AK Parti'nin seçim karnesi

AK Parti, 28 Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nde elde ettiği oy oranıyla, üst üste girdiği yedi genel seçimden de birinci parti olarak çıkma başarısını gösterdi.

Haberler 16.05.2023 - 00:14 Son Güncelleme : 16.05.2023 - 00:32

Kesin olmayan sonuçlara göre AK Parti seçimden birinci parti olarak çıktı. AK Partinin 2018 yılı milletvekili genel seçiminde yüzde 42,56 olan oy oranı, 35,58 olarak gerçekleşti. AK Partinin milletvekili sayısı 295ten 267ye düştü.

AK Parti, kesin olmayan sandık sonuçlarına göre, 24 Haziran 2018 seçimi ile kıyaslandığında Batmanda bir olan milletvekili sayısını 2ye, Sakaryada ise milletvekili sayısını dörtten beşe yükseltti.

AK Parti, geçen seçimlerde milletvekili çıkaramadığı Iğdırda bir milletvekili çıkardı.

Hakkaride bir olan milletvekilliğini kaybeden AK Parti, milletvekili sayısını bazı illerde düşürürken, bazı illerde korudu.

AK Partinin çıkardığı milletvekili sayısı Aydında dörtten üçe, Balıkesirdeki beşten dörde, Bitliste ikiden bire, Boluda ikiden bire, çanakkalede ikiden bire, çankırıda ikiden bire, çorumda üçten ikiye, Denizlide dörtten üçe, Elazığda dörtten üçe, Erzincanda ikiden bire, Eskişehirde üçten ikiye, Giresun üçten ikiye, Gümüşhanede ikiden bire, Hatayda beşten dörde, Ispartada üçten bire, Karsta ikiden bire, Kayseride altıdan beşe, Kocaelide yediden altıya, Konyada ondan dokuza, Manisada beşten dörde, Kahramanmaraşta altıdan beşe, Niğdede ikiden bire, Rizede üçten ikiye, Vanda üçten ikiye, Kiliste ikiden bire düştü.

AK Partinin milletvekili sayısı değişmeyen iller şöyle:

Adana (5), Adıyaman (4), Afyon (3), Ağrı (1), Amasya (2), Antalya (6), Artvin (1), Bilecik (1), Bingöl (2), Burdur (2), Diyarbakır (3), Edirne (1), Erzurum (4), Gaziantep (8), Mersin (4), Kastamonu (2), Kırklareli (1), Kırşehir (1), Kütahya (3), Malatya (4), Mardin (2), Muğla (2), Muş (1), Nevşehir (2), Ordu (3), Samsun (5), Siirt (1), Sinop (1), Sivas (3), Tekirdağ (3), Tokat (3), Trabzon (4), Şanlıurfa (8), Uşak (2), Yozgat (2), Zonguldak (3), Aksaray (2), Karaman (2), Kırıkkale (1), Şırnak (1), Bartın (1), Ardahan (1), Yalova (2), Karabük (2), Osmaniye (2), Düzce (2).

Öte yandan AK Parti geçen seçimde olduğu gibi bu seçimde de Tunceliden milletvekili çıkaramadı.

İstanbulda 3 milletvekilliği kaybeden AK Parti, Ankara ve İzmirde milletvekili sayısını korudu.

Bursada birinci bölgede milletvekili sayısını koruyan AK Partinin, ikinci bölgede altı olan milletvekili sayısı beşe düştü.

Bayburttaki tek milletvekilliğini de yine AK Parti kazandı.

AK PARTİNİN SEçİM BAŞARILARI

AK Parti, 14 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanı ve Milletvekili Genel Seçimlerinde birinci olarak, üst üste girdiği yedi genel seçimden de birinci çıkma başarısını gösterdi.

AK Parti, kurulduğu 14 Ağustos 2001 yılından bu yana 7 kez genel seçime girdi. 2002, 2007, 2011, 7 Haziran 2015, 1 Kasım 2015, 24 Haziran 2018 ve bugünkü cumhurbaşkanı ve milletvekili genel seçimlerinin yanı sıra, 2004, 2009, 2014 ve 2019 yerel seçimlerini kazanan AK Parti, Türk siyasi hayatında en uzun süre iktidarda kalan parti oldu.

15 aylık bir parti olarak 3 Kasım 2002 tarihinde yapılan seçimlerde geçerli oyların yüzde 34,3ünü alarak en yüksek oy oranına ulaşan ve 363 milletvekili alan AK Parti, Abdullah Gül başkanlığında 58. Cumhuriyet Hükümetini kurdu.

Aldığı siyaset yasağı nedeniyle kabine ve TBMMde yer alamayan genel başkan Recep Tayyip Erdoğanın bu yasağı, anayasa değişikliği ile kaldırıldı.

Erdoğan, 8 Mart 2003 tarihinde Siirtte yapılan yenileme seçimlerinde milletvekili olarak Meclise girdi. Bunun üzerine Gül başkanlığındaki 58. Hükümetin 11 Mart 2003 tarihindeki istifasının ardından Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezerden hükümeti kurma görevini alan Recep Tayyip Erdoğan, 15 Mart 2003 tarihinde 59. Cumhuriyet Hükümetini kurdu.

AK Parti ilk yerel seçimini 23 Mart 2003 tarihinde çorumda kazandı. Eski Belediye Başkanı Prof. Dr. Arif Ersoy, 2002 genel seçimlerinde milletvekilli adayı olmak için belediye başkanlığından istifa etti.

Boşalan başkanlığa, belediye meclisi kendi içinden birini seçemediği için, 23 Mart 2003 tarihinde çorumda belediye başkanlığı seçimi yapıldı ve belediye başkanı AK Partinin adayı Turan Atlamaz oldu.

AK Parti, 2004 yılında yapılan yerel seçimlerde, İl Genel Meclisi seçim sonuçlarına göre yüzde 41,67lik oyla birinci oldu ve belediyeler bazındaki sonuçlara göre, 1950 belediye başkanlığı kazandı.

AK Parti, 15 büyükşehir belediyesinden 11ini de kazanarak, Ege ve Güneydoğu Anadoludaki bazı il belediyeleri hariç tüm Türkiyede başarı elde etti.

367 KARARI VE GÜLÜN CUMHURBAŞKANI SEçİLMESİ

2007 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçiminde, cumhurbaşkanı adayı olarak Abdullah Gül gösterildi. CHP, ilk oturumda 367 milletvekili bulunmasına rağmen, toplam oy 367nin altında kalınca cumhurbaşkanlığı seçimi oturumlarının iptali için Anayasa Mahkemesine başvurdu.

Mahkemenin seçimi iptal etmesi üzerine, erken seçime gidilmesi kararı alındı. AK Parti, 22 Temmuz 2007 seçimlerinde de oyların yüzde 46,6sını alarak, seçimden oylarını artırarak çıktı.

Böylece Recep Tayyip Erdoğan, hükümeti kurma görevini aldı.

2007 yılında yapılan genel seçimlerde, cumhurbaşkanlığı seçimleri ve 27 Nisan e-muhtırasına yönelik tartışmalarının ardından, yüzde 46,66lık bir oy oranıyla Türkiye tarihinde hükümette bulunurken girdiği seçimlerde oy oranını artıran az sayıdaki partiden biri oldu ve 341 milletvekili aldı. AK Parti, Tunceli hariç 80 ilden milletvekili çıkardı. Erdoğan, 60. Cumhuriyet Hükümetini kurdu.

2007 yılında Cumhurbaşkanlığı seçiminde, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, TBMM tarafından Cumhurbaşkanı seçildi.

2009 yerel seçimlerinde 15 milyon 513 bin 554 seçmenin oyunu alan AK Parti, yüzde 38,8 ile bir önceki seçime göre oy oranı düşse de Türkiye genelinde birinci parti konumunu korudu.

İstanbul ve Ankara gibi 10 büyükşehir belediyesi ile beraber toplamda da 1442 belediye kazandı.

AK Parti, 2011 genel seçimlerinde ise yüzde 49,83 oranıyla yaklaşık 21,5 milyon oy alarak 326 milletvekili çıkardı. Erdoğan, 61. Cumhuriyet Hükümetini kurmakla görevlendirildi.

Gülün görev süresinin dolmasının ardından AK Parti, kurucu genel başkanı ve başbakanı Recep Tayyip Erdoğanı cumhurbaşkanı adayı gösterdi. Erdoğan; CHP ve MHPnin çatı aday olarak gösterdiği Ekmeleddin İhsanoğlunun yüzde 38,44, HDPnin aday gösterdiği Selahattin Demirtaşın yüzde 9,76 oy aldığı seçimde, yüzde 51,79luk oy desteğiyle halk tarafından seçilen ilk cumhurbaşkanı oldu.

Recep Tayyip Erdoğanın cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından, AK Parti Kongresinde genel başkanlığa getirilen Ahmet Davutoğlu, 62. Cumhuriyet Hükümetini kurma görevini aldı.

Davutoğlunun, Başbakan olarak girdiği ilk seçim olan 7 Haziranda AK Parti dördüncü kez birinci parti çıktı. Yüzde 40,8 oyla 258 milletvekili çıkarmasına karşılık AK Parti tek başına iktidar olamadı. Koalisyon görüşmelerinden hükümet seçeneği çıkmaması üzerine, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Anayasanın kendisine tanıdığı yetkiyi kullanarak seçimlerin yenilenmesine karar verdi. 2015 yılında Türkiye, bir ilki de yaşadı ve seçim hükümeti ile seçimlere gitti.

REFERANDUMLAR

17 yaşındaki AK Parti, siyasi hayatında iki referandumu da kazandı.

İlk referandumda, cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, milletvekili genel seçimlerinin beş yıl yerine dört yılda bir yapılması ve TBMMnin, yapacağı seçimler dahil bütün işlerinde üye tam sayısının en az üçte biri ile toplanması, Anayasada başkaca bir hüküm yoksa toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar vermesi ancak karar yeter sayısı hiçbir şekilde üye tam sayısının dörtte birinin bir fazlasından az olamaması ve Anayasa değişiklikleri; yüzde 31,05 hayır oyuna karşılık yüzde 65,95 ile kabul edildi. 2007 referandumunun katılım oranı yüzde 67,49 oldu.

AK Parti döneminde gerçekleştirilen diğer referandumla, Anayasada yapılan birtakım değişiklikler 12 Eylül 2010 tarihinde halk oylamasına sunuldu. 26 maddelik bir değişikliği içeren paket, TBMM tarafından kabul edildikten sonra, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından referanduma sunuldu.

Vatandaşlara Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapma hakkı veren pakette, Yüce Divan kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu yapılabilmesi, Yüksek Askeri Şuradaki ihraç kararlarına yargı denetimi getirilmesi, memurlara verilen uyarma ve kınama cezalarına karşı yargıya gidilebilmesi, askeri yargının görev alanının daraltılması,12 Eylül Darbesinin sorumlularının yargılanmasını engelleyen geçici 15. maddenin kaldırılması, Kamu Denetçiliği Kurumu (ombudsmanlık) kurulması ile partisinin kapatılmasına eylem ve söylemleriyle neden olan milletvekillerinin milletvekilliğinin düşmemesi de yer aldı.

2010 yılı referandumu yüzde 42,22 hayır oyuna karşılık, yüzde 57,88 evet oyuyla kabul edildi, katılım ise yüzde 73,71 olarak gerçekleşti.

KAPATMA DAVASI

AK Partinin tarihindeki önemli olaylardan biri de hakkında açılan kapatma davası oldu.

AK Parti hakkında 14 Mart 2008 tarihinde Yargıtay Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya tarafından, Laikliğe aykırı eylemlerin odağı durumuna geldiği savıyla, Anayasa Mahkemesinde partinin temelli kapatılma davası açıldı. Başsavcı, Cumhurbaşkanı Gül ile Başbakan Erdoğanın da aralarında olduğu 71 kişinin, siyasetten 5 yıl uzaklaştırılmasını istedi.

Yüksek Mahkeme, 30 Temmuz 2008de açıkladığı kararıyla partinin kapatılmamasını ancak Hazine gelirinin yarısının kesilmesini istedi.

Üç DÖNEM KURALI

AK Parti tüzüğündeki en fazla üç dönem kuralı nedeniyle 68 isim, 7 Haziran 2015 seçimlerinde milletvekili adayı olmazken, Kongrede yapılan tüzük değişikliğiyle 1 Kasım 2015 seçimlerinde bu kural uygulanmadı.

1 Kasım 2015 seçiminin galibi AK Parti oldu. Oy oranlarında 5 ay içinde yaklaşık 9 puan artış sağlayan AK Parti, neredeyse en yüksek oyu aldığı 2011 seçimindeki oranı yakalamış oldu. Türkiyede her iki seçmenden birinin oyunu olan AK Parti, kesin sonuçlara göre 316 milletvekili çıkarmayı başararak 2015 yılında yeniden tek başına iktidara kavuştu.

Üç dönem kuralı nedeniyle bu seçimlerde ise 65 isim liste dışı kaldı.

Ana Sayfaya Git