Uçakta 4 mürettebatn bulunduu belirtilirken Krgz makamlarnn açklamasna göre kazada çevre binalarda yaayanlar dahil toplam 37 kii hayatn kaybetti. Dördü ar 6 kii de olayda yaraland.
stanbul Atatürk Havalimanndan önceki gün kalkan TC-MCL tescilli Boeing 747-400F Jumbo Jet tipi kargo uça, önce Kazakistanda Astanaya, oradan da Hong Konga uçtu. Burada uça, Kaptan Pilot brahim Gürcan Diranc, kinci Pilot Kazm Öndül ile Yükleme Uzman (Load Master) Melih Aslan ve Teknisyen hsan Koca teslim ald.
Kargosunu alan uçak, yerel saatle bugün 01.10da Hong Kongtan Bikeke gitmek üzere havaland. Uçak Türkiye saati ile 04.45te Bikek Havalimanna inii srasnda radar balants kesildi. Arama kurtarma ekipleri bölgeye sevk edilirken uçan yanan enkaz pist yaknlarnda bulundu.
Krgz Havaclk Otoritesinden alnan bilgiye göre pilotlarn herhangi bir acil durum bilgisi vermedikleri ancak ini srasnda Bikek Havalimannda görü artlarnn düük, bölgede youn sis olduu belirtildi. Hava durumu raporlarna göre bulut tavana 100 feete (yaklak 33 metre) kadar inmiti. Görü ise 150 metreydi. Kazann ardndan Krgz Havaclk Otoritesi soruturma balatt.
Afganistanda iki büyük acil durum yaad
Uçan kaptan pilotu, Emekli Hava Pilot Kurmay Yarbay brahim Gürcan Diranc, Hava Kuvvetlerinden ayrldktan sonra MNG Havayollarnda uçmaya balad. Daha sonra buradan iddiaya göre kaptan pilot yaplmad için istifa etti. Diranc, daha sonra ACTye geçti. kinci pilotluu döneminde Diranc Afganistanda iki büyük tehlike atlatt.
Afganistanda Bagram Hava Üssüne kargo tayan uçak, 1 Mart 2010da sol ana ini takmnn katlanmas nedeniyle gövde üzerine indi. Kazada kullanlamaz hale gelen ACT Havayollarna ait A300B4 tipi uçan ikinci pilotu brahim Gürcan Dirancyd. Dört yl sonra açklanan kaza raporunda sol ana ini takmnda korozyon olutuunun tespit edildii ancak yetersiz bakm uygulamas yapld belirlendi.
Dirancnn görev yapt bir baka ACT uçann ise Afganistanda havada motorunun patlama sesi ile durduu ve acil ini yapt örenildi.
Hillary Clinton teekkür etmiti
Uçan ikinci pilot koltuunda ise Emekli Hava Pilot Tugeneral Kazm Öndül oturuyordu. Öndül, albay rütbesindeyken Afganistanda Kabilde görev yapmt. ABD eski Dileri Bakan Hillary Clintonn Afganistan ziyaretinde Öndül kendisini karlamt. Clinton düzenledii basn toplantsnda Kazm Öndüle teekkür etmiti. ddialara göre Öndülün de aralarnda bulunduu 7 kiilik pilot ekibi hiç havayolu tecrübesi olmamasna ramen alnp 747 Jumbo Jette ikinci pilot olarak uçmaya balamt.
Boeing 747-400F model
Kazada düen TC-MCL tescilli Boeing 747-400F Jumbo Jet, 2001 ylnda imal edildi. Singapur Havayollarnn siparii ile üretilen uçak gökyüzüyle 6 Eylül 2001 tarihinde tant. Test uçularnn ardndan teslim edildi. 2016 yl bana kadar uçak Singapur Havayollarnda uçtu. Daha sonra uçak, ACT tarafndan kiraland. TC-MCL tescili verilen 747-400F, filoya Mart 2016da katld. Toplam 124 ton kargo tayabilen dört motorlu uçan maksimum kalk arl 396 ton. Saatte 922 kilometre hza çkabilen 747-400F Jumbo Jetin menzili 5 bin 230 kilometre.
stanbul merkezli kargo irketi olan ACTnin filosunda toplam 6 adet 747-400F tipi uçak bulunuyordu. Yavuz çzmeci tarafndan kurulan havayolu, 2011de çin merkezli Hainan Grubu tarafndan satn alnmt. irketin resmi ad MyCargo olarak deitirilmiti.
Neden dütü ?
Bu sorunun cevabn, Krgz Havaclk Otoritesinin yapaca aratrma ortaya çkartacak. çalmalara, Krgzistann yan sra uçan Türk bayra tamas nedeniyle Sivil Havaclk Genel Müdürlüü ekipleri ile imalatç Boeingten de uzmanlar katlacak.
Uzmanlar, ilk gelen bilgiler dorultusunda bildirilen bir teknik arza olmadna dikkat çekerek, Düük görü artlarnda inie srar m edildi sorusunu ortaya att.
Anlk gelien bir arzann da meydana gelebilecei ifade edilirken bunun kontrol kaybna neden olup olmad ise aratrmalar sonrasnda ortaya çkacak.
Kargo uçaklarnda yaanan bir baka sorun ise yük kaymas. Gövde içine ve altna konteynerler ile sabitlenen kargo yükü, bazen yerinden çkarak uçan dengesini bozabiliyor. Benzer bir kaza Amerikan kargo irketi Nationaln bana gelmi, uçak kalk srasnda dengesinin bozulmasyla dümütü.
Sivil havaclk yetkilileri ACT Kargoda
Kazann ardndan Sivil Havaclk Genel Müdürlüü (SHGM) ekipleri irketin stanbul Kurtköydeki merkezine geldi. Burada uçan ve ekibin dosyalarna el konuldu. Bakmdan ekibin eitimine kadar tüm veriler SHGM yetkilileri tarafndan incelenecek.
747 kargo kazalar
Yüksek yakt sarfiyat nedeniyle 747lerin 400 modelleri yolcu tama operayonundan çekiliyor. Kargoya çevrilen uçaklar, birçok havayolu tarafndan da kullanlyor. Bugüne kadar 747-400F serisinde son olay dahil 4 büyük ölümlü kaza meydana geldi:
3 Eylül 2010: UPSe ait 747-400F, kargo bölümünde çkan yangn nedeniyle Dubaiye acil ini srasnda dütü. Kazada iki pilot hayatn kaybetti.
28 Temmuz 2011: Güney Koreli Asianaya ait uçak, Incheondan anghaya uçarken meydana gelen teknik arza nedeniyle Pasifik Okyanusuna dütü. Kazada iki pilot öldü.
29 Nisan 2013: Amerikan National Havayollarna ait 747-400F tipi kargo uça Afganistanda Bagram Hava Üssünden havalandktan ksa süre sonra dütü. Kazada kargo uçann gövdesinde tanan zrhl araçlarn zemine tam sabitlenmedii ve kayarak uçan dengesini bozduu belirlendi. Uçakta bulunan 7 personel hayatn kaybetti.