DYARBAKIR - Diyarbakr Barosu, nsan Haklar Haftas kapsamnda Rawest Aratrma Merkeziyle ortak yapt Diyarbakrn nsan Haklar Algs Aratrmas balkl saha aratrmasnn ön sonuçlarn açklad. Baronun Tahir Elçi Konferans Salonunda gerçekleen basn toplantsnda, Diyarbakr Barosu Bakan Nahit Eren konutu.
Eren, aratrmann 27 Kasm-4 Aralk tarihleri arasnda Diyarbakr merkez ve 44 mahallesinde, bin kiiyle yüz yüze gerçekletirildiini söyledi. Aratrmaya katlanlarn yüzde 51,9unun kadn, yüzde 48,1inin erkeklerden olutuunu belirten Eren, anket sonuçlarn da paylat. Eren, raporun bütün sonuçlarnn Ocak aynda ayrca paylalacan duyurdu.
ADALETE GÜVEN YÜZDE 1,2DE KALDI
Ankete katlanlar, Türkiyedeki adalet sistemine ne kadar güveniyorsunuz? sorusuna yüzde 41,3 Hiç cevab verdi. Bu soruya Son derece cevab veren katlmclarn oran 1,2 oldu.
Katlmclarn yüzde 38,0, 90l yllarda ve bu dönemde Türkiyenin insan haklarna ne kadar önem verdiini puanlayabilir misiniz? sorusunu 1 eklinde puanlad. Katlmclarn 1,2si bu soruyu 10 eklinde puanlad. Bu puanlamann 1 ksm 90lar için yüzde 42,1 olurken, 10 ksm 14,5 oldu.
KADINLAR, KÜRTLER, çOCUKLAR
Sizce Türkiyede haklar en çok ihlal edilen grup hangileridir? sorusunu yantlayan katlmclara göre hak ihlallerine urayan gruplar öyle sraland: Yüzde 68,7 kadnlar yüzde 55,1 Kürtler, yüzde 30,5 çocuklar, yüzde 15,9 yoksullar, yüzde 14,2 isizler, yüzde 4,7 aznlklar, yüzde 3,7 Aleviler, yüzde 2,1 baörtülüler, yüzde 0,2 seküler, yüzde 2,1 mülteci, yüzde 2,9 ecinsel.
DEVLET NSAN HAKLARI HLAL YAPIYOR
En çok insan haklar ihlali yapanlar kimler? sorusuna katlmclarn yüzde 61,9u devlet derken, yüzde 45,9u erkekler, yüzde 21,1i polisler, yüzde 11,8i asker, 10,3ü irket, 19,4ü medya, 0,7si anne, 3,7si baba ve 25,3ü yarg diye cevaplad.
YÜZDE 54.6 KAYYIMA KARI
Katlmclar, Gerektiinde belediye ve üniversitelere kayym atanabilir sorusuna yüzde 5,4 kesinlikle katlyorum, yüzde 17,9 katlyorum, yüzde 9,5 ne katlyorum ne katlmyorum, yüzde 24,1 katlmyorum, 30,5 kesinlikle katlmyorum, yüzde 11,5 ise fikrim yok diye cevap verdi.
ANADLDE ETM ALMAMAK HAK HLALDR
Anadilde eitim ve hizmet alamamak insan haklar ihlalidir eklindeki soruya verilen yantlar öyle: 30,5 kesinlikle katlyorum, yüzde 36,7 katlyorum, yüzde 11,6 ne katlyorum ne katlmyorum, yüzde 10,8 katlmyorum, yüzde 1,2 kesinlikle katlmyorum ve yüzde 9,2 fikrim yok.
Kamu personeli almnda güvenlik soruturmas hak ihlalidir sorusuna dair sonuçlar u ekilde: 23,0 keskinlikle katlyorum, 32,5 katlyorum, 12,4 ne katlyorum ne katlmyorum, 16,1 katlmyorum, 4,0 kesinlikle katlmyorum ve 12,0 fikrim yok.
ANDIMIZ HAK HLALDR
Andmzn okunmasnn zorunlu olmasnn hak ihlali olup olmadna dair sorulan soruya da katlmclarn yüzde 81,20si ihlaldir, 920si fikrim yok ve yüzde 9u deildir cevab verdi.
Katlmclarn, Devlet srlarn halkn faydasna haber yapan gazetecinin tutuklanmasnn ihlal olup olmadna dair verdii cevaplar, yüzde 71,9 hak ihlalidir, yüzde 10,9 deildir ve yüzde 17,5 fikrim yok eklinde oldu.
KÜRDSTAN DYENLER TUTUKLANMAMALI
Katlmclarn büyük çounluu, Kürdistan diyen kiilerin tutuklanmasnn ihlal olduunu söyledi. Katlmclarn yüzde 70,4ü hak ihlalidir, yüzde 9,7si deildir ve yüzde 19,9 fikrim yok cevab verdi.
DYARBAKIR CEZAEV MÜZE OLMALI
Diyarbakr Cezaevi müzeye dönütürülmelidir eklindeki soruya katlmclarn yüzde 12,1i fikrim yok, yüzde 2,9u kesinlikle katlmyorum, yüzde 9,8i katlmyorum, yüzde 8,7si ne katlyorum ne katlmyorum, 44,8i katlyorum, yüzde 21,7si ise kesinlikle katlyorum cevabn verdi.
Katlmclarn yüzde 50,8i, OHAL sürecinde KHK ile yaplan ihraçlar hak ihlalidir sorusuna katlyorum ya da kesinlikle katlyorum eklinde cevap verdi. Kesinlikle katlmyorum ya da katlmyorum diyenlerin oran yüzde 11,9da kald.
STANBUL SÖZLEMES YAATIR
Katlmclar büyük oranda stanbul Sözlemesinden çekilmenin kadna yönelik iddeti artrd yönünde görü bildirdi. Katlmclarn yüzde 28,2si katlyorum, yüzde 25,8i kesinlikle katlyorum, yüzde 13,1i katlmyorum ve 5,1i kesinlikle katlmyorum cevabn verdi.
1990LI YILLARDA DAR YARGI SÜREC
Katlmclara, 1990l yllarda yaanan faili meçhul cinayetlere ilikin yarg süreçleri toplum vicdann tatmin edecek ekilde adil yürütülmüyor eklinde soru yöneltildi. Bu soruya verilen yantlar öyle: 22,4 kesinlikle katlyorum, 34,6 katlyorum, 14,1 ne katlyorum ne de katlmyorum, 11,0 katlmyorum, 3,5 kesinlikle katlmyorum ve 14,4 fikrim yok.
Katlmclara Medyann insan haklar ihlallerini yansttn düünüyor musunuz? sorusu da soruldu. Bu soruya katlmclarn yüzde 26,8i evet, yüzde 59,1i hayr ve yüzde 14,1i fikrim yok yant verdi.
çÖZÜM, DYALOG VE DEMOKRASDE
Anket sonuçlarnn açklayan Eren, ardndan yaanan hak ihlallerinin faili meçhul cinayetlerin yaand 1990l yllara oranla çok fazla arttn söyledi. Eren, yapt konumada, Diyarbakr bu ihlallerin en çok yaand kentlerden biridir. Bunun da özünde yatan Kürt meselesinin halen sava ve çatma ortamnda devam ediyor olmasdr. Yani güvenlikçi politikalar, çatmalar her zaman içerisinde hak ihlallerinin barndran yöntemler. Bu nedenle sorunun çözümünün demokrasi ve diyalog yoluyla çözülebileceini her frsatta dile getiriyoruz dedi.