Türkiyenin önemli ekonomik kaynaklarndan biri olan ve büyük bir ksmn Diyarbakrn karlad pamuk hasad, sorunlarla balad. çiftçiler, devletten destein artrlmas ve mazot ve elektrik fiyatlarnn da düürülmesini istediler.
Üreticiler, stoklarda tükenmi olmas nedeniyle pamuk fiyatnn yükselecei umudunu tayor. Ayrca pamuun, ekim ve toplama dönemi masraf giderlerinden ikyetçi olan çiftçiler, devlet desteinin artrlmasn talep ediyor.
Pamuk üretiminde önemli gerekliliklerden olan zirai ilaç ve mazot fiyatlarnn dümesi gerektiini ifade eden çiftçiler, ayrca elektrik kesintileri ve yüksek faturalardan yaknarak, çiftçi Kayt Sistem (çKS) sistemine geçilmesini talep ediyor.
Bu yl iyi verim beklediklerini söyleyen çiftçi Hüseyin Tunç, Bu sene güzel bir verim bekliyoruz. Geçen yl pamuktan randman alamadk, ama bu sene inallah dönümü 600 kilo falan verir. Biz öyle bekliyoruz. Verim topran zeminine bal bir de tarla biraz daha güçlü olmal tam zamannda su verilirse iyi verim alabiliyorsun. Adana ve anlurfa yöresi hep öndedir. dedi.
Pamuk fiyatlarnn henüz belli olmadn dile getiren Tunç, ancak bahsedilen fiyatlardan memnun olduunu söyledi. Tunç, Fiyatlar u an belli deil, kilosu 2 buçuk liradan bahsediliyor. Geçen sene kilosunu bir lira 80 kurua verdik. Eer bu sene 2 lirann üzerinde olursa ancak kurtarr. Devletin desteini tam bilmiyorum. dedi.
Devlet verdii destei tekrar geri alyor
Gübre ve mazot fiyatlarnn yüksek olduunu ifade eden Tunç, unlar kaydetti: Gübreyi normal görüyoruz ama mazot pahaldr. Bir de elektrik faturas bize fazla geliyor. Yani devlet verdii destei, tekrar geri alyor. Elektrik borcu bir lira içerde kalsa desteini vermiyor, bloke ediyor. Destein artrlmasn, mazot fiyatnn düürülmesini istiyoruz. Desteklemeyi yüzde 75 veya 80 veriyorsa daha yükseltmesini istiyoruz. çiler de u anda madur. Akama kadar günein altnda çalyoruz, zamannda paramz alamyoruz. Bu sorun devletten kaynaklanyor. Devlet zamannda destek ödemesini yapmad için madur oluyoruz.
Pamuk üreticilerinden Davut Tunç da bu yl verimden umutlu olduunu belirterek, Bu sene pamuk fiyat 2 lirann üstündedir. çi ve masraf parasn da çkarsan bize bin TL kalyor. Türkiyede stoklarda u an pamuk yok, yeni çkyor. Geçen sene balya fiyat 4tü bu sene 8 buçuk 9dur. Ona göre hesaplarsak pamuun 2 lira 80 kurua gitmesi lazm. ifadelerini kulland.
Elektrik faturalarnn yüksek geldiinden yaknan Tunç, Elektrik fiyatlar çok yüksek geliyor. Kilovata göre deil, tahminen geliyor. Mesela benim 100 dönüm olsa yanmdakinin 300 dönüm de olsa fiyatlarmz ayndr. Ona da bana da 26 bin civarnda fatura geliyor. u an 100 dönüme 15 bin TL de gelse yine memnunuz, ancak fatura daha fazla geliyor. Diyelim ki u an elektrik paras geliyor, biz de diyoruz ki hasattan sonra ödeyelim. Bu sefer üstüne faizini de atyorlar. Destee de el konuluyor, bloke ediyorlar. TEDA blokeyi kaldrmad sürece paramz da alamyoruz. Geçen sene benim faturam 20 bin lirayd. Faiziyle beraber 27 bin ödedim. Trafo baz eklinde ya da çKS sistemine göre yaplsayd hepimiz memnun olurduk. eklinde konutu.
çiftçinin en büyük sorunu, elektrik, mazot ve zira ilaç fiyatlardr
Masraflarn yüksekliine dikkat çeken çiftçi Ali Tunç da üretimde kullanlan ilaç mazot ve elektrik fiyatlarnn yüksek olduunu dile getirdi.
Yetkililerin üretim giderlerini göz önünde bulundurmas gerektiini ifade eden Tunç, Pamukta çiftçinin en büyük sorunu elektrik, mazot ve zirai ilaçlardr. Elektrik fiyatlar çok yüksektir. Ortalama bir çiftçiye bir sezonda 50 bine kadar fatura geliyor. Bu da bize yansynca zorlanyoruz. Diyoruz ki bir sezonda 15-20 bin TLyi amamas gerekiyor. Ama biz 50 bin TL ödüyoruz. Bu bizim için bir skntdr. Mesela kesintiler oluyor, ondan sonra dalgalanmalar oluyor. Bundan dolay sondaj yanyor. Orda da en az 3 bin masrafmz gidiyor. Sözde, devlet gübrede fiyat düümüne gitmiti, bakyorsun 900 liray indirdii gübre, bugün yine ayn fiyata yükseldi.
Mazot, gemide bir buçuk lira çiftçiye 4 buçuk lira
çiftçinin kt kanat geçindiini söyleyen Tunç, Sürekli gündeme gelen bir ey var. Mazot, gemide bir buçuk lira çiftçiye 4 buçuk lira. Yani pek fazla bir kazanç olmuyor. çiftçi, kt kanaat geçiniyor. Devlet u anda bize imkn vermiyor. Pamuk açsndan bize verdii imkn destektir. O da bence yeterli deil. Örnein, ben tarlaya kurt ilac mecburen atmak zorundaym. Ondan sonra açma ilacn mecburen atmak zorundaym. çünkü pamuk geç kalyor, yamura gelmesin diye ilaç atyorsun. O da bir masraftr. Bu ilaçlarn da yüzde 99.99u ithaldir. thal olduu için de fiyat çok yüksektir. Mesela ben 200 dönümlük yer ekiyorum, benim kullandm ilaç 25 bin TLdir. Yani ilaçtan da yaknyoruz. diye konutu. (LKHA)