Ensar Vakfnn öncülüünde düzenlenen Uluslararas Yüksek Din Öretimi Kongresi Grand Cevahir Otel ve Kültür Merkezinde balad. Kongrenin protokol konumalarn Babakan Yardmcs Bekir Bozda, Diyanet leri Bakan Prof. Dr. Ali Erba, Milli Eitim Bakan Yardmcs Orhan Erdem, stanbul Üniversitesi lahiyat Fakültesi Dekan ve bn Haldun Üniversitesi Medeniyetler ttifak Enstitüsü yar zamanl Öretim Üyesi Prof. Dr. Mürteza Bedir ve Ensar Vakf Mütevelli Heyeti Bakan smail Cenk Dilberolu yapt.
Kongrenin açl oturumu ise Türkiyedeki Yüksek Din Öretiminin dünü, bugünü ve yarn bal ile Prof. Dr. Mürteza Bedirin bakanlnda yapld.
Oturumda Konuan bn Haldun Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Recep entürk, öncelikle dinin tanmna dikkat çekerek,u anda din denildii zaman sosyal bir kurum anlalyor. Bu Durkheimdan gelen bir tanm. Benim birinci olarak dikkat çekmek istediim bu tanmdan vazgeçmemizdir. çünkü dinin sosyal bir kurum olduu anlay dinin semav kaynan reddetmek anlamna gelir. Öncelikle din deyince ne anlyoruz bunu zihinlerimizde netletirmemiz gerekir dedi.
PROF. DR. RECEP ENTÜRK YÜKSEK DN ÖRETM LE LGL 15 TEMEL ÖNER VERD
Prof. entürk, yüksek din öretimi ile alakal on be maddelik bir reform paketi sunmak istediini belirterek unlar kaydetti:
Din eitimin amac nedir? nsan- kmil yetitirmek ve lim yetitirmektir. Bunu benimsememiz gerektiini düünüyorum. çünkü din eitimi ve öretimi çok geni ve kapsaml bir faaliyet. Bu faaliyetin amacnn netlemesi ve kesinlemesi gerekiyor. slam Medeniyetinde din eitiminin temel amac insan- kmil yetitirmektir. Özelde de lim yetitirmektir. lim kavramnn özellikle altn çiziyorum çünkü lim bakadr, akademisyen bakadr. lim bakadr, aydn bakadr. slam Medeniyetinin ortaya koyduu lim, eitimli ve bilgili insan modelidir ve Peygamber varisi olarak tanmlanr.
Din eitiminde kullanlan pedagoji konusunda da reforma ihtiyacmz var. Kuran- Kerime baktmzda ilk eitimci olarak gönderilen Peygamberimizin eitim modeli talimve tezkiye üzerine konumlandrlr. Biz dedin eitiminde bu modeli kullanmalyz. Talim akademik eitim; tezkiye ise ahlak ve takva eitimdir. Günümüzde sadece talim üzerine odaklanm durumdayz ve tezkiye ya hiç yok ya da çok snrl. Talim ile tezkiyenin beraber kullanlmas gerekiyor.
VARLIK ANLAYIIMIZI YENDEN TANIMLAMAMIZ GEREKYOR
Varlk anlaymz yeniden tanmlamamz gerekiyor diyen Prof. Dr. entürk öyle devam etti:
Mevcut pozitivist varlk anlay yerine çok katmanl, gayb da iin içine alan varlk anlayn çok net bir ekilde ortaya koymamz gerekiyor. çok katmanl bilgi anlayn esas alan bir epistemolojiyi benimsememiz gerekiyor. Tek tip metot yerine çok katmanl bir metodolojiyi benimsememiz gerekiyor. Yorum alannda ise çok katmanl anlam anlayn benimsememiz gerektiini öneriyorum. Ve bütün bunlarn hülsas olarak hakikatin mertebeleri anlayn benimsememiz gerektiini düünüyorum.
Düünme metodumuz olarak usl-ufkh aratrmalarmzn temel metodu hline getirmemiz gerekir.Usl-u Fkh genel olarak bir Müslümann düünce metodolojisidir ve Ümmet-i Muhammedin ortak zeminidir. Ümmet-i Muhammedi birletiren usldür, ahkm deildir. demiyet temelli bir fkh anlayn ina etmemiz gerekiyor.
TARH ANLAYIIMIZI YENDEN TASHH ETMELYZ
Tarih tasavvurumuzu yeniden tashih etmemiz gerekiyor. Tarihte süreklilii benimseyen bir anlay ihya etmemiz gerekiyor. u anda hem modernist hem selef dediimiz bir akm var. Bu kiiler slam tarihinin banda bir altn çan yaandn sonra neredeyse bin yl süren bir karanlk dönem olduunu ve en sonunda da bir uyan döneminin geldiini iddia ediyorlar. Arada bir kopukluk olduunu iddia ediyorlar. Bu, salksz bir yaklamdr. slam Medeniyetinin bütün birikimini reddeden,tevarüs mekanizmalarn dinamitleyen bir yaklamdr. çünkü bütün miras reddediyor. Onun yerine silsilenin sürekli olduunu, kopmadn ve her asrda sahih slam anlaynn var olduunu benimseyen süreklilie dayal bir tarih tasavvurunu eitim sistemimizin temeline yerletirmemiz gerekiyor.
ETM SSTEMMZ GENçLERMZE BR KIZIL ELMA SUNMALI
u anda özellikle ilahiyat alannda ihtisas körlüünden dolay çok ciddi skntlar yaadklarn vurgulayan Prof. Dr. entürk unlar söyledi:
Bir dier önemli husus da gelecek tasavvurudur. Eitim sistemimiz gençlerimize bir kzl elma sunmal. Ben bunu Açk Medeniyet olarak tanmlyorum. Maalesef u anki eitim sistemimizin böyle bir ilevi yok. Bütüncül eitim modeli yaklamn benimsememiz gerekiyor. u anda özellikle ilahiyat alannda ihtisas körlüünden dolay çok ciddi skntlar yayoruz. Mesela hadisçi sadece hadis ilmi ile urayor ve tüm problemleri hadis ilmi ile çözmeye çalyor. Ayn ekilde kelamc sadece kelam ilmi ile; fkhç sadece fkh ile problem çözmeye çalyor. Hlbuki onun yerine bütüncül bir ilim, külli bir idrak yaklam ile bütün slam ilimlerin tek bir sistem oluturduunu benimseyen bir anlaya sahip olmamz gerektiini düünüyorum. Tevarüs mekanizmas olarak isnat ve icazet sistemini ihya etmemiz gerektiini düünüyorum.
Din eitiminin, din öretiminin ve din alannda yaplan çalmalarn maksadnn din bilgi üretmek olmas gerektiini düünüyorum. Din hakknda bilgi ile din bilgi arasnda büyük bir fark vardr. Oryantalistler, sosyal bilimciler din hakknda bilgi üretirler ama slam limi olan bir kiinin veya ilahiyatç olan bir kiinin din bilgi üretmesi gerekir.
Din ilimlerin, din bilginin dier bilim dallarndan ayrlmamas gerekir, entegre edilmesi gerekir. Maalesef günümüzde din bilgi ilahiyat fakültelerine hapsedilmi dier bilim dallarndan koparlm vaziyettedir. Hlbuki slam eitim sisteminde, hiçbir akademik alan dinden bamsz olamaz. slam Medeniyetinde bütün ilim dallar, bütün akademik alanlar slam bilgi ile irtibatldr. Biz de günümüzde slam ilimlerle uraan insanlar olarak bu ilimleri dier ilimlerle yeniden entegre etmemiz gerekiyor. Ksacas dier ilimlerle ve hayatla irtibatl bir yaklam benimsememiz gerektiini düünüyorum.
Oturumda tebli sunan bir dier isim de stanbul ehir Üniversitesi Öretim Üyesi Prof. Dr. smail Kara oldu. Prof. Kara, Türkiyede ilahiyat fakültelerinin henüz bir tarihinin ve geleneinin olumadn altn çizerek, lahiyat fakültelerimiz Türkiye merkezli olmal ve kadim medrese kültürümüzü dikkate almaldr uyarsnda bulundu.
Deerler Eitimi Merkezi Akademik Danman Prof. Dr. Recep Kaymakcan ise Türkiyede din eitiminin kalitesini artrmamz gerektiini belirterek, lahiyat fakülteleri güncel ve sosyal konularla ilgili ne kadar aratrma yapabiliyor? Aratrma konusunda baarl olursak, verilen akademik eitimin de kalitesini arttrr dedi.