Bir ev ya da iyerinin kiraya verilmesi halinde kiraclarn kira bedelini nasl ödemesi gerektii, Vergi Usul Kanunu ile açkça belirtiliyor. Yasaya göre; 500 lirann üstündeki ev kiralarnn banka veya PTT araclyla ödenmesi art. Bu limitin altndaki kira bedeli elden ödenebiliyor. Ancak iyeri kiralarnda böyle 500, 1000 lira gibi bir limit yok. yeri kiras ne olursa olsun, kirann bankaya yatrlmas gerekiyor.
ALAN DA VEREN DE SORUMLU
Banka ve PTT araclyla kira bedeli tahsilat bir zorunluluk. Amaç kayt dln önüne geçmek. Maliye, denetimlerde kira bedellerinin elden ödendiini veya alndn tespit ederse özel usulsüzlük cezas kesiyor. Bundan hem kirac, hem de kiraya veren mülk sahibi sorumlu. Cezann bir parasal karl var. Vergi Kanununa göre; ceza yatrlmayan her bir kira tutarnn yüzde 5i orannda uygulanyor.
HER BR çN AYRI AYRI
Kesilecek ceza belli bir limitin altna dümüyor. 2016 için alt limit; birinci snf tüccarlar ile serbest meslek erbab (esnaf) için 1370 lira, defter tutan çiftçiler ile kazanc basit usulde tespit edilenler için 690 lira, bunlarn dndakiler için 340 lira. Örnein; 1000 liraya kiraya verilen konut için ev sahibine uygulamaya aykr her bir ilem için 340 lira ceza kesilecek. Ceza zamannda ödenmezse iki katma çkarlabiliyor.
CEZAYI KM ÖDEYECEK?
Kiraya verilen konut ise kira gelirinin banka ya da Posta daresi (PTT) araclyla tahsil edilmemesi halinde, cezay konut sahipleri ödeyecek. Öte yandan herhangi bir limit olmakszn iyeri kirasnn ayn yolla ödenmemesi halinde ise özel usulsüzlük cezasnn muhatab kiraya verenler ile kiraclar olacak. Yani kiray elden ödeyen esnaf ile kiray elden alan iyeri sahibine ayr ayr ceza kesilebilecek.
ANAYASA MAHKEMES NE DED?
Özel usulsüzlük cezasnn kaldrlmas talebiyle açlan bir dava sonucunda, 11 Ekim 2016 tarihli Resmi gazetede Anayasa Mahkemesinin alm olduu bir karar yaynland. Kararda, kira gelirinin banka veya PTT yoluyla yatrlaca ve tahsil edilecei, buna aykr davrananlara kesilen cezalarn ise Anayasaya aykr olmad belirtildi. Özetle, elden kira ödeyene ve alana para cezas kesilmeye devam edilecek.
ESNAF DKKATL OLMALI
Kirann elden ödenmesi konusunda özellikle esnaf dikkatli olmal. Baz durumlarda sadece banka tahsilat makbuzu, kiray banka araclyla ödediinize delil olmayabilir. Dolaysyla, iyeri kiras ödeyenlerin ileride cezai yaptrmla karlamamalar için, banka dekontlar ile yetinmemeleri, kiraya veren.kii mükellef ise fatura, mükellef deilse ayrca gider pusulas düzenlemeleri öneriliyor. Maliyenin görüü bu yönde.