Geçen yl mart ayndan itibaren karantina dolaysyla birçok sektörde kstlamalar nedeniyle bir çok sektörde faaliyetler durduruldu. Mart aynn son haftasndan balamak üzere ksa çalma uygulamasna geçildi ve 17 Nisandan itibaren de iten çkarma yasana paralel olarak ücretsiz izin uygulamasna baland.
çalan anne ve baba adaylar pandemi döneminde ksa çalma ödenei ald veya ücretsiz izne çkarld. Ksa çalmada olan veya ücretsiz izne çkarlan kiilerin, son 1 ylda 90 gün ve 120 gün prim ödemeleri yaplamad.
Söz konusu prim ödemelerinin yaplamamas nedeniyle içiler analk sigortas kapsamnda geçici i göremezlik ödenei ve emzirme ödenei gibi yardmlar u an alamyor. Bu durum ise özellikle salgn sürecinde destee ihtiyac olan içilerin daha da madur olmasna neden oluyor.
Ksa çalma ödenei alan veya ücretsiz izne çkartlan anne adaylarnn son 1 ylda 90 gün prim koulunu yerine getirmi olmas gerekli. Eer koul salanamazsa doum parasndan yararlanlamayacak.
Sosyal güvenlik mevzuatna göre, 4/a (SSK) ve 4/b (BA-KUR) statüsünde çalan kadnlarn gebeliklerinin balad tarihten itibaren doumdan sonraki ilk sekiz haftalk (çoul gebelikte 10 haftalk) döneme kadar olan süreç analk hali olarak kabul ediliyor. Analk sigortas kapsamnda geçici i göremezlik ödenei ve emzirme ödenei veriliyor.
Anneler i göremezlik raporu alamyor
Halk arasnda analk paras veya doum paras olarak da adlandrlan geçici igöremezlik ödeneinden yararlanabilmenin üç koulu bulunuyor. Birincisi, analk izninin balad tarih itibaryla sigortallk niteliinin sona ermemesi gerekiyor.
kincisi, doumdan önceki bir yl içinde en az 90 gün sigorta primi bildirilmi olmas (4/bli kadnlar için primlerin ödenmesi) gerekiyor. Analk hali süresinde iyerinde çallmamas ve doum olaynn gerçeklemesi de dier koullar oluturuyor.
Salgn nedeniyle bu artlar yerine getiremeyen kadnlar ödenek almakta sknt yayor.
Emzirme ödenei için 120 gün koulu
çocuu doan ailenin ald bir dier yardm da halk arasnda süt paras olarak da adlandrlan emzirme ödenei. Ödenek tutar 2021 yl için 232 lira olarak belirlendi.
Emzirme ödenei alabilmek için de kadn çalanlarn doumdan önceki son bir ylda 120 gün sigorta primlerinin bulunmas gerekiyor. 120 gün koulunu yerine getiremeyenler emzirme ödenei de alamyor.
Emzirme ödenei ayrca kadnn sigortal bir ite çalmayp kocasnn sigortal olmas durumunda da veriliyor. Ancak, ksa çalma veya ücretsiz izin döneminde içi iveren arasndaki i sözlemesi askda olmakla birlikte devam ettii için elerinden dolay da ödenek alma haklar olmayacak.
Bu tür maduriyetlerin önüne geçilmesi için de içilere 90 ve 120 gün prim ödemesi koulunun aranmamas gerekiyor.
Öte yandan Ksa çalma Ödenei alanlar bu yl 1110 TL olarak belirlenen Pandemi Sosyal Desteinden de istifade edemedi.
Analk sigortas kapsamnda geçici i göremezlik ödeneinden u an istifade edilmesi mümkün görünmezken emzirme ödenei içinse sigorta primi yatmaya baladktan en az 120 gün sonra 5 yl içinde bavuru yaplabiliyor.