Dicle Üniversitesi Sezai Karakoç Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü öğretim üyelerinden Doç. Dr. Tahsin Kula, Diyarbakır Söz Gazetesine yaptığı açıklamada, 2026 yılının Kuşaklararası Farklılaşmanın (çatışmanın) Farkına Varma Yılı ilan edilmesi gerektiğini belirterek, aile içi iletişimsizlikten yapay zek destekli yeni kuşaklara kadar uzanan önemli değerlendirmelerde bulundu.
Filiz YAŞA
DİYARBAKIR(SÖZ)-Dicle Üniversitesi Sezai Karakoç Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü öğretim üyelerinden Doç. Dr. Tahsin Kula, son yıllarda toplumda giderek artan kuşaklararası farklılaşmanın ciddi bir sosyal sorun haline geldiğini vurguladı. Diyarbakır Söz Gazetesine konuşan Kula, geçmişte belirli günler ve yıllar üzerinden toplumsal farkındalık oluşturmanın önemli kazanımlar sağladığını belirterek, benzer bir yaklaşımın kuşaklararası iletişim sorunları için de gerekli olduğunu ifade etti.
Dünya genelinde ve Türkiyede, bazı yılların belirli temalarla anıldığını hatırlatan Kula, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü gibi ortak günler ya da UNESCO ve Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilen özel yıllar, toplumların dikkatini belirli konulara çekmek açısından oldukça faydalıdır dedi. Türkiyede 2025 yılının Aile Yılı ilan edilmesini de bu bağlamda değerlendiren Kula, bu kararın akademik ve toplumsal çalışmalara önemli katkılar sunduğunu dile getirdi.
Aile Yılı Toplumsal Farkındalık Oluşturdu
2025 yılının Aile Yılı ilan edilmesiyle birlikte, ülke genelinde aile konusuna yönelik çok sayıda etkinlik, akademik çalışma ve saha araştırması yapıldığını belirten Kula, bu çalışmaların evlilikten boşanmaya, aile içi ilişkilerden çocukların ruhsal gelişimine kadar birçok başlığı kapsadığını söyledi. Aile yapısındaki bozulmanın yalnızca bireyleri değil, tüm toplumu tehdit ettiğine dikkat çeken Kula, aile içi huzursuzluğun çocukları kötü alışkanlıklara, bağımlılıklara ve şiddete sürükleyebildiğini ifade etti.
Şiddet Kadar İletişimsizlik de Tehlikeli
Aile içi şiddetin önemli bir sorun olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Tahsin Kula, bunun kadar tehlikeli bir başka konunun ise aile içi iletişimsizlik olduğunu vurguladı. Sorunun yalnızca ebeveyn-çocuk ilişkisiyle sınırlı olmadığını belirten Kula, kuşaklar arasında da ciddi iletişim kopuklukları yaşandığını ve bu durumun her geçen gün daha da arttığını söyledi.
Modern literatürde kuşaklararası farklılaşma ya da kuşaklararası çatışma olarak tanımlanan bu durum, günümüzde çok daha görünür hale geldi diyen Kula, aynı evde yaşayan farklı kuşakların birbirini anlamakta zorlandığını, hatta anlamak için çaba göstermediğini dile getirdi.
Aynı Evde Dört Kuşak, Dört Farklı Dünya
Doç. Dr. Kula, günümüzde aynı çatı altında X kuşağı (1965-1980), Y kuşağı (1981-1996), Z kuşağı (1997-2012) ve Alfa kuşağının (2013-2024) bir arada yaşayabildiğine dikkat çekti. Bu kuşakların değer yargıları, sevgi ve saygı anlayışları ile büyük-küçük ilişkilerinin ciddi biçimde farklılaştığını belirten Kula, Misafir ağırlama biçiminden aile içi iletişime kadar birçok alanda değişim yaşanıyor. Bu farklılaşma, bazen basit tartışmaların ötesine geçerek şiddete varan sonuçlar doğurabiliyor dedi.
Yapay Zek Destekli Yeni Kuşak: Beta
2025 ve sonrasında dünyaya gelen çocukların Beta kuşağı olarak adlandırılacağını belirten Kula, bu kuşağın gelişim sürecinin yapay zek destekli olacağına dikkat çekti. Bugüne kadar internetin gençlerin ruhsal gelişimi ve kuşaklararası farklılaşma üzerindeki etkilerinin gözlemlenebildiğini ifade eden Kula, yapay zeknın bu süreci daha da derinleştirebileceğini söyledi.
İnternet bile kuşaklar arasında bu kadar belirgin farklar oluşturmuşken, yapay zek destekli bir yaşamın Beta ve sonraki kuşaklarda nasıl etkiler doğuracağını şimdiden düşünmek gerekiyor diyen Kula, bu nedenle 2026 yılının özel bir temayla anılmasının büyük önem taşıdığını vurguladı.
2026 Kuşaklararası Farkındalık Yılı Olsun Önerisi
Doç. Dr. Tahsin Kula, tüm bu gerekçeler doğrultusunda 2026 yılının Kuşaklararası Farklılaşmanın (çatışmanın) Farkına Varma Yılı olarak ilan edilmesini önerdi. Böyle bir kararın, hem akademik çalışmaları teşvik edeceğini hem de toplumun her kesiminde kuşaklararası iletişim konusunda farkındalık oluşturacağını ifade eden Kula, Bugünü anlamak ve yarını sağlıklı inşa edebilmek için kuşaklar arasındaki bu kopuşu görmemiz ve çözüm üretmemiz şart dedi.
Doç. Dr. Tahsin Kula
Dicle Üniversitesi Sezai Karakoç
Edebiyat Fakültesi Psikoloji
Bölümü öğretim üyesi