Üniversiteyi kazanan örenciler ile ailelerinin ortada kalma endiesiyle ev kiralarken ve özel yurt tutarken sözlemeye dikkat etmeyebildiini belirten tüketici dernekleri ve uzmanlar, bu gibi durumlarda yurtta kalnmayan dönemlerin ücretinin ödenmesi, ödenen kaporann yanmas gibi baz maduriyetlerle kar karya kalnabildiini, problem yaanmamas için bu süreçte dikkatli olunmas gerektiini bildirdi.
Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Bakan Aziz Koçal, üniversite yerletirme sonuçlarnn açklanmas sonras örencilerin özel yurt veya ev tutarken madur olmamas için dikkat edilmesi gereken noktalar anlatt.
Koçal, üniversiteye yeni yerleen örencilerin Yüksek Örenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun (YURTKUR) yurtlarna yerleememeleri durumunda özel yurtlar ve ev kiralamay tercih ettiklerini kaydederek, bu süreçte bir an önce barnma ihtiyacn halletmek isteyenlerin hata yapabildiini veya dolandrclarla kar karya kalabileceini söyledi.
Özel yurtlarla sözleme imzalarken dikkat edilmesi gereken hususlara deinen Koçal, u uyarlarda bulundu:
Yurdun örencilere verecei hizmetler çok iyi sorgulanmal, güvenlik, temizlik, snma, yemek, ders çalma alanlar, konaklama yaplacak odalar, özel etüt odalar, kantin ya da dinlenme bölümleri gibi sosyal mekanlar görülerek karar verilmeli. Yurtta kalmaya karar veren örenciler sözleme imzalamadan önce yurdun kendisine verecei hizmetlerin tamamn ayrntl olarak sözlemeye yazdrmal. Örenciler seçtikleri yurt ile yapacaklar yllk sözlemeyi çok iyi okuyarak imzalamal. Yurdun mutlaka Milli Eitim Bakanlndan onayl olmasna dikkat edilmeli. Aksi takdirde bir vereceiniz paralar boa gidebilir ve ortada kalabilirsiniz.
- Yurt ödemelerinde senet olacaksa her ay için ayr olmal
Koçal, ödemenin ne ekilde yaplacann ve taksitle ödeme yaplmas halinde taksitli ödemelerin listesinin sözlemeye yazlmasnn gerektiini vurgulad.
Baz yurtlarn aylk taksitler halinde yaplacak ödemeler karl senet aldnn görüldüünü aktaran Koçal, Senetler verilirken tek senet verilmemeli her aylk ödeme için ayr ayr senetler verilmeli ödeme yaplrken senet alnmaldr. Senetlerin nama yazl olarak verilmesine dikkat edilmeli. eklinde konutu.
Koçal, baz yurtlarn sözleme imzalama aamasnda depozito talep edebildiini kaydederek, Talep edilen bu depozito bir aylk tutardan fazla olamaz, verilen bu depozitonun ne ekilde iade edilecei de sözlemede açk belirtilmelidir. dedi.
- Evi görmeden kapora vermeyin
Koçal, kiralk ev tuttuktan sonra mal sahibi ile kirac örenci arasnda en çok yaanan sorunlardan birisinin evde kaç kiinin kald konusu olduunu kaydederek u ifadeleri kulland:
Mesela örenci okula baladktan sonra yeni arkadalar ediniyor veya kira ar geldii için kendi snfndan baka insanlarla beraber kalmaya karar veriyor. Bu gibi durumlarda ev sahibi problem çkarabiliyor. Bu yüzden kiralk ev sözlemesi yaparken evde kaç kiinin kalaca gibi durumlar mutlaka sözlemede belirtilmeli. Sözleme kirac lehine olduu için geri adm atlmad takdirde hiçbir problem yaanmaz. Ayrca evin fiziki özellikleri incelenmeli, eksik veya tamirat gereken durumlar önceden belirlenmeli.
Koçal, örencilerin youn olarak tercih ettii Beikta, Kadköy gibi lüks semtlerde baz dolandrclarn, kiralk dairelerin fotoraflarn temin ederek internet sitelerinde ilana koyduunu bildirdi.
Aziz Koçal, Bu kiiler kendilerini arayanlara, ilandaki daireye çok talep olduunu ve ciddi düünüyorlarsa kapora yatrmalar gerektiini söylüyor. Hesaplarna para yatrld anda srf bu dolandrclk için ald kart telefonundan çkarp atan bu kiiye bir daha da ulalamyor. Bu gibi maduriyetlerle karlamamak için mutlaka daire görülmeli, daire görülmeden peinat verilmemeli, depozito ev sahibine verilmeli, hatta hesabna yatrlmal. diye konutu.
- Kalmadnz dönemin ücretini ödememek için dikkat
Gayrimenkul hukuku uzman Hatice Kolçak, bata stanbul olmak üzere yüz binlerce örencinin Türkiyenin her bölgesinde kazandklar okullara kayt olmak üzere büyük heyecan tadn söyledi.
Bu heyecann kayt ilemleriyle beraber kiralk ev ve yurt bulma araylarn da gündeme getirdiini dile getiren Kolçak, Üniversiteyi kazanan ve kayt yapmak üzere yola koyulan örenciler, ev kiralarken veya özel yurt sözlemeleri imzalarken dikkatli olmallar. Ebeveynlerin de en az örenciler kadar heyecanl olduu bu srada büyük hatalar yaplabilmektedir. dedi.
Kolçak, özel yurt sözlemesi yaplrken örencilerden senet de alnabildiini kaydederek, u ifadeleri kulland:
Bazen örenci ilk olarak özel yurda yerlemekte arkasndan daha önce bavuru yapt devlet yurdu çktnda tüm yln kirasn yurda ödemek zorunda kalmaktadr. Veya örenci yurdu beenmeyebilir, koullar yetersiz olabilir, sene bitmeden baka bir yurda geçmek isteyebilir. Bu noktada kalnmayan dönemin parasnn ödenmemesi için yurt ile yaplan sözleme hükümleri önemli olduundan dikkat edilmelidir. mzalanan senetler de böyle durumlarda ileme konabilmekte. Bu nedenle verilen senetler her ay için ayr ayr imzalanmal ve borçlu olunan kii veya kurum adna nama yazl olacak ekilde düzenlenmeli. Sözlemeye de yazlmaldr. Senetlerin ve sözlemenin birer kopyas da mutlaka istenmelidir.
Kolçak, Özel Yurt Yönetmeliine göre vadeli ödemelerde senet alnabildiini, bu uygulamann baz maduriyetlere neden olduunu, bu yüzden Milli Eitim Bakanlnn örencilerden senet alnmasnn önüne geçmesi gerektiini söyledi.
Kolçak, ev kiralamada, yüksek aidat, kira, snma gibi maliyetlerin dikkate alnmas gerektiini belirterek, kiralama kontrat yaparken artlarn iyi okunmas gerektiini aktard.
çocuun darda kalma riskini göze alamayan velinin dikkatli okumadan kira sözlemesi yapabildiini, önüne konan senedi bakmadan imzalayabildiini dile getiren Kolçak, daha sonra mülk sahibi ile anlamazla düüldüünde çou maddenin kiracnn aleyhine kullanlabildiini vurgulad.
Kolçak, özellikle kira sözlemesi yaparken, sahte emlakçlara ve frsatç mal sahiplerine dikkat edilmesi gerektiini söyledi.
Sözleme ile verilecekse senetlerin de birer kopyasnn alnmas gerektiini dile getiren Kolçak, sözlemenin mal sahibi ile yaplmas gerektiini aktard.