Beyin Hastanesi çocuk Ergen Psikiyatri Uzman Doç. Dr. çidem Yekta, pandemi sürecinde eitime ara tatilin önemine iaret ederek tavsiyelerde bulundu.
HER çOCUK FARKLI ETKLENYOR
Salgn sürecinde ara tatile çocuklarn daha fazla ihtiyaçlar olduunu belirten Doç. Dr. çidem Yekta, Okulsuz kalmann anlamn konumadan ara tatil ya da karlanmas gereken fiziksel duygusal ya da akademik gereksinimleri konumak eksik kalacaktr. Pandemi sürecinin etkileri her ya ve geliim dönemine göre farkl oldu. Bu nedenle çocuklar eklinde bir genelletirme doru olmaz. Bunun yerine daha spesifik olarak ya, geliim dönemi ve o dönemin ihtiyaçlar ve pandemi öncesi durumun göz önünde bulundurulmas gerekir dedi.
OKULLA BU YIL TANIAN çOCUKLAR çN DURUM çOK FARKLI
Bu sene okula balayan çocuklar için durumun daha farkl olduunu kaydeden Doç. Dr. çidem Yekta, Özellikle okula yeni balam bir çocuun ihtiyaçlar, okulu ve snf deimemi ama pandemi nedeniyle okulla balants azalm bir çocuunkinden elbette farkl olacaktr. Okul kavram okulun çocuun hayatna getirdii düzen aslnda çok elzemdir ve siz okulla bu dönem tanmak zorunda kaldysanz bir çocuk olarak bu kavramn sizde yerlemesi ve sizin için tayaca anlamlar da çok farkl olacaktr diye konutu.
EKRANIN ANLAMI DET
Pandemi sürecinde okulun online yaplan dersler anlamna geldiini kaydeden Doç. Dr. çidem Yekta, Henüz yüzünü bile görmediimiz, maskeler arkasnda uzun süre göremeyeceimiz, hiç tanmadmz bir sürü çocuk ve öretmen anlamna da geliyor. çocuklar okul öncesi ve okul sonrasnda normalde ekran oyun ve elence amacyla kullanrken bir anda ekrann anlam deiti. Ekran görev ve yükümlülükler, ders anlamna gelmeye baland. Ancak anlamdaki bu deime ya da kayma o ana kadar böyle bir deneyimi olmayan çocuk için uzun bir zaman gerektirebilir uyarsnda bulundu.
OKULU çSELLETRMELER GÜçLET
Oyun nerede bitiyor, ders ve sorumluluklar nerede balyor. Kavram ve kafa karklklar ba gösterebilir diyen Doç. Dr. çidem Yekta, Fiziksel ortamn yokluu, özellikle bu yalarda zihinsel çerçeveyi çizmemizi de zorlatryor. çünkü bu ya çocuu henüz somut ilemleme becerisinin olduu bir ya yani pek çok eyi deneyimleyerek örenilen bir ya. Okul fiziksel bir ortam ama ayn zamanda okul bir kavram olarak içinde pek çok deikeni de barndran soyut bir kavram ve bu kavramn içselletirilmesi bu kavramla yaanacak tekrarlayc deneyimlerle mümkün. Pandeminin yaratt ortam, okulda dorudan yaanan fiziksel deneyimleri de aslnda ortadan kaldrd. Bu durumda okulun getirdii dier pek çok kavram çocuun içselletirmesi çok güçleti diye konutu.
OKUL KL GELTREN EN ÖNEML ARAç
Okulun en önemli getirisinin akademik becerilerin yan sra edinilen sosyal etkileim deneyimleri ve akran iletiimi olduunu belirten Doç. Dr. çidem Yekta, Bu deneyim bizi biz yapan, çocukluumuzdan beri gelitirdiimiz kimliimizin ekillenmesinde ebeveyn dndaki belki en önemli araç olan okuldan mahrum kalmay da beraberinde getirdi. Dolaysyla bu kaynaklarla tanmam bir çocuun okul kavramn içselletirmesi de epey zor ve zahmetli diye konutu.
çOCUKLAR PANDEMDEN NASIL ETKLEND?
çocuklarn pandemi sürecinden nasl etkilendiklerinin her çocuk özelinde ayr ayr deerlendirilmesi gereken bir durum olduunu belirten Doç. Dr. çidem Yekta Ancak çocuun pandemi öncesinde içinde bulunduu dönem, pandemi sürecini nasl geçirdii, pandemi sonrasnda yaad kayg düzeyi, ebeveynin kayg düzeyi, okulla ilgili alnan somut önlemler çocuun bu dönem karsnda gösterecei ruhsal tepkileri ya da davranlar çok belirleyen bir role sahip dedi.
OKUL VE EV ARASINDAK SINIR ORTADAN KALKTI
Pandemi sürecinde çocuklarda okul ve ev arasndaki snrn ortadan kalktn da kaydeden Doç. Dr. çidem Yekta, Okul ve ev arasnda snrlar kayboldu. Bir çocuun geliiminde aslnda önemli olan bir rol karmaasna da denk geliyor ki ebeveyn için de ayn ey geçerli aslnda. çünkü sadece sabahlar görebildii, hafta sonlar kstl zaman geçirdii çocuklaryla daha fazla temas eder oldu. Dolaysyla ev içi dersler, ödevlerin takibini de anne ve babalar almak zorunda kald. Birçok ebeveyn için de bu aslnda çok yeni ve zorlayc bir deneyim. Anne ve babann evde kendi rolleri dnda öretmenlik yapmak neredeyse zorunda kalnan bir görev süreci oldu. e gitmek zorundaysanz çocuklarnz emanet edeceinizi birilerini bulmak zorundasnz. Öte yandan evden çalmak zorunda olduunuzda da ev içi takibi ya da uygun gözetimi yapamayabilirsiniz. Dolaysyla bu maratona yetimek aslnda hem çocuk için hem de ebeveyn için hem yorucu hem de oldukça zahmetli diye konutu.
çELDRCLERLE BA ETMEK çOK ZORLAYICI
Evde ders dinlemeye konsantre olmann oldukça zorlayc olduunu belirten Doç. Dr. çidem Yekta, Evin yatak odas ya da salonunda ders dinlediinizi düünün. Hemen yan banzda oyuncaklarnz var. Ya da internet oyununuz orada sizi bekliyor yani çeldiricilere kar koyabilme zaten okul çann banda çok zor bir durum. Ev aslnda hepimiz için rahat bir ortam anlamna gelir. Eve geldiimizde rahatlarz ve dinleniriz. Evde böyle bir eyi uygulamaya çalmak da bu anlamda çok ciddi anlamda bir motivasyon problemine de yol açmaktadr dedi.
Tatilin bir dinlenme ve serbest zaman geçirilen bir dönem olduunu kaydeden Yekta, pandemi sürecinde tatilin de önemli olduunu belirterek Bu dönemi dinlenme ve gereksinimler noktasnda kendimizi ve çocuumuzu gözden geçirmek için bir frsat olarak kullanmamz lazm dedi.
UZUN SÜREL EKRAN KULLANIMINA ZN VERLMEMEL
Uzun süreli ekran kullanmnn okul ça çocuklarnda dikkati de bozan bir durum olduu için mutlaka kstlanmas gerektiini kaydeden Doç. Dr. çidem Yekta, unlar söyledi:
Uzun süreli ekran kullanm hem dikkati hem de duygu regülasyonu ve davran düzenlemesini bozduu için mutlaka uygun kstlamalarn, pandemi de olsa yaplmas gerekiyor. Burada yine ebeveynin tutumu çok önemli. Devreye girmesi gereken ebeveyn ar kstlayc ya da ar esnek davrandnda biz daha çok sorun yayoruz. Elbette çocuklar kendi haline brakmak anlamna gelmiyor bu. Mutlaka dengede tutmak gerekiyor. Zaten ekran sürelerimiz yeni normal dediimiz dönemde de artt. stemesek de artk okul döneminde de ekran banda geçti. En azndan bu tatil dönemini ekran biraz daha kstlayarak ev içi ev d ekran d aktivitelere biraz daha çocuklar yönlendirebilmek, hareket etmeleri için imkan yaratmak gerekiyor. çünkü bu çocuklar için katbekat büyük bir sorun. çünkü çocuk aslnda hareket anlamna geliyor. Duygularmz düzenlerken aslnda hareketlerimizi de kullanyoruz. Hatta bazen dikkatimizi de toplarken hareketten faydalanyoruz. Ekran azaltmak, en azndan tatilde hareketi artrmak çok önemli. çünkü evde olduumuzda hareketlerimiz çok kstland. Yapabildii spor aktivitelerinden de mahrum kaldlar. O yüzden fiziksel hareketlilii ev içinde ve ev dnda artrmak ara tatilin önemli bir parças olmal.