Devlet Su leri (DS) Genel Müdürü Mevlüt Aydn, Türkiyenin su potansiyeli ve barajlardaki doluluk oranlarna ilikin deerlendirmede bulundu.
Türkiyede yllk ya miktarnn 450 milyar metreküp, yllk toplam kullanlabilir su miktarnn 112 milyar metreküp olduunu belirten Aydn, ülkedeki bu miktarn ancak 54 milyar metreküpünün vatandalarn istifadesine sunulduunu, geri kalan sudan faydalanlamadn söyledi.
Aydn, 54 milyar metreküp suyun 40 milyar metreküpünün sulamada, 7er milyar metreküpünün de içme-kullanma ve sanayi suyu olarak deerlendirildiini ifade ederek, Bu rakam da ülke nüfusuna böldüümüzde kii ba su tüketiminin bin 380 metreküp olduunu görmekteyiz. Bu anlamda ülkemiz su stresi yaayan ülke konumundadr. diye konutu.
Eldeki suyu deerlendirmek adna ciddi çalmalar yapldn vurgulayan Aydn, Baz çevrelerin itirazlarna ramen baraj ve gölet gibi depolama tesisleri ina edilmedii takdirde ülkemizin su azl yaayan ülke konumundan su fakiri ülke konumuna hzla ilerlemesi maalesef kaçnlmaz olacaktr. deerlendirmesinde bulundu.
Havza Yönetim Planlar ile tedbir
Aydn, gelecekte su sknts çekmemek adna DS tarafndan Havza Master Planlar ve depolama gibi alanlarda çalmalar yapldna, çeitli tasarruf tedbirleri alndna dikkati çekerek, Avrupa Birlii Su çerçeve Direktifine uyum konusunu da içeren Havza Yönetim Planlarnn oluturulmas çalmalarna Tarm ve Orman Bakanl bünyesinde balandn dile getirdi.
Türkiyedeki 25 su havzasnn Havza Master Plan Raporu hazrlanmas çalmalarna 2010 yl itibaryla balandn anmsatan Aydn, çalma kapsamnda, su kaynaklarndan kullanmlarn tespiti, havzann arazi varl, sulama potansiyeliyle ihtiyacnn tespiti, içme-kullanma ve sanayi suyu ihtiyaçlaryla haklarnn tespiti, enerji üretme imkanlar, takn zararlarn önlemeye yönelik tesislerin deerlendirilmesinin yapldn anlatt.
Su kaynaklarn daha verimli ve kontrollü kullanacaz
Aydn, DS tarafndan, iklim deiiklii ve kuraklk koullarnda su kaynaklarnn miktarnda karlalacak belirsizliklerin azaltlmas için depolamal tesislerin kapasitelerini artrmay hedeflediklerini belirterek, 1954den bugüne kadar 778i baraj, 477si alçak baraj (gölet) olmak üzere toplam bin 255 depolama tesisinin yapldn ve bu alandaki yatrmlara devam edildiini söyledi.
DS Genel Müdürlüünce sulama, rehabilitasyon ve modernizasyon faaliyetlerine de arlk verileceine iaret eden Aydn, böylelikle su kaynaklarnn daha verimli ve kontrollü bir ekilde kullanlmasnn hedeflendiini bildirdi.
Aydn, tarla içi sulamalarda geleneksel yöntemler yerine yamurlama ve damla sulama yöntemlerinin kullanlmasnn sulama verimliliini artrdn vurgulayarak, yüzey sulamalarda yüzde 60 olan sulama verimliliinin yamurlamada yüzde 80e, damla sulamada ise yüzde 95e ulatn ifade etti.
2071 ylna kadar içme suyu ihtiyac planland
çme, kullanma ve sanayi suyu temini konusunda da kapsaml çalmalar yapldna dikkati çeken Aydn, unlar kaydetti:
1053 sayl Kanunun 1968 ylnda yürürlüe girmesinden bugüne çeitli tarihlerdeki Bakanlar Kurulu kararlaryla nüfusu 100 bini aan 52 ehre içme, kullanma ve sanayi suyu salanmas konusunda DS Genel Müdürlüü yetkilendirilmitir. Kanunda yaplan deiiklikle nüfus kriteri ortadan kaldrlarak, belediye tekilat olan 2 bin 948 yerleim yerine içme, kullanma ve sanayi suyu salanmas ve gerekli görülen öncelikli atk su artmayla ilgili yatrm hizmetleri konusunda kuruma yetki verilmitir. Hazrlanan çme Suyu Eylem Plan ile 81 ilimizin 2040, 2050 ve hatta 2071 yllarna kadar içme suyu ihtiyac planlanmtr.
Baraj doluluk oranlar
Aydn, Türkiye genelinde 1 Ekim 2018 ile 11 Haziran arasndaki kümülatif ya ortalamasnda uzun yl ortalamalarna göre yüzde 15, geçen yla göre de yüzde 20,1 art olduunu vurgulayarak, Bugün itibaryla iletmede olan 122 enerji maksatl barajda doluluk oran yüzde 78,9dur. letmede olan 246 sulama maksatl barajda doluluk oran yüzde 75,4tür. Bugün itibaryla iletmede olan 95 içme suyu maksatl barajda ise doluluk oran yüzde 70,3dür. dedi.
Barajlarn son 5 yla ait doluluk oranlarna da deinen Aydn, 2015 ylnda içme suyu barajlarnda aktif doluluun yüzde 64, 2016da yüzde 58, 2017de yüzde 52 ve geçen yl yüzde 43 olduunu bildirdi.