Diyarbakırın şehir trafiği işte, bu türküyü söyletiyor.. çile bülbülüm çile..! Kentte eskiden derdik, her yer beş dakika mesafede.. Ama bugün hiç de öyle değil.. O beş dakikalık yere ulaşmak, saatler alır hale geldi; trafiğin keşmekeş hali yüzünden.. Nüfus artıyor, araç sayısı çoğalıyor.. Lakin şehrin trafikteki kalbini teşkil eden yollar, alternatifsizlikle yerinde saymaya devam ediyor!.. Kangrenleşen bir yapı!

***

Şehrin ana arterlerinde, günün önemli bölümünde uzun kuyruklar herkesin malumu!.. Geçiş, 2-3 kırmızı ışıkla, ancak mümkün.. Hele ki, sabah ve akşam mesaisinde, kuyruklar 2-3 kilometreyi buluyor.. Seyrantepe kavşağı, Üniversite yolu.. Kilitlemeyle, felçleşiyor trafik!. Bu kilit bölgelerdeki trafik ışıklarındaki sureler akıl sorgulatıcı!.. Trafiğin akışına uygun değil?..

***

çok kez yazdım, ama hala değişen bir şey yok!.. Kent trafiğini rahatlatma adına master eylem planı, tramvay, üst ve alt geçit, battı çıktı, bunların zaman alacağını biliyoruz.. Ancak ivedilikle, rahat nefes alabilme adına, yapılması gereken, bazı uygulamalar var.. İlk önce hal-i hazırda büyük bölümü bitme aşamasına gelen, çevre yolunun trafiğe açılması!.. Şehrin merkezini transit geçişlerden kurtarmak!..

***

Ana artellerde araç park yasağı getirilmeli!.. Mevcut hal trafik akışını tıkıyor, kazalara neden olduğu gibi, yaya ulaşımını da, zora sokuyor.. Her bir aracın park edişi, o yoldaki şerit sayısını, eksiltiyor. 3 şerit iken, 2ye iki şerit iken bire düşüyor.. Araçların görüş alanını da, düşürdüğü gibi; acil ve hayati öneme haiz ambulansların, itfaiye araçlarının geçişlerine de, engel teşkil ediyor!..

***

Geçen hafta birebir şahit oldum.. Tesisler bölgesinde, üç şeritlik yola gelişi güzel yapılan parklar yüzünden, ambulans sıkışan trafikte, kala kaldı.. Ne fermuar sistemi oluşabildi, ne de ışıklardan geçiş üstünlüğüyle, yol verebilmek imkanı!.. 10 dakika süren siren sesine rağmen, beş yüz metre ilerdeki özel hastaneye ambulans 20 dakikada ulaşabildi!. Diyeceksiniz ki bu bölgede, bir otopark var mı?.. Maalesef sordum otopark yok dediler!..

***

Kaldı ki, şu 75 yol üzeri!.. Elazığ kavşağından, Urfa yoluna uzanan yoldaki üç şerit ve yan yolları.. Buralar gündüz vakti değil de gece seyri saç baş yolduruyor.. Uzun kuyruklar.. Gelişi güzel park edilmeler.? Ve de, trafik magandalarının yarışları.. Sıkça yaşanan kazaların neden olduğu, yol kapatma halleri!.. En kritik de, ışıkların sürekli işlevsizliğe düşmesi!..

***

Demem o ki, ana arterlerde hızlı bir şekilde otoparklar inşa edilmeli. çok katlı!. Bu önerime biliyorum, tepki gösterenler olabilir.. Ücretli ve izinli sokak parkı, sistemi hayata geçirilebilir. Bu belediyelere ek gelir sağlayacağı gibi; trafiğin durağanlığına hayat verilmiş olunur!. Ya da günün belli saatlerinde bu bölgelerde, park yasağı getirilmeli.. Üçüncü şerit parklar tehlike üretici! Tabi denetim hassasiyeti de şart!?.

***

Söz denetim derken, şu toplu taşıma araçları, minibüs, halk otobüsleri, ki ticari taksiler de dahil!.. Biraz ağır laf olacak ama, bazı sürücüler serseri mayını gibi, makas mı, sollama mı, gelişi güzel duraksız yerde yolcu indirme bindirme mi?.. Trafiği alt üst etme adına her yolu ve şekli, sürüşü kendilerine mübah görüyorlar.. Duraklarda kuyruk halindeki bekleyişleri de, arkadan gelen araçlara yol verdirmiyor!..

***

Bağların Sento caddesi ise, adeta girilmez bölge! Her ne kadar, Şanlıurfa, Mardin, Batman ve çınar arası çevre yolu faaliyette olsa da, bu bölgede halen transit geçişler var. Günün her saatinde buradaki trafik kilitlenmesine şahit olmak mümkün.. Diğer etkiler ise park eden araç sayısı, çarşı-pazar, semt esnafının yoğunluğu, kırsaldaki vatandaşların bu bölgedeki aktifliği; yorucu bir trafik akışını ortaya koyuyor!

***

Dağkapı, Balıkçılarbaşı, Tek kapı bölgesi!.? Trafik akışındaki tıkanma kadar, park ve kaldırım işgalleri.. Ana arterler kadar bu bölgelerde de yollar köstebek ve çukur tarlası gibi!.. Büyükşehir Belediyesi ve Karayolları Bölge Müdürlüğü, yol sorumluluğu noktasında, işbirliğine girerek, asfalt çalışması, seferberliği başlatmaları elzemdir.. Sorumluluk ikilemi, bir çok yolun yıllarca asfalt yüzü görmesine duvar örmüştür..

***

Velhasıl!.. Diyarbakırın trafik akışındaki çile bülbülüm çile işkencesini kısm-i de olsa, sonlandırma adına; stratejiler belirlenmeli!.. Kurumlar arası istişare odaklı, çözüm üretici masa oluşturulmalı!.. Valilik, Belediye, Karayolları ve Emniyet!.. Bir de şehir içi toplu ulaşımdan sorumlu, kooperatifler!.. Elbirliğiyle, meseleye neşter atmalılar!..

***

GÜNÜN SÖZÜ?..

Huzurlu trafik akışı, bireyi stresten, öfke ve depresyondan uzak tutar!..