Bear Esed rejimi, milyonlar halen mülteci konumundayken, tehcir, demografik deiim ve alkoymalarn gölgesinde yerel seçim yapmaya hazrlanyor.
Esed rejimine yakn medya kurulular, 18 Eylülde yerel seçimlerin düzenleneceini duyurdu.
ç sava boyunca ilk defa yaplacak yerel seçimler, ülkenin rejim hakimiyetindeki yaklak yüzde 59luk ksmnda gerçekletirilecek.
Bu kararda, rejimin ülkenin orta kesimindeki Humus ili, bakent am, Ürdün ve srail snrnda yeniden hakimiyet salamas etkili oldu.
Rejimin garantörü Rusya, ev sahiplii yapt 10. garantörler toplantsnda masaya ilk defa mültecilerin ve yerinden edilenlerin geri dönüü konusunu getirmiti.
Bir süredir Lübnan ve Ürdün ile bu ülkelerdeki mültecilerin geri dönmesi için görümeler yapan Rusya, Soçide 30-31 Temmuzda düzenledii garantörler toplantsnda da Suriyedeki durumun normale döndüü mesajn vermi, ülkede seçim yaplabilecek duruma gelindiini ima etmiti.
Rusya Savunma Bakanl Ulusal Kontrol Merkezi Bakan Mihail Mizintsev, 20 Temmuzdaki açklamasnda, 1 milyon 700 binden fazla mültecinin evlerine dönmesini beklediklerini duyurmutu. Mizintsev, dönülerin öncelikle Ürdün ve Lübnandan olaca, bu konuda iki ülkeyle ortak çalma yaptklarn bildirmiti.
- Milyonlarn yokluunda seçim
Ancak sahadaki gerçeklik, Rusyann planlaryla örtümüyor.
Birlemi Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliinin (BMMYK) verilerine göre, 7 yl akn süredir devam eden iç savata, halen 5 milyon 598 bin kii mülteci, 6 milyon 600 kii yerinden edilmi durumda.
Lübnanda 976 bin, Ürdünde 668 bin, Irakta 33 bin 545 Suriyeli bulunuyor. Yln ilk 6 aynda Lübnandan geri dönmek için sadece 2 bin 610 kii bavurdu.
BMMYK Ürdün sözcüsü Nida Yassin de dünkü açklamasnda, Ürdünden dönüleri u an için erken bulduklarn ve desteklemediklerini söyledi.
- Zorunlu göçler
Rusya ve rann desteiyle son 4 ayda saldrlarn artran ve ablukalar arlatran rejim, ele geçirdii bölgelerden 128 bin 926 kiiyi ülkenin kuzeyinde muhaliflerin kontrolündeki dlibe zorla göç ettirdi.
Moskova yönetiminin savaa dorudan müdahale ettii 30 Eylül 2015ten itibaren rejimle düzenledii hava saldrlar boyunca, nispeten güvenli gördükleri Türkiye snrna yakn yerlere göç edenlerin says bundan kat kat fazla.
dlibde halihazrda 4 milyondan fazla sivil barnyor.
Zorunlu göçe boyun emek istemeyenlerin çou ise rejim ile uzlaarak, bask altnda, tedirgin biçimde yaamlarn sürdürüyor.
- Tehcirle boaltlan yerler iiletiriliyor
Öte yandan, muhalefet kaynaklar, boaltlan yerlere ran komutasnda rejim saflarnda çatan ii milisler ve ailelerinin yerletirildiini bildiriyor.
Afganistanl Fatimuyyun ve Pakistanl Zeynebiyyun Tugaylar, onbinlerce ii milisten oluan kuvvetle, Ekim 2015ten itibaren Suriyede savayordu.
Milislerin zaman içinde ailelerini de getirdii biliniyordu.
- 500 binden fazla kii cezaevinde
Dier taraftan rejimin cezaevlerinde yaklak yarm milyon kii alkonuluyor.
Muhalifler, evlerine döndüklerinde tutuklanmayacaklarndan ve infaz edilmeyeceklerinden emin olmak istiyor. Bu nedenle, muhalefeti müzakerelerde temsil eden heyet, güven ortam salanmadan geri dönü konusunun konuulmasna dahi itiraz ediyor. Sebepsiz alkonulan bu kiilerin yokluunda yaplacak seçimin adil olmayaca belirtiliyor.