“BİR FİNCAN KAHVENİN KIRK YIL HATIRI VAR”
Eklenme: 13.06.2023 00:00:00

Esasen boşuna söylenmiş bir söz değildir bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı var sözü... Basit bir kahve deyip geçemeyiz. Bazı şeyler anlam yüklüdür. Tabi o anlamı anlayabilene Hayatta bundan ibaret değil midir? Yoksa ne anlamı kalır yaşamanın. Bir yudum kahvenin dahi ne kadar kıymetli olduğunu bilmeliyiz. Aksi halde ne mutlu olabiliriz ne de hayat yaşamaya değer.

Neyse bugün müzik eşliğinde içilen kahvelerin doğuşuna bakalım biraz. Ha şunu da belirtelim eşle dostla içince de bir başka oluyor. Ki girişimizde de ifade ettik. Sevdiklerimizle muhabbet eşliğinde içildiğinde hatırı sayılır bir zaman diliminde gönül muhabbeti oluşur.

DÜNYA NİMETİ KAHVENİN ORTAYA çIKIŞI

Kahvenin anavatanı Etiyopyanın Kaffa bölgesidir. Kaffadaki ormanlarda yetişen Arabika kahve ağaçları, çekirdekleri işlenen ilk kahveler olarak bilinir. Fırınlanma yöntemiyle elde edilen ve kahvenin Türkiyeye gelmesine aracı olan bölge ise Yemendir. Hem Etiyopyada hem de Yemende kahvenin keşfediliş şekli çok benzerdir.

Etiyopyada o dönem köle ticareti yapılan yol üstünde yaya olarak yolculuk eden ve yorulan köleler, yol kenarındaki kahve ağaçlarının kırmızı meyvelerini çiğneyerek tükürürdü. çiğnenen bu kırmızı meyve, kölelere enerji verir ve yolculuklarına devam etmelerini sağlardı. Bu durumu gören bazı tüccarlar da ağaçlardaki meyveleri ve meyvenin içindeki kahve çekirdeklerini toplayarak ticaretini yapmaya başladı.

Yemende ilk kez 13. yüzyılda fırınlanan kahvenin ortaya çıkışı da keçilerini otlatmaya götüren bir çobanın yorgun ve uyuşuk keçilerinin kahve ağacının meyvelerini yemesi ve canlanmasına dayanır. çobanın bu durumu fark etmesiyle de kahve ağacının canlandırıcı ve rahatlatıcı meyveleri yayılmış oldu.

Kaffa kelimesi Arapçaya Qahwah olarak geçer. Arap memleketlerine ise Qahwah ismiyle yayılmaya başladı. 16. yüzyıl başlarında ise önce Mısıra ardından ise Osmanlı İmparatorluğuna girdi. Yavuz Sultan Selim döneminde Yemen Valisi olan Özdemir Paşa, Yemende içtiği ve çok sevdiği kahveyi İstanbula getirir. Kahve, burada çok sevilir. Öyle ki sarayda kahveci başı rütbeli bir çalışan bile olur. Padişahın kahvesini pişirmekle görevli olan kahveci başı, sır tutmasını bilen bilge kişiler arasından seçilirdi.

Kahvenin Avrupaya gelişi ise tam anlamıyla tarihin bir cilvesiydi. İlk önce 1615te Venedikli tacirler, Avrupaya kahve getirdiler ve kahve tüm Avrupada çok sevildi. Takvimler 1683ü gösterdiğinde Osmanlı İmparatorluğu, Viyana Kuşatmasında oldukça zor durumdaydı ve kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldılar. Bu esnada arkalarında 500 çuvala yakın kahve bıraktılar. Akıllı bir Polonyalı tacir ise bu kahveleri alıp bir kahvehane açtı ve kahvehaneler tüm Avrupaya yayıldı.

Hatta 1600lü yıllarda Türkiyeye Venedikli tüccarların gelmesi, kahveyle tanışması ve kahvenin Avrupaya taşınmasının bu şekilde gerçekleşmesinden sonra ilk başlarda sokaklarda satılan kahve, 1645 yılında ilk defa İtalyada bir dükkanda yani kahvehanede satılmaya başlandı.

Avrupada kahve ağacı yetiştirme girişimlerinin başlamasının ardından da ilk kahve ağacı Fransada 14. Louise armağan edildi. Bu ağaç ise Avrupada milyonlarca kahve ağacının atası oldu. Sonrasında ise kahve üretiminin büyük kısmı Brezilyada gerçekleşmeye başladı. Günümüzde ise kahve üretiminin tamamı Orta Amerikada yapılıyor. Toplam üretim miktarı ise yıllık 150 milyon çuval.

1901 yılında ise kahve tüketiminde bir devrim yaşandı ve Japon Doktor Sartori Kato, suda çözünebilen ilk kahveyi üretti. 1938de ise Nestle suda çözünebilir kahvenin ticari pazarlama için ilk girişimi gerçekleştirdi. Kahvenin tüm dünyada bu denli çok sevilmesi ve tüketilmesi, kahveyi dünyada petrolden sonra en çok ticareti yapılan ürün haline getirdi.

SÖZÜN HİKAYESİ

Bir fincanın kahvenin kırk yıl hatırı var sözü yaygın bir rivayete göre, Üsküdarlı bir kahve satıcısının, Rum gemi kaptanına kahve ikram etmesiyle başlar. Aradan 40 yıl geçer ve Üsküdarlı kahveci savaşta esir düşer. Kahveciyi tanıyan Rum kaptan kendisine 40 yıl önce kahve ikram eden adamı unutmaz ve ona yardım eder.

Hayat işte Kimin nerde, ne zaman, hangi durumda karşılaşabileceğini bilemez ve kestiremeyiz

Sevgilerimle