Yedinci vehim: İttihad-ı İslm cemaati, sair cemiyet-i diniye ile şakkul-sdır. Rekabet ve münaferatı intaç eder.

Elcevap: Evvel umur-u uhreviyede haset ve müzahamet ve münakaşa olmadığından, bu cemiyetlerden hangisi münakaşaya, rekabete kalkışsa, ibadette riya ve nifak etmiş gibidir.

Saniyen: Muhabbet-i din saikasıyla teşekkül eden cemaatlerin iki şartla umumunu tebrik ve onlarla ittihad ederiz.

Birinci şart: Hürriyet-i şeriyeyi ve syişi muhafaza etmektir.

İkinci şart: Muhabbet üzerinde hareket etmek, başka cemiyete leke sürmekle kendisine kıymet vermeye çalışmamak; birinde hat bulunsa, müfti-i ümmet olan cemiyet-i ulemya havale etmektir.

Salisen: İl-yı kelimetullahı hedef-i maksat eden cemaat, hiçbir garaza vasıta olamaz. İsterse de muvaffak olamaz. Zira nifaktır. Hakkın hatırı lidir, hiçbirşeye feda olunmaz. Nasıl Süreyya yıldızları süpürge olur veya üzüm salkımı gibi yenilir? Şems-i hakikate püf, üf eden, divaneliğini iln eder.

Ey din cerideler! Maksadımız, din cemaatlar maksatta ittihad etmelidirler. Mesalikte ve meşreplerde ittihad mümkün olmadığı gibi, caiz de değildir. Zira taklit yolunu açar ve Neme lzım, başkası düşünsün sözünü de söylettirir.

Sekizinci vehim: Ehl-i İttihad-ı İslm olan buradaki cemaate, mnen gibi sreten de intisap edenlerin ekserisi avam, bir kısmı da meçhulül-hal olduğundan, fitne ve ihtilfı im ediyor.

Elcevap: Belki, ağraza adem-i müsaadesine binaendir. Hem de, madem maksadı ittihad ve il-yı kelimetullahtır; teşebbüsat ve harektı da ibadettir. İbadet camiinde şah ve ged birdir. Müsavat hakik düsturdur. İmtiyaz yoktur. Zira en ekrem, en müttakdir. Ve en müttak, en mütevzidir. Binaenaleyh, mnen asıl hakikat, ittihada intisap ile beraber sreten onun nümunesi olan bu uhrev ve sırf din cemaate intisap ile teşerrüf edecek. Yoksa şeref vermeyecektir. Bir katre, bahr-i ummanı tezyid edemez. Hem de, bir günah-ı kebire ile imandan çıkmadığı gibi; şems garptan tul etmediğinden, tevbenin kapısı da açıktır. Bir desti müteneccis su, bir denizi tencis etmediği gibi, kendi de temizlendiğinden, şimdi bu nümune-i ittihada intisap eden adama şartımız olan sünnet-i Nebeviyeyi (aleyhissaltü vesselm) ihy ve evmirine imtisal ve nevhden içtinap ve asyişe ilişmemek, elinden gelse azm-i kat ile dahil olan bazı meçhulül-hal olanlar, bu hakikat-i liyeyi lekedar etmez. Zira kendi lekedar olsa da, imanı mukaddestir. Rabıta da imandır. Bu unvan-ı mukaddese böyle bahaneyle leke sürmek İslmiyetin kıymet ve ulviyetini bilmemekle beraber, kendini ahmakun-nas iln etmektir. Nümune-i ittihad olan cemaatimizesair cemiyt-ı dünyeviyeye kıyasenleke sürmeyi, triz etmeyi cem kuvvetimizle reddederiz. İstifsar tarikiyle bir itirazları olursa, cevaba hazırız. İşte meydan!

Benim dahil olduğum cemaat, burada tafsil ettiğim İttihad-ı İslmdır. Yoksa muterizlerin btıl tevehhüm ettikleri cemiyet-i mütehayyile değildir. Bu din heyet efradı, şarkta olsa, garpta olsa, cenupta olsa, şimalde olsa beraberiz.

Sual: Sen imzanı bazen Bediüzzaman yazıyorsun. Lkap medhi im eder.

Cevap: Medih için değildir. Kusurlarımı, sened-i özrümü, mazeretimi bu unvan ile ibraz ediyorum. Zira bedi, garip demektir. Benim ahlkım, sretim gibi ve üslb-u beyanım, elbisem gibi gariptir, muhaliftir. Görenekle revaçta olan muhakemat ve esalibi, benim üslp ve muhakematımla mikyas ve mihenk itibar yapmamayı bu unvanın lisn-ı hliyle rica ediyorum. Hem de muradım, bed, acip demektir.

Ömrümün hakkı için, her bir acayip şey beni kastediyor, beni buluyor. Acayibin kendi gözünde bile ben acayip bir şey gibiyim. masadak oldum. Bir misli budur: Bir senedir İstanbula geldim, yüz senenin inkılbatını gördüm.

Selm, hidyete erenler üzerine olsun.

Cem müminlerin lisnıyla insanların adedi kadar deriz: Yaşasın Şeriat-ı Ahmed! (aleyhissaltü vesselm).

Bediüzzaman Said Nurs

Biraderim Başmuharrir Beye,

Edipler edepli olmalıdırlar. Hem de edeb-i İslmiye ile müteeddip olmalıdırlar. Matbuat nizamnamesini vicdanlarındaki hiss-i diyanet tanzim etsin. Zira bu inkılb-ı şeriye gösterdi ki, vicdanlarda hükümferma, nurun-nur olan hamiyet-i İslmiyedir. Hem de anlaşıldı ki, ittihad-ı İslm umum askere ve umum ehl-i imana şmildir. Hariç kimse yoktur.

Said Nurs

DEVAM EDECEK