Memur-Sen Diyarbakr l Bakan ve Salk-Sen ube Bakan Nurhak Ensariolu, salk çalanlarnn temel sorununun döner sermaye sistemi olduuna dikkat çekerek hakkaniyeti esas alan yeni bir döner sermaye sisteminin oluturulmas gerektiini söyledi.
Memur-Sen Diyarbakr l Bakan ve Salk-Sen Diyarbakr ube Bakan Nurhak Ensariolu, beraberinde sendika üyeleriyle birlikte Diyarbakr Eitim ve Aratrma Hastanesi önünde salk çalanlar arasndaki adaletsiz döner sermeye ödemelerine tepki gösterdi. Bakan Ensariolu, salk çalanlarnn temel sorununun döner sermaye sistemi olduuna belirterek, hakkaniyeti esas alan döner sermaye sisteminin oluturulmas gerektiini vurgulad. Bakan Ensariolu, Salk, kamunun vatandalarna vermekle yükümlü olduu hizmetlerin en önemlileri arasnda yer almaktadr. Sosyal devlet ilkesinin esas alnd ülkelerde her bir vatanda, salk çalanlar eliyle sunulan hizmetlerden eit bir ekilde yararlanr. Bu durum sosyal bir hukuk devleti olan ülkemiz için de geçerlidir. Bu manada ülkemiz, çok ükür dünyann en kapsaml ve en donanml salk sistemlerinden birine sahiptir. Pandemi sürecinde bir defa daha test edilen bu sistem, tarafl tarafsz herkesin takdirini kazanmtr. Elbette sistem ne kadar iyi olursa olsun ve ne kadar teknolojik donanma sahip bulunursa bulunsun, onu ileten, ayakta tutan, memnuniyeti had safhaya yükselten, fedakar salk çalanlardr. Bu manada salk çalanlar ordumuz, pandemi süreci öncesinde olduu gibi salgna kar canlar pahasna yürüttükleri amansz mücadelede de bu hakikati tüm çplaklyla ortaya koymulardr dedi.
SALIK SSTEM EN GÜVENLK LMAN OLMUTUR
Salk sisteminin, kutsal görevlerini her koul ve artta üstün fedakarlklarla yürüten salk çalanlar sayesinde milletin snd en güvenli liman olduunu kaydeden Ensariolu, Hemiresinden doktoruna, ambulans oföründen salk teknikerine yüzbinlerce salk çalannn ortak aln teri, bu limann yegane can suyudur. Bu limanda salk hizmetleri o kadar bir ve bütün yürütülmektedir ki ii, unvan, statüsü ne olursa olsun her bir çalann aln teri, bir dierinin tamamlaycsdr. Bir dier ifadeyle, salk hizmetlerinde sunulan hizmetin, verilen emein, dökülen aln terinin tamam ortaktr ve tüm çalanlarndr. Salk hizmetlerinin külfetinde söz konusu olan bu ortak paylam, ne yazk ki dökülen ortak aln teriyle yeeren nimetin paylamnda yerini, hakszla, adaletsizlie, eitsizlie, huzursuzlua ve umutsuzlua brakmaktadr. Tüm bu olumsuzluklarn ana kaynan döner sermaye sistemi oluturmaktadr. 2004 ylnda, salkta yeni döneme geçi sürecinde önemli sorunlarn çözümünde anahtar rol görmesi amacyla tüm salk tesislerinde uygulanmaya balanan döner sermaye sistemi, ilk yllarda baaryla uygulanmsa da gelinen noktada ilevini yitirip, kronik bir sorun halini almtr. Bu sistem nedeniyle özellikle son 6-7 yldr, meslek ve unvan bazndaki farkl hak ediler, salk çalanlar arasnda memnuniyet snrlarnn ötesinde ne yazk ki kargaaya yol açmtr. Sistem gerek hekimler arasnda gerekse hekim d salk çalanlar arasnda dengeli ve hakkaniyetli bir paylama imkan vermemektedir diye konutu.
PERFORMANSA DAYALI EK ÖDEME SSTEM ADL VE HAKKANYETL DEL
Vicdanlar yaralayan ayn ac durumun iller, hastaneler ve birimler arasndaki salk çalanlar için de geçerli olduunu aktaran Bakan Ensariolu, Sorun ne yazk ki her geçen gün daha da büyümekte ve içinden çklmaz hal almaya doru ilerlemektedir. Endiemiz ve ayn zamanda umudumuz, salk sistemine dolaysyla insanmza zarar verici noktalara ulamadan çözüme kavumasdr. çözüm amaçl palyatif tedbirlerden bir sonuç çkmas da mümkün olmamtr, olmayacaktr da. Mart ay banda, yönetmelik deiikliiyle yürürlüe konulan uygulama bunun en son örneidir. Bu yönetmelik deiikliiyle, ksmi çözüm bir yana, sorunun derinlii ve yakcl daha da artmtr. öyle ki yaplan deiiklikle birkaç meslek grubunun lehine adm atlrken, saylar yüz binleri bulan hekim d salk çalanlar tam bir hayal krklna uratlmtr. Hakkaniyetle, adaletle ve vicdanla badamayan bu ve benzer düzenlemeleri kabul etmek mümkün deildir. Döner sermaye uygulamasndaki ana kurgu deimeden, emek ve aln teri temelli dengeli ve adil bir paylam gözetilmeden, sistemin tevik edicilii her bir çalan kapsayacak ekilde geniletilmeden ortaya konacak her bir düzenleme, sorunun derinlemesinden baka bir ie yaramayacaktr. Bu çerçevede, salgnla mücadele sürecindeki uygulamalara baktmzda da ne yazk ki benzer olumsuzluklar görüyoruz. Bakanlk, sürecin en banda, performansa bakmakszn belirlemi olduu usul ve esaslar çerçevesinde, pandemiyle mücadelede direk yer alan hekimler için tavandan, dier hekimler için ise kadro ve unvanlarna göre tavann yüzde 45 ile 75 aralnda. Hekim d salk çalanlar için ise tavandan ek ödeme verilecei yönünde karar ald. Ancak performansa dayal ek ödeme sisteminin adil ve hakkaniyetli olmad, mevcut sorunlar çözücü özelliinin kalmad, ihtiyaçlar karlamad gibi nedenlerle, zorlu salgn günlerinde salk çalanlarnda ciddi huzursuzluklara yol açmtr. Daha vahimi, salgn süresince, hakkaniyetli olmasa da tüm salk çalanlarnn yararlanaca açklanan ek ödeme destei, alnan yeni bir kararla, salgnla mücadele eden salk çalanlar ile snrlandrld. Üç aylk dönemi kapsayan ek ödeme destei uygulamasnda da süre uzatmna dair yeni bir karar olmad için 15 Temmuz itibaryla sona gelinmitir. Bu yanltan acilen dönülmelidir eklinde konutu.
HAKKANYET ESAS ALAN DÖNER SERMAYE SSTEM OLUTURULMALI
Salk çalanlarnn salgnla mücadelesinin devam ettiini anlatan Ensariolu, öyle devam etti:
Salk çalanlar, hiç olmazsa salgnla mücadele süresince, uygulamadaki hakszlklarn giderilip ek ödeme desteinin her bir çalan kapsayacak ekilde geniletilmesini beklerken, 15 Temmuz itibaryla uygulama sona ermitir. Salgnla mücadelede cephenin en ön safnda yer tutan ve hatta canlaryla bedel ödeyen salk çalanlarnn hiçbiri, bu tür hakszlklar kabul etmemektedir, palyatif admlar, sorun ve memnuniyetsizlik üretmeye devam etmektedir. Sistemi, çalanlarn bir kesimini maksimum düzeyde memnun ederken, bir dier kesimini daha az memnun ederek veyahut memnuniyetlerini sfrlayarak salkl bir ekilde sürdürmek mümkün deildir. Neticede her bir salk çalan ayn ii yapmasa da ayn sorumluluk bilinciyle hareket ediyor ve risklere kar ayn gösü geriyor. Salgn sürecinde de çok net bir ekilde görüldüü gibi virüs, risk, tehdit cephede, sahada ayrm yapmyor. Salk hariç hiçbir kamu hizmetinde, ayn ii yapmasna, ayn saat çalmasna ve ayn statüde olmasna ramen farkl ücret alan bir çalana rastlamak mümkün deildir. Sonuç olarak, fedakar salk çalanlar arasnda ayrm yapan, hak gasp eden, aln terini yok sayan, bu çarpk döner sermaye sistemine bir an önce son verilmelidir. nsan hayatn, insan shhatini konu olan bir kamu hizmeti, kangren halini alm böylesine büyük bir sorunla salkl ileyemez. Kamu hizmetlerinde çözüm yerine sorun üreten bir sistem, sadece çalanlar deil, herkesi sorunun bir parças haline dönütürür ve belli bir aamadan sonra herkese zarar verir. Salk sistemini tehdit eden döner sermaye sistemi, maalesef hzla bu yönde ilerliyor. Salk-Sen olarak, salk çalanlarnn moral ve motivasyonlarn sarsan, i barn ve huzurunu olumsuz etkileyen, hak kayplarna yol açan ve çalanlar meslekten soutan döner sermaye sisteminin bir an önce düzeltilmesi gerektiine inanyoruz ve bu yöndeki çarmz bir defa daha tekrarlyoruz. Hakkaniyeti esas alan döner sermaye sisteminin oluturulmas mümkündür ve bunu her platformda muhataplarmzla paylatk.