ABDde Kovid-19 vakalar ve ölümleri özellikle martn ikinci yarsndan itibaren hzla artmaya balarken, ülke ekonomisi ve salk sistemi de zor bir snavdan geçiyor.
Ülkede 25 Mart itibaryla vaka says 70 bine yaklarken, yaamn yitirenlerin says ise bin barajn geçti.
ABD Bakan Donald Trump, her ne kadar virüs ile mücadelede tünelin sonunda k görünüyor yorumunu yapsa da ABDli birçok uzman, salgnn nisanda daha da kötüleeceini söylüyor.
Bu konudaki en dikkat çekici açklama DSÖ Sözcüsü Margaret Harristen geldi.
Harris, önceki gün yapt basn toplantsnda, son 24 saatte Avrupa ve ABDden bildirilen Kovid-19 vaka saysnn tüm dünyadaki vaka saysnn yüzde 85ini oluturduunu vurgulayarak, ABDnin salgnn yeni merkez üssü olabileceine dikkati çekti.
ABDde virüse ilk kez, 21 Ocakta Washington eyaletinde 30lu yalarda ve son dönemde Vuhana seyahat eden bir erkekte rastland.
Sonraki günlerde ABDdeki vaka says küçük oranlarda artmaya balad.
- lk ölüm martta yaand
ABDde Kovid-19 kaynakl ilk ölüm 1 Martta Washington eyaletinde gerçekleti, ertesi gün ülkedeki vaka says 3 basamakl rakamlara ulaarak 100ü buldu.
5 Martta 230a ulaan vaka says o günden itibaren günlük yaklak 100 artt.
11 Martta ABDdeki vaka says ilk kez binin üzerine çkarak bin 281e ulat. Ayn tarihte salgnda yaamn yitirenlerin says da 38 oldu.
ABDde takvimler 17 Mart gösterdiinde, datlan yeni test kitlerinin de etkisiyle ülkedeki vaka says 5 bin 810a, ölü says da 102ye ulat.
19 Marttan itibaren New York bata olmak üzere tüm eyaletlerde virüse rastland.
Bu tarihte ABDdeki vaka saylar, 12 bin 296y, ölümler ise 202yi buldu.
ABDde daha sonraki günlerde salgn öyle ilerledi:
20 Mart: 19 bin 211 vaka, 271 ölü
21 Mart: 25 bin 660 vaka, 324 ölü
22 Mart: 34 bin 833 vaka, 428 ölü
23 Mart: 45 bin 535 vaka, 558 ölü
24 Mart: 53 bin 541 vaka, 730 ölü
25 Mart: 68 bin 572 vaka, bin 38 ölü
Öte yandan, ABDde Salk Bakanl gibi tek bir resmi kurumun vakalar günlük olarak güncellememesi nedeniyle çou zaman basn kurulular saylar kendi kaynaklarndan ediniyor. Bu nedenle de rakamlarda baz farkllklar gözlenebiliyor.
- Virüsün ABDdeki merkez üssü New York
Salgnn ülkedeki merkez üssü ABDnin en büyük metropolu New York oldu.
New York eyaletindeki 30 bin 811 vakadan 17 bin 856s ve 230 ölümden 199u New York ehrinde kayda geçti.
Salgnn bir dier scak noktas New Yorkun komusu New Jerseyde de u ana kadar 3 bin 675 vaka tespit edilirken, yaamn yitirenlerin says da 44ü buldu.
- Trumpn salgnla mücadelesi tartlyor
Ülkede vaka ve ölü says artarken Trump yönetimi de yeterli önlem almamak ve test kitlerinin son 8 güne kadar pahal ve yetersiz olmas nedeniyle eletiriliyor.
Beyaz Saray ilk olarak, 29 Ocakta Kovid-19 ile Mücadele Görev Gücünü kurdu.
ABD, 31 Ocakta son 14 günde çine seyahat eden kiilerin ülkeye geliini kstlayan bir karara imza att.
Trump, Beyaz Sarayda 26 ubatta Beyaz Sarayda düzenledii Kovid-19 konulu basn toplantsnda Mücadele Görev Gücünün bana Bakan Yardmcs Mike Pencein getirildiini duyurdu.
Virüsün talya bata olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde hzn artrmas ve DSÖnün küresel pandemi ilannn ardndan Trump, 11 Martta engen ülkelerine seyahat yasa getirdi.
13 Martta Beyaz Sarayda düzenledii basn toplantsnda Trump, bu defa Kovid-19 nedeniyle ulusal çapta acil durum ilan edildiini açklad.
Trump ayrca, virüs testlerinin ücretsiz hale getirilmesini öngören bir yasa tasarsn da 18 Martta onaylad.
-Trumpn istei Paskalyaya kadar hayatn normale dönmesi
ABD Bakan Trumpn son günlerdeki 12 Nisandaki Paskalyaya kadar ülkenin eski haline gelmesini ve insanlarn iine dönmesini istiyoruz. açklamas da eletiri oklarnn hedefi oldu.
Trump, virüse kar alnan önlemlerin ar ekonomik sonuçlar olabilecei ve insanlarn zaman içinde ilerini kaybetme korkusuyla depresyona sürükleneceini savunuyor.
Bu tezin arkasna snan Trump, ülkede salgna kar alnan önlemlerin Paskalya Bayramna (12 Nisan) kadar gevetilerek, en azndan salgnn çok etkili olmad eyaletlerde hayatn normale dönmesini istiyor.
Baz bilim insanlar ise salgnn maystan önce zirve noktasna ulamayacan, bu nedenle virüse kar önlemleri gevetmek bir yana ülke çapnda sokaa çkma yasa gibi daha sert admlar atlmas gerektii uyarsnda bulunuyor.
- Baz eyaletlerde evde kal talimat
Federal bir devlet yapsna sahip ABDde birçok eyalet yönetimi, salgna kar kendi önlemlerini alyor.
ABDde ilk olarak 1 Martta Floridada, ilerleyen günlerde ise New York, Washington, New Jersey, Maryland, Virginia bata olmak üzere birçok eyalet ve bakent Washingtonda Kovid-19 nedeniyle acil durum ilan edildi.
Bakan Trump, ABDde ulusal çapta bir sokaa çkma yasana yanamasa da eyaletler bu yönde kendi admlarn att.
Ülkede u anda California, New York, New Jersey, Massachusetts dahil toplam 17 eyalette evinizde kaln talimat uygulanyor.
Dorudan sokaa çkma yasa olarak deerlendirilmeyen bu yöntemle, halktan market ya da eczane alverii gibi zaruri ihtiyaçlarn karlamak dnda evlerinde kalmalar isteniyor.
Ayrca, belirli bir uzakla kadar ve sosyal mesafeyi koruma artyla yürüyü yapmaya da izin veriliyor.
- Birçok eyalette okullar kapal
Kovid-19 salgn, beraberinde eitim-öretimde bundan sonra ne olacak sorusunu da getirdi.
Virginia ve Kansas eyaletleri 2019-2020 akademik ylnn sonuna kadar eitim-öretime ara verirken, California, New Jersey, West Virginia, North Dakota, Alabama ve Wisconsin eyaletlerinde okullar ikinci bir emre kadar kapatld.
ABDdeki salgnn merkez üssü New Yorkta ise okullarn akademik takvimin sonuna kadar açlmas beklenmiyor.