Tarm sektörü, Tarm ve Orman Bakan Bekir Pakdemirli tarafndan açklanan Tarm Orman uras eylem planlarnn yansmalarna ve yeni uygulamalara odakland.
Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birlii Genel Bakan Fehmi Kiraz, Tarm Orman uras kararlarnn yol haritas niteliindeki eylem planlarna ilikin deerlendirmede bulundu. Sözlemeli üretimin gelitirilmesini gerekli gördüklerini belirten Kiraz, bu modelle özel sektörün ve sanayinin çiftçiyle bir araya getirileceini söyledi.
Kiraz, modelin belediyeler ve kooperatifler ile çiftçilerin bir araya getirilerek de uygulanabileceine iaret ederek, Örnein özel sektör kendisine 2 bin çiftçi belirleyecek ve onlarn domatesini zarar etmeyecei fiyattan alacak. Bu kapsamda uygulanacak girdi finansman modeliyle tohum, gübre, mazot, yem ya da avans gibi ihtiyaçlar, kooperatif ya da özel sektör sanayi kuruluu tarafndan karlanacak. En son ürün bedelinden de bu girdiler düecek. çiftçi de girdi maliyetleriyle uramadan, önden masraf yapmam olacak. Böylece girdiler daha ucuza temin edilebilecek. Sanayi kuruluu, çiftçiye önden avans da databiliyor. dedi.
Eylem planlar kapsamnda öngörülen tarma dayal ihtisas organize sanayi bölgelerinin de önem tadn ifade eden Kiraz, ayn sanayi bölgesi içinde bir gda sanayisine dönük tüm girdi ürünlerinin temin edilebileceini bildirdi. Kiraz, bölgedeki hayvansal ve bitkisel üretimin de o sanayi bölgesinin taleplerine göre ekilleneceini dile getirdi.
- Ürünlerimizi markalatrmalyz
Tarm ürünlerinde dünya markas yaratmann önem tadn vurgulayan Kiraz, spanyann zeytinya bizim zeytinyamzn 3-4 kat fiyatla satlyor. çünkü markalamlar. Biz de fndk, fndk ürünleri, çikolata, kays, incir gibi ürünlerimizi markalatrmalyz. Böylece ülkeye döviz giriini de artrm oluruz. diye konutu.
Türkiyede damzlk düve sknts olduunu, 2 milyon damzlk düvenin daha sektöre dahil edilmesi gerektiini belirten Kiraz, krmz et açnn ancak bu üretimin salanmasyla kapanabileceini söyledi. Kiraz, bu nedenle damzlk düve üretim merkezlerinin kurulmasn desteklediklerini ifade ederek dier ülkelere göre yüksek olan buza ölümlerinin de azaltlmas gerektiini dile getirdi. Türkiyede 1950li yllarda kii bana iki küçükba hayvan dütüü bilgisini veren Kiraz, u anda ise iki kiiye bir küçükba hayvan denk geldiini ve bakanln, kii bana bir küçükba hayvan üretilmesi hedefini desteklediklerini bildirdi.
- Özel sektör yurt dnda arazi almal
Yurt dnda tarmsal üretim yaplmas projesini de ahslar ve firmalarn bu alana girmesi artyla desteklediklerini vurgulayan Kiraz, Ancak yurt dndan önce kendi tarm arazilerimiz tam verimle kullanlmal. Msr, soya, pamuk ve ayçiçei gibi yal tohumlara ödenen ithalat bedeli ylda 3,5 milyar dolar. Sulama yatrmlar tamamlanrsa bu ithalat önlenmi olur. Sulama yatrmlar biterse bu ürünlerin tamamn üretme ve ihraç etme kapasitemiz oluur. Özel sektör gitmek isterse devletin öncülüünde yurt dnda üretim yapabilir ancak bu üretimin de Ukrayna, Romanya ve Macaristan gibi istikrarl ülkelerde gerçeklemesi gerekiyor. deerlendirmesinde bulundu.
Kiraz, mera ve yaylaklarn hayvanclkta büyük önem tadna dikkati çekerek, öyle konutu:
Türkiyede ortalama yllk 15 milyon ton kaba yem açmz var. Türkiyedeki meralar ksa otlu olduu için koyunlara daha uygun. Bu nedenle koyunculuun gelitirilmesi gerekiyor ancak Türkiyede belirlenmi 14,2 milyon hektar mera alannda henüz tespit ve tahdit çalmalar tamamlanmam. Meralarn slah oran da henüz yüzde 10larda. Bu meralara, ot olumas için tohum ve gübre atlmas, gerekirse sulanmas gerekiyor. Meralar rehabilite etmemiz lazm. Meralarn sorunlar çözülürse hayvan saymz artar, hayvanclkta karllk yükselir ve krmz et fiyatlar da düer. Hayvanclk sektörünün kaba yem ihtiyac giderilmi olur. Fabrika yemi kullanm azalaca için üretici de yem masrafndan kurtulur. Bu da tüketiciye yansr.
Kiraz, ülkede arazi kullanm planlarnn hzla yaplmas gerektiine iaret ederek, ehirlerin nereye genileyecei, otoyollarn, demir yollarnn, sanayi tesislerinin nereye yaplaca, nerelerin tarm arazisi olarak kullanlaca planlanmal. Bu planlarda da revizyona gidilmemeli. Topraklarn tarm arazisi dna çkarlmas önlenmeli. Tarm ve Orman, çevre ve ehircilik, Ulatrma ve Altyap bakanlklar ile belediyeler bir araya gelerek bu planlamay tamamlamal. ifadelerini kulland.
- Eylem planlar Cumhurbakanl bünyesinde takip edilmeli
Türkiyede arazi toplulatrmasnda yaanan skntlara da deinen Kiraz, devletin radikal ekilde dank olan parselleri birletirmesi gerektiini söyledi. Kiraz, bir kiiye ait dank parsellerin bir araya getirilmesiyle arazinin de daha verimli ileneceini belirterek, unlar kaydetti:
çiftçilerin arazileri bu ekilde birletirilerek büyütülürse mazot ve içilik maliyetleri de azalacak, zamandan kazanlacak, verimlilik artacak. Tabii toplulatrma çalmalarnn sulama yatrmlaryla birlikte yaplmas gerekiyor. Türkiyede 8,5 milyon hektar alann sulanmas hedefleniyor ancak bu hedefin 10 milyon hektara çkarlmas önem tayor. u anda sulanabilir arazi varl 6,5 milyon hektar olarak belirtiliyor. Bu yatrmlarn en geç 15 yl içinde bitmesi gerekiyor, bütçe imkanlarnn da buna göre aktarlmas önemli.
Kiraz, Bakan Pakdemirli tarafndan açklanan eylem planlarnn Cumhurbakanl bünyesinde oluturulacak bir kurul tarafndan takip edilmesini de önerdi.