Küçük ve mikro ölçekli iletmelere ve toplumun yoksulluk snr altnda kalan kesimlerine yönelik bir i gelitirme modeli olan mikro franchising, son yllarda küresel ekonomi boyutunda ilgi gören ve kullanlan bir sistem olarak öne çkyor. Acumen Fonunun geleneksel franchisingin temel kavramlarn kullanan, ancak özellikle dünyann en fakir insanlarnn kendi ilerine sahip olmalar ve yönetmeleri için frsatlar yaratmaya odaklanan bir i gelitirme arac olarak tanmlad mikro franchising, baarl bir ii büyütmek için gereken beceri eksiklii, gelimekte olan ülkelerde i eksiklii ve yoksullarn yararlanabilecei mal ve hizmetlerin eksiklii gibi temel sorunlara çözüm olana olarak görülüyor.
MKRO FRANCHISING NASIL LYOR?
Mikro franchising sistemiyle ilgili deerlendirmelerde bulunan UFRAD Franchising Dernei Genel Bakan Doç. Dr. Mustafa Aydn, sistemin ileme anlayn öyle özetledi:
Literatürde zaman zaman sosyal franchising kavramyla yan yana da anlan mikro franchising, her eyden önce, giriimcilik becerilerine sahip olmayan kiilere bir plan ve taslak sunar. Bu formülü takip eden franchise sahibini, giriimci bir ruhu olmasa dahi ekonomik baarya götürür. Bunlar tüketicilerin ürünlere, hizmetlere ve daha yüksek bir yaam kalitesine eriilmesine olanak tanr. Dolaysyla mikro franchisingin amac, daha düük gelir düzeyindeki giriimciler tarafndan kopyalanabilen salam i modelleri gelitirerek ekonomik kalknmay tevik etmek ve böylece giriimcilik olanaklarndan yoksun olanlara serbest meslek frsatlar salamaktr. Temel ilkeler arasnda çoaltma, sürdürülebilirlik ve sosyal etki yer alr.
YOKSUL KESM KÜRESEL EKONOMYE KAZANDIRABLR
Gelimekte olan ülkelerde insanlar tarafndan iletilen pek çok küçük iletme ya baarsz oluyor ya da ancak geçim seviyelerinde var olabiliyor diyen Doç. Dr. Aydn, Mikro franchising, bu giriimcilerin daha baarl olmalarna ve baarl olmak için gerekli balangç ve devam eden eitimlerle baarl i modellerinin salanmas yoluyla ekonomik özgüvene ulamalarna yardmc olmak için özel olarak tasarlanm bir araçtr. Bu yönüyle, herhangi bir giriim gücü olmasa bile istei olan, küresel ve yerel ekonomiye katlmakta zorlanan, toplumlarn yoksulluk düzeyinin altndaki katmanna yeni bir olanak salayarak onlar da kazanmay salayabilir. Bu sayede söz konusu gruplarn ekonomik güçlerini artrarak küresel ölçekte yoksullua çare olabilir açklamalarnda bulundu.
TOPLUMSAL SORUNLARA NETER OLABLR
Son dönemlerde özellikle sosyal franchising kavram üzerinden konuulan mikro franchising sisteminin, yoksulluktan kaynaklanan toplumsal sorunlara da neter olarak çözüm salama özelliine sahip olabileceinin altn çizen Doç. Dr. Aydn, Bizim toplumumuzda Aç insan inancn yer diye bir tabir var. Bu u demek: Ekonomik olarak dezavantajl olan, kaybedecek hiçbir eyi olmayan insan, hayatta kalabilmek adna her eyi yapabilir. Ekonomik geçim olana olmayan kesimlerde, bata yeterli besin kaynaklarna ulaamama nedeniyle gelien salk sorunlar, iddete ve suça eilim, sosyal franchising sayesinde ortadan kaldrlabilir. Bu yöntem sayesinde i sahibi olacak, geçimini salayacak insandan ne salksz olmasn ne de iddete ve suça tevessül etmesini beklersiniz. Zira bireysel kalknmasn gerçekletirmeyi baaran insan, bu tarz hareketleri aklndan bile geçirmez deerlendirmesinde bulundu.
TÜRKYEDE çOK BAARILI SONUçLAR VEREBLR
Türkiyenin bu sistem için önemli bir alan olabileceini kaydeden Doç. Dr. Aydn, sözlerini öyle tamamlad:
Bizim insanmzn giriimcilik istei, birçok topluma göre çok daha yüksektir. Herkes kendi iini kurup kendi kendisinin patronu olmay ister Türkiyede. Ancak ya bilgisi eksiktir ya sermayesi azdr, ya biraz korkar, ya çevresindekilerin telkinlerine fazla kulak verir, ya da ciddi bir i plan mevcut deildir. Dolaysyla mikro franchisingi destekleyici admlar atlmas halinde bu sistemin ülkemizde son derece baarl sonuçlar ortaya koyabileceini düünüyorum. UFRAD Franchising Dernei olarak biz de sosyal franchising konusunu Türkiye ölçeinde kendimize misyon edinmi durumdayz. Bu konuda akademik düzeyde çalmalar yapmak için hazrlklarmz sürdürüyoruz.