ABDnin envanterindeki en gelimi uçaklardan F-22 Raptorn Floridadaki Eglin hava üssünden rutin bir eitim için havalandktan ksa süre sonra dütüü belirtildi.
Üsse 19 kilometre mesafede düen uçan pilotunun koltuk frlatma yöntemi ile kurtulduu belirtilirken uçan düme nedenine ilikin soruturma balatld.
Birim maliyeti 150 milyon dolar bulan F-22 uçaklar ABD ordusunun envanterinden en pahal uçak olarak biliniyor.
ABD bu uçaklar baka ülkelere satmyor.
F-22 SAVA UçAI ÖZELLKLER
F-22 Raptor (Yrtc Ku), Lockheed Martin firmas tarafndan, hava üstünlüü odakl,düük radar izi ile yüksek görünmezlik salamaya yönelik üretilen avc uçadr. Amerika Birleik Devletleri Hava Kuvvetleri (USAF)ne göre, F-22 uçaklar Birleik Devletler Küresel Saldr Görev Gücü (US-GSTF)nün önemli bileenlerindendir [1].
F-22 tek kiilik, çift motorlu bir uçaktr. Tasarm ve gövdesinde kullanlan kompozit malzemeler sayesinde radar izi radar tesisleri için çok düük olmasna ramen, Kolchuga pasif alglayic diye bilinen ESM sistemi tarafndan tespit edilebilir. Radar izinin düük olmasn salamak için tanan bombalar ve füzeleri kanatlar altnda deil, uçan içinde bulunan özel depolarda bulunmas gerekiyor. Aksi takdirde radar izinin mühim bir oranda yükselip uça radar tesisleri için yine tespit edilebilir hale gelmesine neden olur. 7 Ekim 1997de ilk uçuunu yapm, ilk üretilen F-22 17 Ocak 2003te görev yeri olan Nellis Hava Üssüne teslim edilmitir. F-22 radar görüntüsü çok küçük olan bir uçak olduu için düman hava sahasna szabilir ve öncü darbeyi gerçekletirebilir. F-22nin çok yüksek manevra kabiliyeti vardr. Uçakta bulunan itki yönlendirme sistemi sayesinde uçak burnu yukarya bakacak ekilde sabit irtifada gidebilir. tki yönlendirmesi uçan jet çklarnn yani nozzlelarn yönlendirilmesi ile yaplmaktadr. Bu özellik F-22yi it dalanda üstün klar. F-22nin tasarlanmasnn bir dier amac da havadan havaya füze tayamayan dolaysyla kendini hava saldrlarna kar koruyamayan F-117nin bu eksikliini gidermektir. F-22 GPS kumandal JDAMlarla F-117 lerin görevlerini yapabilmektedir. F-22 silah yükünü gövde içinde tar, gövde dnda kanat altndaki iki paylonda da harici yakt tank ya da bomba tanabilir. Uçan maliyetinin pahal olmas en önemli dezavantajdr, bu nedenle üretim says snrldr.
F-22 gelecekte F-15E Strike Eagle ve F-117 Nighthawkn yerini alacaktr.
F-22 program, gelimekte olan global tehlikeler kar USAFn gelecek jenerasyon hava üstünlük sava uçan yaratmaktr. Bu uçak düman hava sahasna szmak, ilk görünme, birden fazla hedeflere kar ilk öldürme görevlerini ifa etmek üzere tasarlanmtr. F-22 düük saptanabilme yetenei, yüksek manevra kabiliyeti, gelimi entegre avionikleri ve afterburnersz süpersonik seyir salayan aerodinamik performans ile öne çkmaktadr. F-22nin motoru uzun süreli olarak süpersonik hzlarda uçarken afterburner kullanmayp yüksek verim salayan, ve bunu düük hzlarda da gerçekletiren bir uçaktr.
Havadan havaya görevlerde F-22 6 adet AIM-120C ve 2 adet AIM-9 güdümlü AA füze tayacaktr. Havadan karaya görevlerede ise 2 adet AIM-120C ve 2 adet AIM-9a ilaveten gövde içinde 2 adet 100lb JDAM mühimmat bulunduracaktr. GPS kumandal JDAMlarla F-117lerin kapasitesine sahip olacaktr.
F-22nin kombat yapm temizdir, yani bütün silahlar gövde içinde tanmakta ve gövde dnda hiçbir yük bulunmamaktadr. Bu F-22nin görünmezlik özellii için önemli bir husustur çünkü bu tip yüklerin olmamas hava direncini azaltaca gibi menzilini de arttrr. F-22nin kanat altna dört yükleme noktas vardr, her biri 5000lb yük tayabilir.