Yaklak 13 bin yllk geçmii ve 33 medeniyete yapt ev sahiplii ile tarihin en önemli kentlerinden biri olan Diyarbakrn sembolü haline gelen yerli karpuz fideleri geçtiimiz mart aynda Dicle Nehri kenarndaki arazilerde toprakla bulumutu. Yl boyu yöreye özgü yöntemlerle yetitirilen karpuz için tadnn ortaya çkmas ve geliimini salamas için güvercin gübresi de kullanld. Hastalk nedeniyle özellikle geçtiimiz yl yaplan yarmada 30 kilograma kadar düü yaanan Diyarbakr karpuzunun, eski arlna kavumas için yaplan çalmalar bu yl meyvesini bir nebze de olsa vermeye balad. Humuslu arazide mart aynda ekimi gerçekletirilen karpuzlarn arl 52 kiloyu at. Her biri en az 40 kiloyu geçen ve iki kii tarafndan zor tanan karpuzlar, tarladan titizlikle toplanarak araçlara aktarld. çou sergilenmek üzere kurumlara verilecek olan karpuzlar, araçlara tandktan sonra kent merkezine doru yola çkt.
En ar karpuza özel önlem
Diyarbakr-Batman karayolu yaknlarnda karpuz yetitiricilii yapan Adil Aydn, ürünü toplamak için tarla içileri ile birlikte sabahn erken saatlerinde arazisine geldi. Aydn, gördüü manzara karsnda sevincini gizleyemedi. Tarlasndaki karpuzlarn hemen hepsinin beklentisinden yüksek arla ulaan Aydn, en ar ürünü bulmak için bütün karpuzlar tartt. Karpuzlarn tamamna yakn 40 kiloyu geçen Aydn, en son getirilen karpuzun arln gördüü anda ikinci bir sevinç yaad. Adil Aydnn tarlasndan 52 kilo 300 gram arlndaki karpuz, iki kiinin yardm ile alnp tartldktan sonra ahsi arabaya konularak muhafaza altna alnd.
Karpuzun geliiminde güvercin gübresi en büyük etken
Karpuz üreticisi Adil Aydn, Diyarbakr denince akla önce surlarn, ardndan da karpuzun geldiini söyledi. Diyarbakr karpuzunun u anda tescillendiine dikkat çeken Aydn, Karpuz üreticilerimiz mart aynn 20sinde tarlaya gelir çekirdeklerini tüplere brakr, tüpler belirli bir zamana geldiinde fideler yerlere vurulur. Bunun ardndan çapas yaplp tarla sürülüyor, ilaçlamann ardndan gübre veriliyor. Bu gübrelerin arasnda Diyarbakrn eski güvercin gübresini kullanyoruz. Bu gübre karpuzun büyüklüüne, aromasna ve ekline etki ediyor dedi.
En ar karpuz 62 kilo 700 gram
Diyarbakrda karpuz festivali yapldn ve 1990dan beri yarmalara katldklarn belirten Aydn, Bu süre zarfnda 8 kere birincilik kazandk, 5-6 kere ikinci olduk 8 kere üçüncülük kazandk. Diyarbakrmzda en büyük karpuz, rekor saylacak karpuz 2014 yl itibari ile 62 kilo 700 gram karpuz olarak tescillenmi ve bu karpuz da bizim ürettiimiz karpuzdu. u anda o rekor hala krlmad. Eskiden Dicle Nehri kenarnda çakll olan yerlerde yetiirdi karpuz, corafi ekiller ve barajlardan dolay bu Dicle Nehrinde yetien karpuz bitti yerine tarla karpuzu geldi. u anda karpuz humuslu topraklarda yetiiyor. En büyük etkeni de tarlann ham olmas kuvvetli olmas, güvercin gübresi kullanm ve bakm çok önemli. Yeni doan bir çocuu düünün, bakmdr, temizliidir geliimidir bunlarn hepsi yaplyor, geliiyor ve büyük bir hale geliyor. Bizim karpuzumuzu da bir çocuk gibi düünün. Diyarbakrda hava scakl belirli senelerde artyor. Bu nedenle karpuz büyümüyor. Scaklk ortalama olsa inanyoruz ki karpuzumuz 70 kilogram da geçer diye konutu.
Destek olmazsa Diyarbakr karpuzu tarih olacak
çiftçilere yönelik desteklemelerin artmas gerektiini vurgulayan Aydn, Bismil Kaymakammz ve Bismil lçe Gda Tarm ve Hayvanclk Müdürlüü gübre, mazot ve ilaçlama yardm noktasnda bize destek sundular fakat bu yeterli deil. Karpuz üreticilerine belirli bir destek verilmesi gerekiyor. çiftçiye bu destek verilmezse Diyarbakr karpuzumuz yok olmaya mahkum olacaktr ifadelerini kaydetti.