Dicle ve Mardin Artuklu üniversitelerinde 1600den fazla örenci yüksek lisans ve doktorasn Kürt Dili ve Edebiyat Ana Bilim Dalnda yapt.
Dicle Üniversitesinde (DÜ) lisans düzeyinde Kürt Dili ve Kültürü Program 2012 ylnda, tezsiz yüksek lisans program 2013 ylnda, tezli yüksek lisans ve doktora programlar ise 2015 ylnda açld.
Daha önce bu programlarda öretim dilinin Türkçe olmas nedeniyle tezler Türkçe hazrlanyordu. DÜ tarafndan hazrlanan Dicle Üniversitesi Lisansüstü Eitim-Öretim ve Snav Yönetmeliinde Deiiklik Yaplmasna Dair Yönetmelik 9 Austos 2021de Resmi Gazetede yaymland.
Yönetmeliin 7nci maddesinde yer alan Tezin yazm dili, takip ettii programn öretim dilidir. Ancak farkl dil ve lehçede ders verilen programlarda tez, ilgili dil veya lehçede yazlabilir. Bu durumda, tez danmannn Yükseköretim Kurumlarnda Yabanc Dil Öretimi ve Yabanc Dille Öretim Yaplmasnda Uyulacak Esaslara likin Yönetmelik kapsamnda aranan artlar salam olmas gerekir. Tezin, yazld dilde savunulmas zorunludur. ifadeleriyle farkl dil ve lehçelerde tez yazlmasnn önü açld.
Yaplan deiiklikle artk yüksek lisans ve doktora tezleri Kürtçe de hazrlanabiliyor.
MOLLA AHMED- CEZR, AHMED- HAN, FEQYE TEYRANIN FARKLI ESERLER ORTAYA çIKTI
DÜ Edebiyat Fakültesi Kürt Dili ve Edebiyat Ana Bilim Dal Bakan Doç. Dr. Osman Aslanolu, AA muhabirine, bölüme yönelik çalmalarn 2012de baladn anmsatarak, programn yüksek lisans ve doktora çalmasna frsat sunmak için açldn söyledi.
Aslanolu, bugüne kadar 12 doktora, 87 tezsiz yüksek lisans, 15 tezli yüksek lisans mezunu verdiklerini belirterek, daha önce örencilerin tezlerini Türkçe hazrladn, geçen yl yönetmelikte yaplan deiiklikle tezlerin artk Kürtçe de yazlabildiini hatrlatt.
Aslanolu, ortaya çkarlan eserler üzerine de çalmalar yapldn aktararak, öyle konutu:
Özellikle de klasikler alannda. Bu klasikler yava yava ortaya çkmaya balyor. çünkü bu alanda çalan hocalarmz doçentlik, doktora için bu klasik eserleri aramaya balad. En büyük avantaj bu eserlerin kazanlmas, bunlar üzerinde akademik çalmalarn yaplmas. Mesela Molla Ahmed-i Ceziri, Ahmed-i Hani, Feqiye Teyrann farkl eserleri ortaya çkt. Farkl kütüphanelerden bunlarn farkl nüshalar ortaya çkt. Bunlar dnda henüz bilmediimiz isimlerin divanlar ortaya çkt. Pek çok airin yeni yeni eserlerini bularak, bunlar üzerinde çalma frsat buluyoruz. Yüksek lisans ve doktora programlar klasik eserlerin ortaya çkmasna vesile oldu. Dilin daha üst düzeyde kullanlmasn salad. Dilin baz eksik noktalarnn örnein deyimler ve terimlerin tamamlanmasna vesile oldu.
EMEKL TÜRKçE ÖRETMEN KÜRTçE DOKTORA YAPIYOR
Doktora örencisi Ahmet Kan da emekli Türkçe öretmeni olduunu, Kürtçede de kendisini gelitirmek için önce yüksek lisans, sonra doktora yapmaya karar verdiini söyledi.
Doktoraya bu alanda akademik çalmalar yapmak için devam ettiini anlatan Kan, birkaç ay sonra doktora derslerini tamamlayacan, ardndan Kürtçe tez hazrlayacan belirtti.
MARDN
Mardin Artuklu Üniversitesi Yaayan Diller Enstitüsü Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalnda da 2012de yüksek lisans program açld.
Bugüne kadar bin 200den fazla kii tezsiz yüksek lisansn, 300den fazla kii ise tezli yüksek lisansn Kürt Dili ve Edebiyat Ana Bilim Dalnda yapt.
Yaayan Diller Enstitüsü Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dal Bakan Doç. Dr. Ahmet Krkan, imdiye kadar çok sayda lisans örencisi mezun ettiklerini anlatarak, hem lisans hem yüksek lisans bölümünün olmasnn gelen talepleri karlama noktasnda büyük bir hizmet sunmalarn saladn söyledi.
Yüksek lisans bölümüne bu yl 40 tezsiz, 20 tezli olmak üzere 60 kiiyi aldklarn kaydeden Krkan, öyle devam etti:
Yüksek lisans program açldktan sonra Kürtçe yaynevlerinde ciddi bir art oldu. Daha önce baslmayan veya bir kez baslan kitaplar 2. ve 3. basklarn yapt. Doal olarak Kürtçe için bir pazar oluturduk. Kürtçe okuma pazar oluturduk. Kürtçenin daha önce çallmam klasikleri, modern edebiyat, folklorunu akademik olarak ele aldk ve bunlarn üzerinde bir sürü tez yazld. 1700e yakn proje ve tezin yazlmas Kürtçe için çok ciddi faydalar salad.
Yüksek lisans örencilerinden Zana arbat, bu alan sevdiini, bu alanda kendisini gelitirip akademik anlamda ilerlemek istediini belirtti.
Ardan gelen Selami çelik ise Kürt Dili ve Edebiyat Bölümünden 2021de mezun olduunu, imdi de Kürt dili ve kültürü alannda yüksek lisans yaptn aktard.
çelik, Kürt dili kaynaklarn ve sözlü kaynaklar derleyip, birletirip ortaya güzel bir çalma çkarmak istiyorum. ifadesini kulland.