Zayf karnenin deerlendirilmesinde anne ve babalarn özeletiri yapmalar gerektiini belirten uzmanlar, Akademik baarszln sebebi, Dikkat Eksiklii ve Hiperaktivite Bozukluu, Özgül Örenme Güçlüü ve zeka gerilii sorunlar olabilir uyarsnda bulunuyor.
çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzman Yrd. Doç.Dr. Baak Ayk, uzun ve yorucu bir eitim yln geride brakan tüm örencilerin karne almak için geri sayma baladn hatrlatarak Tüm örencilerin emeklerinin karln ald, güzel karneler ile bulumasn diliyorum dedi.
Karne sadece çocuk ve gence ait bir deerlendirme deil!
Karnenin sadece örencinin deerlendirmesini gösteren bir belge olmadna dikkat çeken Uzman Yrd. Doç.Dr. Baak Ayk, Karne örenci ile ilgili birçok bilgi verebildii gibi, ailesiyle, aile içi davran ve tutumlarla, ailesinin çocuunun sorunlarn ne ölçüde farknda olduu ve yardmc olmak için admlar atp atmadna dair de bilgi vermektedir. Ancak maalesef genel tutum karneyi sadece çocuk ve gence ait bir deerlendirme olarak görmek eklinde oluyor diye konutu.
Kötü karnede anne babalar özeletiri yapmal
Zayf notlarla dolu bir karneye ebeveynlerin ani ve ar olumsuz tepkiler vermemesi gerektiini ifdade eden Uzman Yrd. Doç.Dr. Baak Ayk, Kötü karne ne koulda gelirse gelsin ebeveynler bu sonucun altnda yatan faktörleri aratrp, sorunu ortadan gidermek için kendi üzerlerine düen görevleri yapmallar. Yani aslnda bunu olumsuz sorunlar olumlu sonuçlara çevirmek için bir frsat olarak deerlendirebilirler dedi.
çocuk ve gençlerin gerek davranlar gerekse akademik baarlarnda ailelerin rolünün çok önemli olduunu vurgulayan Ayk, ailenin çocuun çabasn mutlaka takdir etmesi gerektiini ifade etti. Yrd.Doç.Dr. Baak Ayk, unlar söyledi:
Her bireyin ilk eitim ald yer, yani ilk okulu öncelikle aile ortamdr. Kii gerek ailesinden ald genetik özellikler yani zeka, örenme becerisi, kiilik özellikleri, gerek mizac, gerekse aile içindeki davran ve tutumlara göre kendi hayatnda çeitli davranlar sergiler. Ancak maalesef baz anne babalar kendi akademik hayatlarn ve kendi hayatlarn hesaba katmayarak çocuklarndan yapabileceklerinden çok daha fazlas için beklenti içine girebilmektedir. Bilinçli veya bilinçsiz olarak kendi gerçekletiremedikleri hedefleri çocuklardan bekleyebilirler. Her çocuun baars kendi kapasitesine ve verdii çabaya göre deerlendirilmelidir. Hiç çaba sarfetmeden elde edilen bir baar anlam tamamal, bunun tam tersi olarak elinden gelen tüm çabay göstermesine ramen düük notlar alan bir çocuun ise çabas her zaman takdir edilmelidir.
Zayf karnenin altndaki sebepleri aratrn
Zayf karnenin altnda yatan sebeplerin göz ard edilmemesi gerektiini vurgulayan Yrd. Doç.Dr. Baak Ayk, Zayf notlar görüldüünde altnda yatan sebepleri aratrmak ve gerekli noktalarda çocuk-gençlere destek sunmak görevi anne ve babalara aittir. Bu konuda destek sunmayan ve görevini yerine getirmeyen ailelerin kötü karne görünce kendilerine de pay çkarmalar gerekir dedi.
Dikkat Eksiklii ve Hiperaktivite Bozukluuna dikkat
Akademik baarszln sebebi olarak en sk gördüümüz durum Dikkat Eksiklii Ve Hiperaktivite Bozukluudur diyen Baak Ayk, Bu durum üç ekilde görülebilir. Birincisinde dikkat eksiklii ve ar hareketlilik bir arada yer alr, ikinci durumda çocuun dikkati iyidir ancak ar derecede hareketli olabilir, üçüncü durumda ise hareketsiz ve sessiz olan bir çocuun dikkati iyi olmayabilir. lk iki durumda çocuklarn hareketlilii dardan farkedilip, snfta düzen bozukluuna yol açtndan erken bavuru ile önlem alabiliyoruz ancak üçüncü tabloda çocukta davransal bir problem elik etmediinden çok geç fark edilebiliyor. Dikkati sürdürememe kiinin isteyerek yapabildii bir durum olmadndan bu durumda akademik problemler görülebiliyor diye konutu.
Yrd. Doç.Dr. Baak Ayk, öyle devam etti:
kinci en sk görülen durum Özgül Örenme Güçlüüdür. Bunun içinde disleksi (okuma bozukluu), disgrafi (yaz yazma bozukluu ) ve discalculi (matematik örenme bozukluu) yer alr. Bu tabloda beynin örenme alanlar ve sistemleri ile alakal bir bozukluk söz konusudur. Fark edildiinde uygun terapiler ile çocuun akademik hayat desteklenmelidir. Yine sk görülen sebeplerden biri zeka gerilikleridir. çocuk ve ergen psikiyatri uzmanlarnn deerlendirmesi sonucunda gerekli gördükleri hastalarda ayrntl testlerde tan konulmaktadr. Bunun dnda depresyon, kayg bozukluklar ve baz dier psikolojik sorunlarda da akademik hayatta problemler görülebilmektedir.
Maddi ödüller sorumluluk duygusunun geliimini olumsuz etkiliyor
Yrd. Doç. Dr. Baak Ayk, karne ile beraber gündeme gelen ödül konusuna da deindi. Ödüller davran psikolojisinde ve çocuk geliiminde önemli yer tutar diyen Baak Ayk, Ödül kavram ise kiiden kiiye deikenlik gösterir. Karne hediyesi-ödülü ise genellikle dönem bandan itibaren evlerde dillendirilmeye balanr. Hepsi 5 gelsin, sana o oyunca alacam, Takdir alrsan o istediin alacam veya hiç istemediimiz Arkadan geçersen sana istediin oyuncan alacam Örneklerden anlald üzere hepsi maddi içerikli genellikle çocuu motive etmek için sunulan ancak aslnda bir yandan sorumluluk duygusunun geliimini olumsuz yönde etkileyen söylemlerdir. Örencilik döneminde bir çocuun yapmas gereken standart davranlar tanmlanmal. çocuk bu görevlerini bir kazanç elde etmek için deil yapmas gereken bir sorumluluk olduu için yapmal.
Son yllarda maalesef çocuklara sunulan ödüller genellikle maddi olmaktadr. Bu da çocuklarn duygusal dünyalarnn fakirlemesine, materyalist ve memnuniyetsiz insanlar olmasna yol açabilmektedir. Dananlarma her zaman söylediim gibi maddi ödüller yerine duygusal ödüller tercih edilmeli diye konutu.
Karne ar cokulu karlanmamal
Yrd. Doç. Dr. Baak Ayk, Bu konudaki dier önemli bir nokta ise iyi bir karneyi ar cokulu bir ekilde karlamamak. Yani kötü karnede olduu gibi iyi karnede de ar tepkilerden kaçnmak gerekiyor. Eer çocuk ailesinin baarya ar derecede önem verdiini düünürse, onlarn sevgisini ve takdirini kazanmak için performans kaygs ve snav kaygs yaayabilir uyarsnda bulundu.
çocuklar yaz tatilini nasl deerlendirmeli?
Yrd. Doç. Dr. Baak Ayk, uzun yaz tatilinin deerlendirilmesi konusunda da unlar tavsiye etti:
Tatil dinlenmek ve yenilenmek için bir frsattr. Eitim ylnn yorgunluunu atmak için sevdikleri etkinliklere vakit ayrmal, sosyal etkinliklere katlmallar. Kitap okumalarn, bunu sevdikleri bir alkanlk haline getirmelerini öneririm. Hem kelime daarcklarn hem zihinsel kapasiteleri hem kendilerini ifade etme becerilerini arttrmak suretiyle özgüven duygularn olumlu etkileyecek bir aktivitedir. Eer kötü bir eitim dönemi geçirmiler ise eksik olduklar konularn telafisini bir ekilde tatil içine yaymalarn, böylece önümüzdeki eitim yln daha rahat geçirebilmelerini dilerim.
Aileler çocuklarla bir arada geçirilmesi konusunda tatili nasl deerlendirmeli?
Yrd. Doç. Dr. Baak Ayk, son olarak anne ve babalara u önerilerde bulundu:
Günümüz anne babalarnn youn i hayat nedeniyle çocuklaryla tatilde beraber vakit geçirme ans maalesef pek bulunmuyor. Burada önemli olan geçirilen zamann miktar deil kaliteli vakit geçirme dediimiz, etkin iletiim ve paylam içinde olan vakitlerdir. Yer, zaman ve mekndan bamsz olarak tatilde veya tatil d aile olarak etkin iletiim kurulan zamanlarn miktarn ellerinden geldii ölçüde arttrmalarn öneririm.