunan iki mezardan birini kazarak türbeyi talan etti.

Olay, türbeye ibadet etmeye gelen bir gurup vatandaş tarafından fark edildi. Geçtiğimiz günlerde bir gurup ziyaretçi, hem Balım Sultan Türbesi’ni hem de İsa Baba Türbesi’ni ziyaret etmek için türbelerin bulunduğu alana geldi. Bu sırada gurubun içinden bir kişi İsa Baba Türbesi’nin kapısının açık olduğunu gördü ve kapıdan içeri girdi. Gördüğü manzara karşısında neye uğradığını anlamayan ziyaretçi durumu hemen  Jandarma’ya bildirdi.

Tire İlçe Jandarma Komutanlığı’na bağlı ekipler, Tire müzesi yetkilileriyle birlikte Türbeye geldi. Olay yerinde detaylı inceleme başlatan Jandarma, mezarın kim yada kimler tarafından kazıldığı hakkında çok yönlü çalışma başlattı. Müze yetkililerinin de incelemeye aldığı konu, Tire’de büyük yankı uyandırdı. Jandarma ve Polis ekipleri ilçeye gelen define avcılarını yakalamak ve diğer tarihi yerleri korumak için Tire’de alarmın rengini kırmızıya çevirdi. Türbenin kim yada kimler tarafından kazıldığı henüz belirlenemezken güvenlik güçleri şimdi her yerde define avcılarını arıyor.

Türbenin kime ait olduğu kesinlik kazanamamıştır. Bununla beraber türbe içerisindeki iki mezardan birisinin üzerinde İsa isminin yazılı olmasından ötürü İsa Baba Türbesi ismi verilmiştir. Bölgede yapılan diğer türbeler dikkate alındığında bu türbenin de XIV. yüzyılın başlarında yapıldığı sanılmaktadır.

Türbe moloz taş ve tuğladan 4.92×494 m. ölçüsünde kare planlıdır. Üzeri pandantifli kiremitli bir kubbe ile örtülmüştür. Ancak bu kubbe düzgün bir şekil göstermektedir. Türbenin batı kenarında, kenara kaydırılmış giriş kapısı bulunmakta olup, herhangi bir özellik göstermemektedir. Duvarlardan biri üzerindeki dikdörtgen söveli tek bir pencere ile içerisi aydınlatılmıştır.

İsa Baba Türbesi, Balım Sultan zaviyesi bahçesinde yer almaktadır. Yapı karakteri bakımından Balım Sultan Türbesinden daha küçük boyutludur.

Türbede iki yatır bulunmaktadır. Bunlardan birinin İsa Baba’ya, diğerinin de eşine ait olduğu tahmin edilmektedir.

Sekizgen bir kasnağa oturan kübik örtüye sahip olan türbe, basık bir tavana sahiptir.

İsa Baba, belgelerde (Kılınç Baba) olarak da yer almaktadır ki türbenin bulunduğu semtte bu adla anılan bir tepe bulunmaktadır. Kendisi aynı zamanda (Ahi dede) ünvanına sahiptir.

Kaynak: Diyarbakır Söz