İç disiplin mi dış disiplin mi?
Yazının başlığına bakınca iç disiplin nedir ve dış disiplin nedir diye düşündürüyor. Peki ya bu disiplinler arası ayrım kimler için geçerli ve nasıl kazanılır?
Disiplin kişinin hareketlerini, doğrular ve değerler zeminine oturtarak toplumsal normların dışına çıkmadan kontrol ederek gerçekleştirmesidir. Düşünelim; kalabalık bir iş ortamında ne kadar gerginlik olursa olsun çalışma arkadaşınıza hakaret içerikli söylem hem değerler açısından hem de toplumsal normlar açısından etik ve ahlaklı bir davranış değildir. Peki bunu bize yaptırmayan tam olarak ne olabilir? Bu durumun yanlışlığını içimizde kabul edip gerçekten kendimiz için mi yapmaktan vazgeçiyoruz ya da çevredekiler ayıplar ve işimin son verilmesine neden olur diye mi düşünürüz? İşte tam burada devreye iç ve dış disiplin ayrımı girer.
Kişi eğer disiplini, iç disiplin olarak kazanmışsa; nerede ve ne şekilde olursa olsun hareketlerini kontrol ederken ve kendini sınırlandırırken değer yargılarını temel alır. İster yalnız olsun ister kalabalık ortamda olsun fark etmeden doğru olan davranışı seçer ve onu uygular. Birey bunu gerçekten istediği ve doğruluğuna içten inandığı için yapar. Onun kontrol kaynağı sadece içinden gelir. Çünkü kabul ettiği doğruları içselleştirmiştir.
Birey disiplini, dış disiplin olarak geliştirmişse; bu durumda onu kontrol eden sadece dışsal nedenler olur. Ceza almamak, işten çıkarılmamak, başkalarının sevgilerini kazanmak, kendini daha iyi göstermek, riya ön planda olacak şekilde egosunu tatmin etmek gibi sebeplerden dolayı kendini kontrol edecektir. Bu kişiler doğru olanı yaptıkları zaman bunun nedenlerini ve sonuçlarını içsel olarak kavrayamamış ve inanmamıştır. Çıkarlarını uymayan durumlarda doğru davranışları göstermeleri pek beklenemez.
Bireyin disiplinin konumu büyük oranda çocukluktan gelir. Devamlı olarak ödül ve ceza ile yetiştirilen, sevgiyi karşılıksız alamayan, baskıcı otoriter tutumlara sahip anne babalar çocuklarında dış disiplin gelişmesine sebep olur. Ancak karşılıksız sevgi gösteren, ödül ve ceza kontrolünü dengeleyebilen, demokratik anne ve babalar ise iç disiplin gelişmesini sağlarlar. Çünkü böyle çocuklar hareketlerinin nedenlerini ve sonuçlarını muhakeme edebilirler.
Kaynak: Diyarbakır Söz
