Ticaret Bakanlnn, 6102 sayl Türk Ticaret Kanununun 376nc Maddesinin Uygulanmasna likin Usul ve Esaslar Hakknda Tebli, Resmi Gazetede yaymlanarak yürürlüe girdi.
Teblile, anonim ve limited irketlerle sermayesi paylara bölünmü komandit irketlerin sermaye kayb veya borca batk olma durumlarnda uygulayacaklar usul ve esaslar belirlendi.
Buna göre, son yllk bilançodan, sermayeyle kanuni yedek akçeler toplamnn en az yarsnn ya da üçte ikisinin zarar sebebiyle karlksz kald durumlarda genel kurul toplanarak söz konusu durum görüülecek.
Yönetim organ, genel kurula uygun gördüü iyiletirici önlemleri, son bilançoyu genel kurula sunarak, irketin finansal yönden bulunduu durumu bütün açklyla ve her ortan anlayabilecei ekilde anlatacak.
irketin mali durumundaki kötülemesini ortadan kaldrmak veya en azndan etkilerini hafifletmek amacyla, yönetim organ, uygun gördüü sermayenin tamamlanmas, sermaye artrm, baz üretim birimlerinin veya bölümlerinin kapatlmas ya da küçültülmesi, itiraklerin sat, pazarlama sisteminin deitirilmesi gibi iyiletirici önlemleri genel kurula sunup, açklayacak.
Genel kurul, sunulan iyiletirici önlemleri aynen kabul edebilecei gibi deitirerek de kabul edebilecek ya da sunulan önlemler dnda baka bir önlemin uygulanmasna karar verebilecek.
Sermaye artrlmas veya azaltlmas
Sermayeyle kanuni yedek akçeler toplamnn en az üçte ikisinin zarar sebebiyle karlksz kalmas halinde, toplantya çarlan genel kurul, sermayenin üçte biriyle yetinilmesine, sermaye azaltm yaplmasna, sermayenin tamamlanmasna veya artrlmasna karar verebilecek.
Kurul, sermayenin üçte biriyle yetinmeye karar verdii takdirde sermaye azaltmn kanunlar çerçevesinde yapabilecek.
Sermaye azaltmnda yönetim organ, alacakllar çarmaktan, bunlarn haklarnn ödenmesinden veya teminat altna alnmasndan vazgeçebilecek.
Sermayenin tamamlanmas, ortaklarn tamam veya baz ortaklar tarafndan yaplabilecek.
Yitirilen kanuni yedek akçelerin tamamlanmasna gerek olmayacak.
Sermayenin tamamlanmasna karar verilmesi halinde ise her ortak, zarar sebebiyle karlksz kalan tutar kapatacak miktarda paray vermekle yükümlü olacak, pay orannda tamamlamaya katlabilecek ve verdii paray geri alamayacak.
Ayrca yaplan ödemeler, gelecekte yaplacak sermaye artrm için avans olarak nitelendirilemeyecek.
Bilanço zararlarnn kapatlmas için getirilen yükümlülükler uyarnca yaplan ödemeler öz kaynaklar içerisinde sermaye tamamlama fonu hesabnda toplanarak takip edilecek.
Sermayenin zarar sonucu ortaya çkan kayp kadar azaltlmasyla birlikte, e zamanl olarak istenilen tutarda artrmna da karar verilebilecek ve artrlan sermayenin en az dörtte birinin ödenmesi art olacak.
Sermayenin azaltlmasna gidilmeden de artrm yapabilecek ve bu ekilde yaplacak sermaye artrmnda sermayenin en az yarsn karlayacak tutarn tescilden önce ödenmesi zorunlu olacak.
Genel kurulun sermayeyle kanuni yedek akçeler toplamnn üçte ikisinin zarar sebebiyle karlksz kalmas halinde belirtilen tedbirlerden birine karar vermemesi halinde irket kendiliinden kapanacak.
Tasfiye ilemleri
Kendiliinden sona eren irketin tasfiye ilemleri için tasfiye memuru atanmad durumda, tasfiye yönetim kurulu tarafndan yaplacak.
Tasfiye memurlar, pay sahiplerinden veya üçüncü kiilerden olabilecek.
irketin, feshine mahkeme karar verdii durumda tasfiye memuru mahkemece atanacak.
Temsile yetkili tasfiye memurlarndan en az birinin Türk vatanda ve Türkiyede ikamet ediyor olmas gerekecek.
irketin, borca batk durumda bulunduu üphesini uyandran iaretler varsa, yönetim organ, aktiflerin hem iletmenin devamll esasna göre hem de muhtemel sat fiyatlar üzerinden bir ara bilanço çkartarak, bu bilanço üzerinden aktiflerin irket alacaklarn karlamaya yetmediine karar vermesi ve tedbirleri almamas halinde irketin iflas için mahkemeye bavuracak.
irketlerin sermaye kayb veya borca batk olma durumlar, Türkiye Muhasebe Standartlarna, kavramsal çerçevede yer alan muhasebe ilkelerine, bunlarn ayrlmaz parças olan yorumlara uyarak ve bunlar uygulayarak yaplan finansal tablolara göre deerlendirilecek.
Baka bir irketle birleme
Sermaye kayb veya borca batk durumda olan irket, kaybolan sermayeyi karlayabilecek tutarda, serbestçe tasarruf edilebilen öz varla sahip bulunan bir irketle birleebilecek.
Birlemeye taraf olan bir irketin, sermayesiyle kanuni yedek akçeleri kaybolmu veya borca batk durumda olmas halinde, birlemeye taraf olan dier irketin kaybolan sermayeyi veya borca batklk durumunu karlayacak miktarda serbestçe tasarruf edebilecei öz varla sahip bulunduu ve buna ilikin tutarlarn, hesap ekli de gösterilerek doruland veya belirtilen durumlarn mevcut olmadnn doruland yeminli mali müavir veya serbest muhasebeci mali müavir raporuyla ortaya konulacak.
Devrolunan irketlerin denetime tabi olmas halinde bu rapor, denetime tabi irketin denetçisi tarafndan da hazrlanabilecek.
Sermaye kayb veya borca batk olma durumuna ilikin yaplan hesaplamalarda, henüz ifa edilmemi yabanc para cinsi yükümlülüklerden doan kur fark zararlar dikkate alnmayabilecek.