Antalya Ticaret Borsas (ATB) tarafndan, 10 yl önce Sizin Oralarn Nesi Mehur? sloganyla balatt Yöresel Ürünler Fuar YÖREX, Türkiye Odalar ve Borsalar Birlii (TOBB), Türk Patent ve Marka Kurumu gibi kurumlarn desteiyle, Anadolunun binlerce yllk yöresel ürünlerine corafi iaret zrh kazandrmak için çalmalar yapyor.
109DAN 633E çIKTI
Bu çalmalar kapsamnda 10 yl önce 109 olan corafi iaretli ürün says 633e, bavuru aamasndaki ürün says da 694e yükseldi. Bu süreçte Türkiyenin 5 yöresel ürünü de Avrupa Birliinden (AB) corafi iaret almay baard, 16 ürün ise bavuru aamasnda.
TÜRKYE CORAF ARET HARTASI
2020 ylnda pandemi nedeniyle yaplamayan YÖREX kapsamnda ATB, online olarak yöresel ürünlerin farkndalk çalmalarn devam ettirdi. ATB, bugüne kadar corafi iaret tescili alnan ve corafi iaret tescili bavurusu yaplan yöresel ürünlerle ilgili Türkiyenin yedi bölgesi, 81 ilinin haritasn çkard. Buna göre Türkiyede corafi iaret tescili ile korunan yöresel ürün says 633, bavurusu devam edenlerin says ise 694 oldu.
KARADENZ LK SIRADA
ATB Bakan Ali çandrn sosyal medya hesaplarndan paylat Türkiyenin 7 bölgesine ait corafi iaretli ürünler ve corafi iaret bavurusu yaplan ürünlerle ilgili haritalara göre, en fazla corafi iaretli ürüne sahip bölge 143 yöresel ürünle Karadeniz Bölgesi. Dier bölgeler srasyla Ege 100, Güneydou 91, ç Anadolu 82, Akdeniz 73, Marmara 63, Dou Anadolu 62 yöresel ürün corafi iaretli.
EN çOK GAZANTEPTE
Corafi iaretli yöresel ürünlerde Gaziantep 37 ürünle ilk srada yer alyor. En fazla corafi iaretli ürüne sahip ilk 10 il öyle; anlurfa 30, zmir 22, Kastamonu 18, Bolu ve Mersin 17er, Mula, Aydn 14er, Manisa, Ankara, Kayseri ve Samsun 14er.
BAVURU LDER GÜNEYDOU
Bavuruda Güneydou 154 ürünle ilk srada. ç Anadolunun 137, Karadenizin 115, Egenin 94, Marmarann 61, Akdenizin 58, Dou Anadolunun ise 53 bavurusuyla ilgili süreç devam ediyor. l olarak Diyarbakr 69 ürünle ilk srada. lk 10 il öyle; Konya 60, Gaziantep 57, Ankara 28, Afyonkarahisar 20, zmir 19, Kastamonu 18, Bolu 17, Bursa 14, Antalya 12.
9 ÜRÜN TÜRKYE
Bölgesel ürünlerin dnda 9 ürün ise herhangi bir veya bölge konumlandrlmadan Türkiye geneli olarak corafi iaret tescili ald. Bu ürünler ise geleneksel Türk ahududu, çilek, gül, kays ve vine likörleri, Türk raks türleri ve Türk tazs olarak geçiyor. Ayrca 10 adet, yurt d meneli Türkiyeye getirilmi ve corafi iaret koruma hakkna sahip ürün bulunuyor.
10 YILDA 6 KAT ARTTI
Türkiyede 2020 sonu itibaryla çkardklar haritalara göre 633ü corafi iaret alan, 694ü de bavuru aamasnda ürün olduunu belirten ATB Bakan Ali çandr, YÖREXin balad 10 yl önce ise corafi iaretli ürün saysnn 109 olduunu belirterek, Neredeyse 6 katlk büyüme söz konusu. Yaplan aratrmalara göre Türkiyede 3 bin 500 tane corafi iaret alabilecek ürün varken, yaklak yarsn salam durumdayz dedi.
AVRUPADA 5 ÜRÜN TESCLL
Avrupa Komisyonu tarafndan corafi iaret alnan ürün saysnn 5, bavuru aamasnda 16 ürün olduunu belirten çandr, Gaziantep baklavas, Aydn inciri, Aydn kestanesi, Malatya kayss ve en son Milas zeytinya ABden tescil ald. Bu dorultuda çalmalarmz devam ediyor. Elbette corafi iaret almak bu iin hedefinin sonu deil, balangc diye konutu.
YÜZDE 80 GIDA ÜRÜNÜ
Oluturulan bu farkndalkla bundan sonra yaplmas gerekenleri anlatan çandr, Corafi iaret aldmz ürünlerin etrafnda üreticilerin birlemesi, kümelenmesi, birlikte hareket ederek bu ürünlerin hakk- hukukunun korunmas ve tantmnn yaplmasyla gelitirilmesi gerekiyor. çünkü u anda gördük ki özellikle corafi iaretli ürünlerimizin yüzde 80ine yakn gda ürünü. Bizim yerel, krsaldaki üretime daha çok ihtiyacmz var dedi.
AVRUPADA 77 MLYAR EURO
Corafi iaret farkndalyla birlikte insanlarn hem gelirinin artacan hem de ülke ekonomisine önemli katk salanacan vurgulayan çandr, Avrupa Birliinde 2017 ylnda corafi iaret pazar hacmi 77 milyar Eurolara ulamt. Corafi iaret farkndaln artran YÖREXi, 2020 ylnda salgn nedeniyle ertelemitik. Bu yl 20- 24 Ekim tarihlerinde Antalyada, Anadolunun bütün güzelliklerini bir araya getirmeyi planlyoruz diye konutu.
AVRUPADA TESCLL ÜRÜNLER
Avrupa Komisyonu tarafndan Türkiyede 5 ürüne corafi iaret tescili verildi. Gaziantep baklavas, Aydn inciri, Aydn kestanesi, Malatya kayss, Milas zeytinya, Avrupa Birliinde corafi iaret olarak tescil edildi. Bavuru aamasndaki ürünler Afyon pastrmas, Afyon sucuu, Antakya künefesi, Antep lahmacunu, Antep fst, Edremit Körfezi yeil çizik zeytini, Giresun tombul fnd, Kayseri mants, Kayseri pastrmas, Kayseri sucuu, negöl köfte, Mara çörei, çalayancerit cevizi, Mara tarhanas, Gemlik zeytini ve Milas yal zeytini. Yaymlanm ve itiraz süreci devam eden iki ürün de Bayramiç beyaz ve Taköprü sarmsa.