Dou Akdeniz Tarmsal Aratrma Enstitüsü Müdürlüünde görevli Dr. Aye Nuran çil tarafndan yerli tohum üzerinden yürütülen slah çalmalar sonucunda gelitirilen ve 2018 ylnda Tarm ve Orman Bakanl Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Müdürlüünce tescil edilen Ayehanm yer fst çeidi, dekar bana verimi, tane büyüklüü ve lezzetiyle dikkati çekiyor.
çerezlik ve dier endüstriyel ürünlerde kullanm için bütün özelliklere sahip olan çeidin GAP bölgesinde ekiminin yaplmas ve yaygnlamas için de çalma balatld.
Bu kapsamda Dou Akdeniz ve GAP Tarmsal Aratrma Enstitüsü müdürlükleri i birliiyle anlurfann Harran Ovas ve Bozova ilçesinde deneme ekimi yapld.
Deneme üretimlerinde bu fstk çeidinin bölgede salad verimle alternatif ürün olarak yetitirilebilecei belirlendi.
Ürünü gelitirdii için yer fstna ismi verilen Dr. Aye Nuran çil, AA muhabirine, çerezlik kalitesi oldukça yüksek olan çeidin 12 yllk bir çalmann ardndan tescil edildiini söyledi.
Ayehanm yer fstnn çerez piyasasndaki en kaliteli çeitlerden biri olduunu belirten çil, kavrulduunda tadnda aclk olumamas ve renginin bozulmamasndan dolay tescilli çeidin ezme, baklava ve vegan sektöründe yer sütü olarak rahatlkla kullanlabileceini ifade etti.
çil, bitkinin toprak altndaki kök bölgesinde çok fazla bakla oluturduunu dile getirerek, unlar kaydetti:
Hem verimi hem tane büyüklüü hem de hastalklara kar, özellikle kök çürüklüü hastalna da dayankl olduu için verim deerlerinde dekar bana kabuklu olarak 550-600 kilogram, iç olarak ise yüzde 75 orannda net randman salamakta. u anda GAP Tarmsal Aratrma Enstitüsü ile çalmalar yürüttük. anlurfada krmz ar topraklarda ve Bozova ilçesinde beyaz kireçli topraklarda olmak üzere 2 alanda denemelerimizi yaptk. Her iki toprak yapsnda da olumlu sonuçlar aldk. ki alanda da besleme ve teknik konularda farkllklar belirledik. Bu bölgede Ayehanm yer fst çeitlerinin üretiminin yaplmas için çalmalarmz yürüteceiz. Bununla ilgili de eitimler ve yaynlar yapmay planlyoruz.
SINIR BÖLGELERNDEK ARAZLERDE FISTIK ÜRETLMES ÖNERS
anlurfann snr hattnda bulunduunu, uzun boya sahip tarm bitkilerinin ekilmesine izin verilmediini belirten çil, bu bölgedeki arazilerin yer fst ekimi için rahatlkla kullanlabileceini ifade etti.
Yer fstnn ksa boyu sayesinde bu bölgelerde herhangi bir güvenlik sorunu oluturmayacana iaret eden çil, öyle konutu:
Yer fst hem yerin altnda yer alan tanelerindeki yüzde 50 ya oran kapasitesiyle çerez, ya ve gda sanayine katk salayabilir hem de üst bitki aksamyla da hayvan yemi olarak deerlendirilmesi söz konusu. Hayvanlarn kaba yem ihtiyacnn bu bölgelerden karlayabilmek için bu yer fstnn kuru madde olarak sindirilmesi oldukça kolay, dolaysyla balya yaplarak yem sanayisinde rahatlkla kullanlabileceini biliyoruz. Hatta gerekirse snr bölgelerinde üretilecek yer fstnn bitki ksmnn bir bölümü alnarak biyogaz olarak deerlendirilmesi mümkün görünüyor. Dolaysyla bu yer fst çeidimizin potansiyelinin burada artrlacan düünüyoruz.
ALTERNATF ÜRÜN OLARAK TAVSYE EDYORUZ
GAP Tarmsal Aratrma Enstitüsü Müdür Yardmcs Halil Hatipolu da kurum olarak bölgedeki tarm bitkisi çeidini artrmaya yönelik çalmalar yürüttüklerini, bunlardan birinin de yer fst olduunu söyledi.
Yerli ve milli çeit olan Ayehanm yer fstnn Talat Demirören Aratrma stasyonunda 5 dekarlk alana ekimini yaptklarn kaydeden Hatipolu, Harran Ovasnn göbeindeki aratrma istasyonumuzda bu yer fst çeidinin ana ürün olarak nisan aynda ekimini yaptk. u anda hasat dönemine yaklamaktayz. Yaptmz incelemelerde yer fst bitkisinin tane tutumu çok iyi, veriminin dekar bana 500 kilogram olarak gerçeklemesini bekliyoruz. diye konutu.
Hatipolu, amaçlarnn, bölgedeki çiftçiler alternatif ürün aradklarnda arazilerine susam, soya fasulyesi, yer fst gibi bitkilerin rahatlkla ekimini yapmalarn salamak olduunu anlatarak, böylece arazilerin organik yapsnn gelieceini bildirdi.
Yer fstnn çiftçilere kar salayan bir bitki olduuna dikkati çeken Hatipolu, Bu nedenle düzenlediimiz tarla günü etkinliiyle Ayehanm yer fst çeidini çitçilerimize tanttk. çiftçilerimiz bu yer fstnn rahatlkla ekimini yapabilir. Verimiyle kendini kantlayan bir çeit. dedi.