Türkiye statistik Kurumu (TÜK), internet üzerinden sat her geçen gün artan baz ürünlerin fiyatn da enflasyon hesaplamasnda dikkate alacak.
TÜKten edinilen bilgiye göre, internet üzerinden mal ve hizmet satn almlar her geçen gün daha da yaygnlarken istatistik ofislerinin söz konusu zengin veri kaynan göz ard etmemesi önem tayor.
nternet fiyatlarnn TÜFEye entegre edilmesinin gerekli hale geldii deerlendirilirken, böylece istatistik üretiminde veri derleme sklnn daha yüksek ve daha büyük hacimli olmas hedefleniyor. Söz konusu verilerin mevcut yapy gelitirmek ve yeni deikenleri elde etmek için büyük bir frsat sunduu düünülüyor.
Otomatik olarak bir web kaynandan veri derlemeye veri kazma (web scraping) deniliyor. Bu genellikle bir kazyc (scraper) yardmyla oluyor ve daha gelimi istatistiksel analizler için ham veriyi derleyip temizliyor.
Otomatik veri kazma teknolojilerini kullanarak günlük, saatlik ve hatta daha yüksek sklkta veri yapsyla optimal veri derleme stratejileri elde edilebiliyor. Böylece, detayl metaveri bilgileri derlenerek hesaplamalar gelitirilebiliyor. Bu yöntemde genel amaç, web sitesinde yer alan HTML formatndaki bilgiyi analiz ve hesaplamalar için daha uygun yaplara dönütürmek.
KRTERLERE GÖRE WEB STES SEçLYOR
Bu yöntemde, uygun web sitesi seçimi için baz kriterler de aranyor. Bunun için sitenin temsiliyet, hacim, içerik kayna, sürdürülebilirlii, teknik özellikleri, metaveri ve hedef deikenleri gibi unsurlara baklyor.
TÜK, internetten veri kazma çalmalar kapsamnda 2020 ylnda TÜBTAK ile ortaklaa TÜK Büyük Veri leri Analitik Projesini gerçekletirdi. Veri kaynaklar olan firmalardan gerekli izinler alnarak, internetten veri kazma fiyat derleme yönteminin altyaps hazrland.
Proje sonucu gelen ham veri, TÜK teknik personeli tarafndan analiz edildi, hatalar belirlendi ve fiyat derlenebilecek hale getirildi. Daha sonra verinin tablo formatnda, fiyat takibi yaplabilir ve veri analizine uygun olmas saland.
ÜRÜNLERN FYATI YIL BOYUNCA TAKP EDLECEK
Beyaz eya, elektronik ürünler, mobilya, birinci el otomobiller ve otobüs bileti fiyatlar için 2022 yl itibaryla internet üzerinden derlenen fiyatlar endeks hesaplamalarnda kullanlacak. Aralk ay temel alnarak takibi kararlatrlan ürünlerin fiyat, ürün kodu ya da ürün barkodu üzerinden yl boyunca takip edilecek. Böylece ayn kalitedeki ürünlerin fiyat geliimleri endeks hesaplamalarna yanstlacak. Bu kapsamdaki fiyatlarn says aylk yaklak 20 bin civarnda.
Veri kazma yoluyla elde edilen bilgiler günlük olarak takip edilerek fiyat deiim analizleri de yaplyor. Ayrca fiyat gelen ürünlerin satnn devamll da fiyat derleme dönemi içindeki fiyat saylar kontrol edilerek gözleniyor.
NTERNET VERSNN KULLANIMI YAYGINLATIRILACAK
Gelecek dönemde yeni sisteme adapte edilen ürün fiyatlarnn günlük olarak veri ak salanacak, analizleri yaplacak ve dier veri derleme yöntemleri olan barkod ve alan verisiyle birlikte fiyat derleme döneminin sonunda endeks hesaplamalarnda kullanlacak. TÜFE kapsamnda derlenen aylk fiyatlarn yaklak olarak yüzde 40-45i barkod ve internetten veri kazmayla elde edilmi olacak ve böylece veri, kaynanda mümkün olan en doru haliyle derlenecek.
TÜK, bu kapsamda en az maliyetle en doru veriyi elde edebilecek. Bu hedef dorultusunda dier ülke çalmalar da dikkate alnarak barkod ve internet verilerinin kullanmnn yaygnlatrlmas öngörülüyor.