Psikolojik Danma ve Rehberlik Koordinatörü Sibel Durak, Baz örenciler için snava hazrlk ve snav süreci eitimin olaan parçalardr. Baz örenciler için ise oldukça kayg vericidir. Bu çocuklarda baarsz olma korkusu o kadar youn yaanr ki, snav annda sahip olduklar bilgileri kullanmakta zorlanrlar. Performans olumsuz etkileyen kaygdan kurtulmak için sadece çocuklara deil ailelere de görev dümektedir diye konutu.
KAYGI BULAICI BR DUYGUDUR
Ailenin çocua ve snava ilikin olumsuz düüncelerinin çocuun kayg düzeyinde etkili olacana dikkati çeken Sibel Durak, Ailenin çocua güvenmemesi, snavn çok zor olduu ve çocuun bu snav kazanamayaca gibi olumsuz düünceleri kaygy artracaktr. Anne baba olarak olumsuz düüncelerinizi olumluya çevirmelisiniz. çünkü kayg bulac bir duygudur. Anne babalar çocuklarnn en yaknnda olan temel modelleridir. Eer siz kaygl olursanz çocuunuzun da kaygl olmas ihtimali yüksektir. Snavn bilgi yerine kendi kiiliini deerlendirdiine inanan çocuklar daha fazla kayglanr. Ortaya çkan kayg, akl yürütme ve soyut düünme yönündeki zihinsel faaliyetleri bozar. Bu etkileri nedeniyle snava yüklenen anlam, performansn dümesine neden olan en önemli faktörlerden biridir. Kendini snav sonucuna göre yetersiz ve deersiz gören bir çocuun mutsuz olaca ve öz güveninin düecei, buna bal olarak da girecei snavlara yönelik kaygsnn artaca açktr ifadelerini kulland.
SONUCU DEL, çABASINI TAKDR EDN
Snava hazrlanmak için elinden geleni yapan, buna ramen snavdan beklentisinin altnda sonuç alan bir çocuk, ailesinden ya da öretmeninden sklkla eletiri alrsa kendini çaresiz hissedeceini dile getiren Durak sözlerine öyle devam etti:
Sonucu deil, çabasn takdir edin. Bu nedenle öncelikle gösterdii çaba için takdir edilmeli ve sonrasnda yaanan soruna odaklanlmaldr. çocuunuzun olumlu davranlarn takdir etmeli, uygun olan her ortamda baarlarn övmelisiniz. Anne babasnn kendine güvendiini ve onu takdir ettiini gören çocuun kendine olan saygs ve güveni de artacaktr. Sahip olduu olumlu özelliklerin çevresi tarafndan da fark edildiini gören çocuk kendini daha güçlü hissedecek ve sorunuyla daha rahat baa çkacaktr.
HER NSANIN YETENEKLERNN SINIRI VE ÖLçÜSÜ VARDIR
Anne ve babalarn sana güveniyorum ifadesini örenciler genelde senden bekliyorum eklinde algladklarn ifade eden Sibel Durak, Kesin kazanrsn cümlesi, bazen sen hiçbir ey yapamazsn demek kadar tehlikeli olabilir. Eer çocuunuzun gerçekten çaltn gözleyebiliyorsanz ne kadar emek harcadn görüyorum, hiçbir emek karlksz kalmaz demek daha etkili olabilir. Her insann yeteneklerinin snr ve ölçüsü vardr. Örenciyi snrlarnn üstünde zorlamak, ulaamayaca hedefler konusunda srarc olmak gerginlik, kayg, baarszlk, güvensizlik ve mutsuzluk sonuçlarn dourur. Gerçekçi beklenti için çocuunuzu iyi tanmal neyi baarp neyi baaramayacan bilmeli, onu özgün kiilii içinde deerlendirmelisiniz eklinde konutu.
KIYASLAMA YAPMAYIN
Durak, Komunun kz gece ikiye kadar çalyormu, Onlarn ekonomik durumlar iyi deil, ama çocuk zehir gibi, nasl da çalyor, sen neden çalmyorsun anlamyorum türünde bir konuma genellikle tartmayla sonuçlanr. çocuunuzu sadece kendisiyle karlatrmalsnz. Yani önceki baars, önceki davran biçimleriyle imdiki durumu karlatrmak daha olumlu sonuç verecektir. Üstelik çocuunuzu bakalaryla karlatrdnz zaman onlarn da sizi baka anne babalarla karlatrma hakk domu olur. Son yllarda snava hazrlk sürecinde cep telefonu ve özellikle bilgisayarn bilinçli kullanlmamasnn sorun haline geldii görülmektedir. Bu konuda aile bireylerinin yazl bir anlama yapp uyulacak kurallar esprili bir dille maddeler halinde sralamas ve imzalamas iyi bir yöntem olabilir eklinde konutu.
KAZANAMAZSA YAAYACAINI CEZA GB GÖSTERMEYN
Eer kazanamazsan, falan okula gidersin gibi sözler onun gidecei okulu, yapaca ii sevmesine olanak brakmayacan belirten Durak, çocuun eitim alabilmesi ve yararlanabilmesi ancak okulunu ve eitimi sevmesiyle mümkündür. Sürekli çal! demek yerine, Ne yaptn, nasl gidiyor, bizlerden bir istein var m? tarznda bir yaklam tercih edilmelidir. Birçok örenci snav kazanamama durumunda anne ve babalarnn kendilerine yönelik sevgi ve güvenlerini kaybedeceklerini düünmektedirler. Baarl ya da baarsz her koulda onlarn yannda olabileceimizi onlara hissettirmeliyiz. Snavlar sadece birer frsattr. Bu frsatlarn bir ekilde telafisi vardr. Aile, örenciye snavn bir ölüm-kalm meselesi olmadn, yararlanlmas gereken bir frsat olduunu, bu frsat kaçrlsa bile hayatta baka frsatlarn onu beklediini, bir kap kapanrsa baka bir kapnn açlacan anlatmaldr ifadelerini kulland.
SZN DOAL VE RAHAT TAVRINIZ çOCUUNUZA YANSIYACAKTIR
Sibel Durak Snav günü için u önerilerde bulundu:
Snava birkaç gün kala eletiri içerikli cümlelerden kaçnmalsnz. Snava hazrlk sürecinde çocuunuzun gerekli olan çabay göstermediini düünüyorsanz, bu durumla ilgili eletirilerinizi artk snav sonrasna ertelemeniz gerekmektedir. Bu durum snavdan sonra mutlaka konuulmaldr ama snava birkaç gün kala deil. Sizin doal ve rahat tavrnz çocuunuza yansyacaktr. Heyecanlanma, Heyecanlanacak bir ey yok gibi cümleler çocuunuzu rahatlatmak yerine tam tersine heyecanlanmasna neden olabilir. Bu nedenle snav akam ve sabahn günlük yaam koullarnz deitirmeden olabildiince doal ve her zamanki gibi geçirmeniz daha yararl olacaktr. Sizin desteinize ihtiyaç duyduunu hissettiinizde Emeklerinin karln alacana inanyorum gibi snava yönelik olumlu cümleler kullanabilirsiniz.
UYKUSUZ SINAVA GRMEK DÜÜNÜLDÜÜ KADAR KORKUTUCU SONUçLARA YOL AçMAZ
Snavdan önceki gece normalde uyuduu saatten daha erken yatmasna gerek olmadn söyleyen Durak, önerilerine öyle devam etti:
Uyuyamamas durumu da sizi endielendirmesin. deal olan iyi alnm bir uyku olsa da, uykusuz geçen bir gecenin etkisi ertesi gün öleden sonra saatlerinde ancak etkisini hissettirmeye balar, Yani uykusuz snava girmek düünüldüü kadar korkutucu sonuçlara yol açmaz. Sonucu olumsuzlatran, bu durumu gereinden fazla önemsememizdir. Ilk bir du almas, süt ya da bitki çay gibi sakinletirecek bir içecek tüketmesi gibi önerilerde bulunabilirsiniz. Örencinin snav günü giyecei kyafetlerini bir gün önceden hazrlamas snav sabah yaanacak zaman kayb ve karmaay önler. Ortamn ssna göre giyip çkarabilecei ekilde tiört ve yelek gibi katl ekilde giyinmesi snav srasnda ortamn ssndan etkilenmemesini salar.
çocuk dilerse son gün akamna kadar ders çalabileceini belirten Durak sözlerini öyle noktalad:
Son gün de ders çalmak isteyen çocuunuzu, yeni bir eyler örenmeye çalmak yerine tekrar testleri çözmeye veya konu tekrar yapmaya yönlendirebilirsiniz. Snav günlerinde beslenmeye yönelik yaplacak deiiklikler örencinin metabolizmasn olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle snav öncesi çocuunuzu darya yemee götürmekten kaçn bu tarz etkinliklerinizi snavlardan sonraya erteleyin. Snavdan önceki gün ya da snav sabahnda normalde tüketmedii gdalar tüketmesi konusunda srarc olmayn. Dengeli bir kahvalt hazrlayn. En ideali sabahlar kahvalt yapmaktr ama çocuunuzun böyle bir alkanl yok ise bunu dayatmak, abartl bir kahvalt hazrlamak snav kaygs ile birleince mide bulantsna hatta kusmaya bile sebep olabilir. Snav günü çocuunuzu uurlarken ya da vedalarken süreci fazla uzatmaktan kaçnn. Elinden gelenin en iyisini yapacan biliyorum gibi cümlelerle ona güvendiiniz mesajn verin. Motive etmek amacyla daha fazlasn söylemeye çaltnzda snava yönelik heyecannn artmasna neden olabilirsiniz. çou zaman içten bir ekilde sarlmak çok daha fazla ie yarayabilir.