Aile, çalma ve Sosyal Hizmetler Bakanlnca düzenlenen Engelli ve Yal Bireyler için Bakm Sigortas çaltaynn sonuç raporunda, nüfusun yalanmasnn 21. yüzyln en önemli demografik dönüümlerinden biri olduuna dikkat çekilerek, bu sebeple Türkiyede uzun dönemli bakm modelinin belirlenmesinin büyük önem tad vurguland.
2021-2023 dönemine ilikin Yeni Ekonomi Program (YEP) kapsamnda, vatandalarn uzun süreli bakmlarn garanti altna alacak, özellikle yallk dönemlerinde rahat etmelerini salayacak, kiilerin belli oranlarda katlm yapaca Uzun Dönemli Bakm Sigortas modelini hayata geçirmeyi planlayan Bakanlk, sistemle ilgili uluslararas örnekleri incelemeye balad.
Bu amaçla Bakanlk Engelli ve Yal Hizmetleri Genel Müdürlüü ile Avrupa Komisyonu Teknik Destek ve Bilgi Deiim Ofisi (TAIEX) i birliinde ocak ay sonunda çevrim içi düzenlenen Engelli ve Yal Bireyler için Bakm Sigortas çaltaynn sonuç raporu yaymland.
Raporda, engelli ve yallara yönelik bakm modelleri ve bu modellerin finansman yöntemlerine ilikin uluslararas örneklerin ele alnd çaltaya, AB üyesi ülkelerden uzmanlarn yan sra kamu kurum ve kurulular ile sivil toplum kurulularndan 90 temsilcinin katld belirtildi.
çaltayda özellikle sveç, Fransa ve rlandada uygulanan uzun dönemli bakm sigortas modellerinin detayl incelendii bildirilen raporda, bu konuda Türkiyede gelecek dönem atlmas gereken admlara ilikin görü alveriinde bulunulduu aktarld.
YALANAN NÜFUSA DKKAT çEKLD
Bakanlk bürokratlar ile Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) uzmanlarnn sunumlarnn yer ald raporunda, nüfusun yalanmas ve buna bal artan engellilik konusunun 21. yüzyln en önemli demografik dönüümlerinden biri olduu vurguland.
Bu demografik dönüümle bakma ihtiyaç duyacak kii saysnn da artacana iaret edilen raporda, her ülkenin ekonomik, toplumsal ve kültürel yapsna göre çözüm modelleri gelitirmeye çalt belirtildi.
Türkiyede de uzun dönemli bakma ihtiyacn gelecekte giderek artacann öngörüldüü, bu sebeple uzun dönemli bakm modeli ile finansman yönteminin belirlenmesinin büyük önem tad ifade edilen raporda ayrca yal ve engellilere yönelik hizmet kalitesinin deien, gelien yaam koullar dikkate alnarak artrlmasnn önemine deinildi.
YALI VE ENGELLLER çN FRANSADA APA, RLANDADA EV ARKADALII SSTEM UYGULANIYOR
Raporda, sveç Salk ve Refah Kurulu Kdemli Danman Karin Flyckt, rlanda Salk Hizmetleri Yöneticisi Joanne Haffey ile Fransa Sosyal ler Bakanl Misyon Bakan Jean-Yves Hocquetin ülkelerindeki uzun dönemli bakm modelleri hakknda aktard bilgilere de yer verildi.
Buna göre, sveçte yal ve engellilerin uzun dönemli bakmlarndan yerel yönetimler sorumlu fakat bu hizmetler özel sektör tarafndan da sunulabiliyor. Yal bireylerin bakmna ilikin harcamalarn yüzde 60 devlet tarafndan sübvanse ediliyor. Engelli kiilere yönelik de kiisel destek ve yardm hizmetleri sunuluyor, özel konutlar ve ksa dönemli bakm hizmetleri salanabiliyor.
rlandada ise kurumsal bakma alternatif bir yöntem olarak engelli birey ile ev arkadal yaplabilen, engelli bireylerin hem bakm hem de sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarna istinaden gelitirilen Ev Arkadal (House Mates) uygulamas sürdürülüyor.
Fransada ise uzun dönemli bakm modeli olarak Kiiselletirilmi Bamszlk Destei (APA) uygulanyor. Gelir kriterinin yer almad APAnn yüzde 80i devlet, yüzde 20si kiilerin kendi gelirlerinden oluuyor. Sistemden 1 milyon 300 bin kii yararlanyor. Bu kiilerin yüzde 59u evlerinde yüzde 41i ise kurumlarda kalyor.