New York Fed, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgn nedeniyle olumsuz etkilenen gelimekte olan ülke ekonomileri için yerel para cinsinden tahvil almnn uygulanabilir bir opsiyon olduunu belirtti.
Kovid-19un küresel ekonomilerde meydana getirdii sarsntnn etkilerini hafifletmek için dünya genelinde neredeyse bütün merkez bankalar genilemeci politikalara bavururken, bata ABD Merkez Bankas (Fed) olmak üzere birçok merkez bankas, trilyonlarca dolarlk parasal genilemeye gitti.
Birçok ülke, bu tedbirlere ek olarak genilemeci mali politikalarn da devreye alrken, hükümetler milyarlarca dolarlk destek paketleri açklad.
Gelimekte olan ülkeler de Kovid-19 salgnnn ekonomik etkileriyle mücadelede ellerindeki bütün imkanlar kullanma sunmak durumunda kald.
Konuya ilikin New York Fedin internet sitesinde yer alan Gelimekte olan ülkeler parasal genilemeye gitmeli mi? adl çalmada, parasal genilemenin kriz dönemlerinde gelimekte olan ülkeler için de uygulanabilir olduu belirtildi.
çalmada, Kovid-19 salgnnn gelimekte olan ülke ekonomilerine etkisini azaltmak için dalgal kur rejimi uygulayan ve harekat alanna sahip merkez bankalarnn yerel para cinsinden tahvil alm yaparak makroekonomik politikalar destekleyebilecei kaydedildi.
GELMEKTE OLAN ÜLKELERN BORçLANAMAMASI PROBLEM OLUTURUYOR
Gelimekte olan ülkelerdeki sermaye çknn Kovid-19 salgnndan önce balad ve bu tür gelimelerin ekonomik aktiviteyi önemli ölçüde düürebilecei aktarlan çalmada, salgnla birlikte artan tasarruf eilimi ve yerel paralardaki deer kaybnn ise 2008 küresel finans krizinde olduu gibi krizin ekonomik etkilerini yumuatamayabilecei bildirildi.
çalmada, Kovid-19 salgnnn gelimekte olan ülke ekonomileri üzerinde oldukça ar etkileri olduuna iaret edilerek, Gelimekte olan ülkelerde istihdam, gelimi ülkelere göre daha sert dütü. Emtia üreticisi gelimekte olan ülkeler emtia fiyatlarndaki düüten, dierleri de kiisel transferler ve turizm gelirlerindeki azaltan dolay oldukça negatif etkilendi. ifadeleri kullanld.
Gelimekte olan ülke ekonomilerinin Kovid-19 kaynakl ekonomik oklarn yannda kstl borçlanabilme imkanlarnn da bu ülkeleri zor durumda brakt aktarlan çalmada, Uluslararas Para Fonunun da (IMF) yeteri kadar kaynaa sahip olmamasnn durumu daha skntl bir hale getirdii vurguland.
çalmada, geleneksel olarak bu tür durumlarda ülkelerin genilemeci mali politikalarn borçluluk durumlar el verdii ölçüde kullanmasnn faydal olabilecei, gelimekte olan ülkelerin borç stoklarnn GSYHye orannn 2019 sonunda yüzde 50den fazla olmas sebebiyle söz konusu admlarn atlabilmesi için yeteri kadar yer olmad belirtildi.
BAZI ÜLKELER, PARASAL GENLEME ADIMLARI UYGULUYOR
Gelimekte olan ülke ekonomilerinin, Kovid-19 kaynakl problemlere genileyici para politikalaryla ve para birimlerinin deer kaybetmesine izin vererek cevap verdiine dikkati çekilen çalmada, baz ülkelerin ise gelimi ülkelerin kulland parasal genileme admlarn uygulad aktarld.
çalmada, tahvil piyasalarnn ve yabanc yatrmclarn parasal genileme admlarna olumlu yaklat ve birçok ülkenin uzun dönemli tahvil faizlerinde önemli düüler kaydedildii, atlan admlarn yerel para birimlerinin deer kazanmasna yardmc olduu ya da en azndan deer kayplarn yavalattnn ortaya çkt vurguland.
Birçok gelimekte olan ülke ekonomisinin kendi para birimlerinde borçlanabildii ve kur riskini azaltabildiine iaret edilen çalmada, Bu ülkelerin borçlarnda aslan payn yerel para birimiyle yaplan borçlanmalar alrken, 2019 sonu itibaryla kamu borçlarnn yüzde 79unu yerel para cinsinden borçlar oluturuyor. denildi.
çalmada, hükümetlerin kriz dönemlerinde merkez bankalar araclyla uygulad tahvil alm programlarnn piyasalardaki likidite skntsn olumlu yönde etkiledii ve borçlanma maliyetlerini aa çektii kaydedildi.
Yabanclarn önemli ölçüde yerel para cinsinden tahvil sahibi olduu ekonomilerde yerel parann deer kaybetmesinin, o ülkenin tahvil piyasalarnda zararna satlar beraberinde getirebilecei belirtilen çalmada, bu tür durumlarda tahvil getirileriyle para biriminde ciddi oynaklklarn meydana gelebilecei aktarld.
çalmada, merkez bankalarnn nihai alc pozisyonunda olmas halinde piyasalardaki likiditeyi koruyabilecei ve oynakl hafifletebilecei, böylelikle bütçe açklarn finanse edebilecei gibi, yabanclar üzerindeki sat basksn da azaltabilecei kaydedildi.
PARASAL GENLEMENN RSKLER OLDUU DA GÖZ ÖNÜNE ALINMALI
Parasal genilemenin enflasyon ve yerel para biriminin deer kaybetmesi gibi önemli riskleri olduuna da iaret edilen çalmada, gelimekte olan ülkelerin çounluunda enflasyon beklentilerinin oldukça düük olduu belirtildi.
çalmada, 2008 krizi srasnda para birimlerindeki önemli deer kayplarnn enflasyon üzerinde hafif ve geçici etkisi olduu, yaplan çalmalarn döviz kurunun enflasyon üzerindeki yansmasnn gelimekte olan ülkelerde de gelimi ülkelerde olduu gibi düük seviyelere indii kaydedildi.
Tüketim ve üretim alanlarnda ithalat arl yüksek ekonomilerin ise bu politikalar izlerken önemli enflasyonist basklarla kar karya kalabilecei aktarlan çalmada, böyle bir durumda yerel para birimindeki deer kaybnn özel sektör bilançolarndaki kur riskini artrabilecei de vurguland.