CHP stanbul Milletvekili Gürsel Tekin, emeklilikte yaa taklanlarn sorununu Meclis gündemine tad. Konu hakknda bir kanun teklifi hazrlayan Tekin, Emeklilikte yaa taklan vatandalarn tamamn kapsayacak ekilde bir teklif hazrladk, Meclis açldnda ilk gündemimiz bu olmaldr dedi. Tekin kanun teklifinin gerekçesinde mevcut uygulamann yüz binlerce sigortaly madur ettiini dile getirdi.
Tekin TBMMye sunduu kanun teklifinde u ifadelere yer verdi:
lk ie balama tarihinde hangi artlarda emekli olacan bilen sigortalnn, emeklilik haklar geriye dönük olarak deitirildii için milyonlarca kii madur edilmiti. Sisteme girdikten sonra emeklilik artlarnn sigortalnn aleyhine deitirilmesi, çalma hayatnda ciddi bir toplumsal sorun oluturmaktadr. Bilindii üzere, Anayasamzn 5inci maddesinin, devletin ekonomik ve sosyal engelleri kaldrmak, insanmzn maddi ve manevi varlnn gelimesi için gerekli artlar hazrlamak gibi önemli bir yükümlülüü de var. Bu yükümlülüü yerine getirmek için; 08.09.1999 öncesinde sigortal olmu kadn ve erkeklerin; 18 yandan sonra kadnlarn 20 yl 5000 gün, erkeklerin 25 yl 5000 gün primlerini tamamlamas artyla, emekli olacaklar tarihte kendilerine tam ayl hak edecek ekilde emeklilik ilemleri yaplmaldr. Bu kanun teklifimizin yasalamas durumunda, emeklilikte yaa taklan milyonlarca vatandamzn maruz kald ayrmclk, adaletsizlik ve hukuksuzluk ortadan kaldrlm olacaktr.
Kanun teklifinin detaylar öyle:
(Sosyal Sigortalar Kanunu, Tarm çileri Sosyal Sigortalar Kanunu, Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sand Kanunu, Esnaf ve Sanatkrlar ve Dier Bamsz çalanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, Tarmda Kendi Adna ve Hesabna çalanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ile i kanununun bir maddesinin deitirilmesi ve bu kanunlara ek ve geçici maddeler eklenmesi, sizlik Sigortas kurulmas, çalanlarn tasarrufa tevik edilmesi ve bu tasarruflarn deerlendirilmesine dair kanunun iki maddesinin yürürlükten kaldrlmas ile genel kadro ve usulü hakknda kanun hükmünde kararnamenin eki cetvellerde deiiklik yaplmas hakknda kanun.)
08.09.1999 tarihinden önce ilk defa sigortal olan kadn 20 yllk sigortallk süresi ve 5000 gün, erkek 25 yllk sigortallk süresi ve 5000 gün ile ya artna tabi olmadan emekli olabiliyordu. 25.8.1999 tarihinde kabul edilen ve 8.9.1999 tarihinde 23810 say ile yaymlanan kanun ile kademeli emeklilik getirilmi kadnlar kademeli olarak 58 ya, erkekler kademeli olarak 60 yanda emekli olabilmektedir.
HAKLARI KORUMAK DEVLETN GÖREV
Bu durum makable amil olmama eklindedir. lk ie balama tarihinde hangi artlarda emekli olacan bilen sigortallarn emeklilik haklar geriye dönük olarak deitirilmi ve bu nedenle hak kayplarna sebebiyet verilmitir.
Anayasamzn 5inci maddesine göre Devletin temel amaç ve görevleri, temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleri ile badamayacak surette snrlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldrmaya, insann maddi ve manevi varlnn gelimesi için gerekli artlar hazrlamaya çalmaktr. Maddede de belirtildii gibi temel haklar korumak devletin en önemli görevidir.
YÜZ BNLERCE SGORTALI MADUR
lk ie baladnda emekli olaca tarihi bilip buna göre çalanlarn, sisteme girdikten sonra emeklilik artlarnn sigortalnn aleyhine deitirilmesi çalma hayatnda yüz binlerce sigortalnn maduriyetine neden olmaktadr. Bu maduriyetin ortadan kaldrlmas için ülkemizin içinde bulunduu ekonomik durumlar ve aktüeryal dengeler de göz önüne alnarak, 08.09.1999 öncesinde sigortal olmu kadn ve erkeklerin; 18 yandan sonra kadnlarn 20 yl 5000 gün, erkeklerin 25 yl 5000 gün primlerini tamamlamas sonrasnda emekli olacaklar tarihte kendilerine tam ayl hak edecek ekilde emeklilik ilemlerinin yaplmasn teklif ederek, yasann geriye dönük vatandalarn aleyhine durumun ortadan kaldrlmas ve sosyal devlet ilkelerinin salanmas amaçlanmtr.
MADDE GEREKçELER
Madde 1- 31.5.2006 tarihli ve 5510 sayl Sosyal Sigortalar ve Genel Salk Sigortas Kanununa geçici madde eklenerek;
18 yandan sonra kadnlarn 20 yl 5000 gün, erkeklerin, 25 yl 5000 gün primlerini tamamlamas artyla, emekli olacaklar tarihte kendilerine tam ayl hak edecek ekilde emeklilik ilemlerinin yaplmas salanarak, vatandan aleyhine ileyen durum ortadan kaldrlacak, sosyal devlet ilkesi yeniden tesis edilmi olacak.
SOSYAL SGORTALAR VE GSS KANUNUNDA DEKLK YAPILMASINA DAR KANUN TEKLF
Madde 1- 31.5.2006 tarihli ve 5510 sayl Sosyal Sigortalar ve Genel Salk Sigortas Kanununa aadaki geçici madde eklenmitir.
Geçici Madde 70- 08.09.1999 tarihi öncesinde sigortal olan ve bu maddenin yürürlüe girdii tarihte bu Kanun ile mülga sosyal güvenlik kanunlar hükümlerine göre; Emeklilik için gereken sigortallk süresi, hizmet süresi ve prim gün says koulunun salanmas, salanp ya koulunu salayamayanlardan bu maddenin yaym tarihinden itibaren kuruma yazl olarak bavuranlara yallk ayl balanr. Bu maddenin uygulamasna ilikin usul ve esaslar Kurum tarafndan belirlenir.