Bölgede artk çoban ve samc bulmann zor olduunu belirten GAPUTAEM Müdürü Mehdi Sümerli, buluun bölge hayvanclna büyük katk sunacan umduklarn ifade etti.
Diyarbakr GAPUTAEM Müdürlüü tarafndan güne enerjisiyle çalan Fotovoltaik Pil Destekli Mobil Süt Sam Makinesi ve enerji kayna gelitirildi. Prototip aamasndaki bulu ile yaylalarn enerjiyle buluturulmas hedeflenirken, hayvan sam sorunu açsndan da daha hijyenik koullarda ve hzl bir ekilde sam yaplmas için makinenin daha tanabilir hale getirilmesi planlanyor. Makinenin, taklan akülerle bulutlu günlerde bile sam yapmas hedefleniyor.
Hem süt sam makinesi hem de enerji kayna
Hayvanclk ve slah çalmalar kapsamnda yaplan saha çalmalarnda karlatklar sorun üzerine böyle bir çalmaya giritiklerini belirten GAPUTAEM Müdürü Mehdi Sümerli, Hayvanclk ve slah çalmalar kapsamnda çalan arkadalarmz saha çalmalarnda bir sorun ile karlatklarn dile getirdiler. Özellikle yayladaki göçer hayvanclkta sam skntlar yaadklarn, samc bulmakta sknt yaadklarn ve hijyen konusunda bir makine gelitirmek istediklerini ifade ettiler. Bu kapsamda güne enerjisiyle çalabilecek bir prototip gelitirdiler. Bu proje güne enerjisiyle çalabilecek seyyar süt sam makinesi. Bir yldan fazladr Batman, Siirt, Diyarbakr merkez, Karacada bölgesi ve baz yaylalarda test ettik. çok olumlu sonuçlar aldk. Elle samla kyaslama yaptk bunu ve gerçekten hem ksa sürede hem de hijyen olarak faydasn gördük. uanda paneller biraz büyük ama arkadalar bu panelleri küçültüp bir ufak kamyonete monte edilecek hale getirecekler. Ayrca sadece sam makinesi olarak düünmüyorlar ayn zamanda enerji kayna olarak da kullanmak istiyorlar. Özellikle elektriin olmad yaylalarda hem oradakilerin enerji ihtiyacn karlamak hem de bir su sebili de ekleyerek scak ve souk su ihtiyacn da karlamay düünüyorlar. Onun için proje üzerinde uanda çalyoruz. Gün geçtikçe gelitirmeye çalyor arkadalar. Umarm bölgenin hayvanclna büyük bir katk sunacak. çünkü gerçekten bölgede artk hem çoban hem de samc bulmak zor. çoban imdi enerji ile buluturursak belki cep telefonundan, scak ve souk sudan faydalanr, belki cazip hale getirebiliriz. Bir de elle samlarda ikayet edilen hijyenik sorunlar da bertaraf edilmi olur. Sütün de bir Pazar deerinin artacan düünüyorum dedi.
Hayvanclk yapanlarn eksiini kapatacak
Gelitirilen Fotovoltaik Pil Destekli Mobil Süt Sam Makinesi ve enerji kaynan daha portatif ve çok amaçl düündüklerini vurgulayan Sümerli, Daha portatif daha çok amaçl hale getirmeye çalyoruz. uan yaptmz test çalmalarnda bile hayvanclkla uraan göçerler, yaylaclar sipari vermek istiyorlar. Bir taraftan da umutlu bekliyorlar ne zaman elimize geçecek, seri üretime ne zaman balayacak diye. çünkü gerçekten birebir onlarda makineyle birlikte çaltlar bir taraftan elle samlar yaplrken bir taraftan da makineyle samlar yapld. Kendi gözleriyle gördüler. Hem ksa sürede hem de hijyen bir süt elde ettiklerine ahit oldular. Sadece koyunu deil ayn zamanda keçiyi de saabiliyor. Sadece balklar deiiyor. Burada bölgemizde özelikle enerjiden uzak hayvanclk yapan göçer, yaylada yaayan insanlarn bir eksiini kapatacan umut ediyorum diye konutu.
çok fazla maliyeti yok
Makinenin çok maliyetli olmadn aktaran Sümerli, unlar kaydetti:
Bizim önceliimiz maliyetin hesaplamas olmad. Öncelikle ihtiyaca cevap verip vermediini test ettik. Maliyet ilk bata fazla olabilir ama siz bu gelitirdikçe ve seri üretime geçtikçe maliyeti de düecektir. çok fazla bir maliyeti yok. Sonuçta güneten alnan bir enerji ve onun sistemi çaltrmasdr. uradan yaptmz bu özel montaj ve çalma çok fazla bir maliyeti yok. Üreticiyi zorlayacak bir bütçe deil.