Bakan Recep Tayyip Erdoan, dar gelirli ve dezavantajl kesimleri rahatlatacak çalmalarn yaplmas talimatn verdi. Bununla beraber son dönemde Emeklilikte yaa taklanlar (EYT) meselesi Türkiyede gündemdeki scakln artrd. Son gelen bilgilere göre çalma ve Sosyal Güvenlik Bakanlnn EYTlilerle ilgili harekete geçtii bildirildi. Maliyet konusunu masaya yatracak Bakanlk 2022 yl içerisinde 3600 ek gösterge düzenlemesi ile beraber EYT çalmasn Bakan Erdoana sunacak. Tüm bunlarla beraber Emeklilikte Yaa Taklanlar (EYT) için en çok merak edilenler de yant buldu.
1. EYTDE SON DURUM NE? BAKANLIK EYT DÜZENLEMES çN çALIMA YAPIYOR
çalma ve Sosyal Güvenlik Bakanl, sigorta prim gün saysn dolduran Emeklilikte Yaa Taklanlar (EYT) için bir çalma yapyor. Maliyet odakl çalma sonras öne çkan düzenleme Bakan Recep Tayyip Erdoana sunulacak. Son karar Bakan Erdoann olacak.
2. EYT DÜZENLEMES NE ZAMAN MASAYA GELECEK?
Maa, emekli aylklar ve emekli ikramiyelerinde yüzde 20-25 orannda art salamas beklenen 3600 ek gösterge düzenlemesi 2022 yl bitmeden sonuçlanarak Bakan Recep Tayyip Erdoann onayna sunulacak. Bununla beraber çalma ve Sosyal Güvenlik Bakanlnn Emeklilikte Yaa Taklanlar (EYT) için de bir çalma yapt ifade edildi. Bu düzenlemenin de 2022 yl bitmeden Bakan Erdoann masasna gelmesi bekleniyor.
EYT düzenlemesi, 8 Eylül 1999 tarihinden önceki sigorta koullarn yerine getiren, prim günü kriterini ve ödemesini salayanlarn yaa taklmaksnz emekli olmas durumunu ifade ediyor.
8 Eylül 1999da yürürlüe giren 4447 sayl yasa ile emekli olmak için aranan sigortallk süresi (erkek için 25, kadn için 20 yl) ve prim ödeme (5000 gün) artlarnn yanna bir de ya art (kadn için 58, erkek için 60 ya) getirildi. Yani emekli olmak için sigortallk süresi, prim ödeme ve ya art gibi 3 koulun birlikte salanmas aranmaya balad.
4. EYT BEKLEYENLERN YA ORTALAMASI KAç?
Emeklilikte Yaa Taklanlar (EYT) olarak ifade edilen grubun ya ortalamasnn yaklak 48-49 bandnda olduu biliniyor. Emeklilik demek teknik olarak yallk ayl. Dünyann hiçbir ülkesinde 48-49 yanda insanlarn yal olduu saylmyor. Bununla beraber Türkiyede Emeklilikte Yaa Taklanlar (EYT) için bir takm yeni formüller öne çkyor. (Haberin devamnda gündemdeki formüller yer alyor)
EYT DÜZENLMESNDE HANG FORMÜLLER MASADA?
Emeklilikte Yaa Taklanlar (EYT) uzun süredir Türkiyenin gündeminde yer alyor. Bununla beraber EYT meselesi, SSK, Ba-Kur ve memurlar da kapsayan çok kapsaml bir konu olarak dikkat çekiyor. Herkesin yalar ve çalma hayat farkl olduundan EYT düzenlemesi için çalma ve Sosyal Güvenlik Bakanln zorlu bir dönem bekliyor.
9 Eylül 1999 öncesinde sigortal olanlar 10 yl prim ödeyerek emekli olabiliyor. Buna ksmi emeklilik deniliyor. Böylece 3600 günü tamamlayanlar kadnsa 50 erkekse 55 yan da doldurmak artyla emekli solabiliyorlar. Emeklilik yan 3600 günü ya da 50-55 ya artn tamamlad tarih belirliyor. Ancak EYT kapsamnda 3600 günü olanlar için kadnsa 50 erkekse 55 yan tamamlayanlarn emekli edilmeleri bir formül olarak duruyor.
SÜRENN TAMAMLANMASI FORMÜLÜ
Bu formülde ise 99 öncesindeki emeklilik artlar dikkate alnyor. Yani kadnlarda 20 yllk (7200 gün) erkeklerde ise 25 yllk (9 bin gün) sigortallk süresini tamamlayanlarn ya artna baklmadan emekli olmas durumu ortaya çkyor. 2021 ylndan 25 yl geriye gittiimizde 1996 yl ve öncesinde sigortal olanlar bu kapsama giriyor. Yasa çktnda geriye doru 25 yl gidilerek erkek hak sahipleri bulunmu olacak. Kadnlarda ise geriye doru 20 yl gidilecek. Bugün için 9 Eylül 1999 öncesinde sigortal olmu kadnlar için bu süre dolmu durumda.
EYTDE FNLANDYA MODEL
EYTde bu modelde Almanyada uygulanan sisteminde olduu gibi belli oranda kesinti belirleniyor ve sigortal kesintiyle erken emekli oluyor. Ancak yasann söyledii yaa gelip emeklilik artlar oluunca kesinti ortadan kalkyor.