DYARBAKIR-Hurri-Mitanniler, Urartular, Persler, Romallar, Emeviler, Abbasiler, Mervaniler, Selçuklular ve Artuklularn da aralarnda yer ald birçok medeniyete ev sahiplii yapan Diyarbakrn tarihi Suriçindeki 8 bin yllk Amida Höyükteki arkeolojik kazlar sürüyor. Kültür ve Turizm Bakanl bünyesindeki Kültür Varlklar ve Müzeler Genel Müdürlüünce sürdürülen çalma kapsamnda Amida Höyükte bulunan Artuklu Saraynn ve onlarca medeniyete ait izlerin ortaya çkarlmas için yaplan kazlarda geçen günlerde 640 adet Osmanl imalat Tüfekçiyef el bombas, 48 adet savunma tipi muhtemelen ngiliz Mill 5- M5 el bombas, 77 adeti parça halinde dierleri dalm vaziyete ortalama 90 adet Alman meneyle el bombas, 3 adet Alman M-24 tipi el bombas, 1 adet Osmanl Humbara tipi el bombas olmak üzere toplam 782 adet deiik ebatta el bombas çkarld. Bulunan eserler sabah saatlerinde kaz alannda düzenlenen programla sergilendi.
MÜHMMATLARIN EL BOMBASI OLDUKLARI ANLAILDI
mida Höyük Kaz Bakan Prof. Dr. rfan Yldz, surlarn kuzeybat tarafnda devam eden çalmalarda surlardan 2 metre 20 santim uzaklkta bir alanda el bombas olduu tahmin edilen Osmanl dönemine ait mühimmatlara rastlandn dile getirdi. Prof. Dr. Yldz, 2 günlük çalma sonunda bütün mühimmat ortaya çkarld. Mühimmatlarn el bombas olduklar arlkl olarak 1. Dünya Savanda hem Osmanl tarafnda hem de itilaf devleri tarafndan kullanld anlald. 640 adet Osmanlnn tüfekçiyef el bombas, 48 adet ngiliz Mill 5- M5 türü bomba, 77si parça halinde dierleri dalm halde yaklak 90 adet Alman tipi el bombas 3 adet Alman M-24 tipi el bombas, bir adet de Osmanl Dönemi Humbara tipi el bombas olmak üzere toplam 782 adet el bombas tespit edildi. Bu el bombalar emniyet tarafndan alnarak incelendi. Boaltlabilenler bizlere teslim edilecek müzelerde sergilenecek, dierleri ise imha edilecektir dedi.
Zeminden 1 metre 10 santim derinlikte ta malzemeden yaplan duvarn çevreledii bir çukurun içerisinde mühimmatlarn brakldn hatrlatan Prof. Dr. Yldz, öyle devam etti:
Mühimmatn üzeri de salt talar ile kapatlmt. Yaptmz çalmalar sonucunda ilk belirlemelere göre Diyarbakr Osmanl döneminde özellikle 1. Dünya Sava Döneminde önemli bir merkez. 13üncü kolordu merkezidir. Ve buras direkt merkeze baldr. Bugünkü Güneydou Anadolu Bölgesinin asayiini salamakla görevlidir. Buras önem arz ediyor. Osmanl Devleti, Mondros Atekes Antlamasn imzalyor. Bu Mondros Atekes Antlamasnn 7nci maddesine göre tilaf Devletleri kendi güvenlikleri açsndan tehlikeli gördükleri yerleri igal etme hakkna sahipler. Bu balamda Osmanlnn snrlarn koruyacak ve iç asayiini salayacak kadar asker ve silah bulundurmasna izin veriliyor. Onun dndaki silahlar toplatlmaya çallyor. Bizim tahminimiz ite Mondros Atekes Antlamas sonras teslim edilmek istenmeyen silahlarn buraya gömüldüü ve bu silahlarn o silahlar olduunu düünüyoruz.
Konumalarn ardndan Amida Höyük Kaz Bakan Prof. Dr. Yldz, bulunan bombalarn özelliklerini anlatt.