Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2021 yılına ilişkin Kamu İşletmeleri Raporunu açıkladı. 19 kamu iktisadi teşebbüsünün (KİT) 2021 yılı toplam net zararı 24,3 milyar lira olarak gerçekleşti.
Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş., 2021 yılında 17,9 milyar TLlik net zararla dikkat çekti. Bu zarar rekor olarak kayıtlara geçti.
Doğalgaz ithalatçısı ve satıcısı Botaşın 2021 yılı brüt satış geliri yüzde 160,7 oranında artışla 173,4 milyar TLye yükselirken, satışların maliyeti yüzde 192,5 artışla 186,9 milyar TLye yükseldi.
2020de 2,4 milyar TLlik faaliyet krına imza atan kuruluş, 2021de 13,7 milyar TLlik faaliyet zararı açıkladı. 2020de 4,4 milyar TL olan Botaşın finansman giderleri, 2021de yüzde 199 artışla 13,2 milyar TLye yükseldi.
2021de Botaş, doğalgaza konutlarda yüzde 18,8, sanayide yüzde 158 oranında zam yapmıştı. 2021 yılına 7,43 seviyesinde başlayan, yıl içinde 18,36ya kadar yükselen ve yılı 13,35te kapatan dolar/TLdeki artış, sübvansiyonlarla birlikte Botaşın zararının ve borçlarının katlanmasında etkili oldu.
BORCU ÜçE KATLANDI
Raporda, Botaşın borçlarındaki artış da dikkat çekti. 2020de 54,8 milyar TL olan Botaşın toplam borcu, 2021de yüzde 176lık artışla 151,2 milyar TLye yükseldi.
Bu dönemde Botaşın kısa vadeli borçları yüzde 200 artışla 90,7 milyar TLye yükselirken, uzun vadeli borçları 148 artışla 60,5 milyar TL oldu.
2020de 2 bin 761 olan Botaşın personel sayısı, 2022de yüzde 4,8lik artışla 2 bin 892ye yükselirken, istihdam gideri yüzde 19,7 artışla 781,6 milyon TL oldu.
BÜTçEDEN 30,3 MİLYAR TLLİK TRANSFER
Sermaye ve görevlendirme gideri olarak merkezi bütçeden Botaşa bütçe transferi 2020de sıfır iken 2021de 30,3 milyar TL oldu.
Muhasebat Genel Müdürlüğü verilerine göre, 2021de Botaşa Hazineden 19 milyar TLlik görevlendirme gideri, 50,3 milyar TLlik de borç transferi yapılmıştı.
Botaşın 2020de 3,3 milyar TL olan yatırım harcaması, 2021de yüzde 41 artışla 4,6 milyar TLye yükseldi.
Raporda, Botaşın brüt satışlarının, temelde kuraklık nedeniyle doğalgazdan elektrik üreten
santrallerin talebindeki artışa bağlı olarak 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 160,7 oranında arttığı, pandemi sonrası toparlanma süreciyle ekonomik faaliyetler artışa geçmiş olup arz yönlü teknik problemler nedeniyle uluslararası doğalgaz fiyatlarının önemli bir şekilde yükseldiği belirtildi.
Botaşın tamamını ithal ettiği doğalgaz fiyatlarında yaşanan artışlar sonucunda kuruluşun satışlarından dolayı oluşan maliyetinin 2020 yılına göre yüzde 192,5 artış gösterdiği, makroekonomik gelişmelere bağlı olarak, kuruluşun tüketicileri korumak ve enflasyondaki artışı sınırlandırmak amacıyla katlandığı maliyetleri satış fiyatlarına yansıtamaması neticesinde 2021 yılında 17,9 milyar TL dönem zararı oluştuğu da raporda belirtildi.
Döviz kurlarındaki artışın, Botaşın maliyet artışındaki etkisine ise raporda değinilmedi.
1 YILLIK BÜTçE YÜKÜ 179 MİLYAR TL
Hükümet artan doğalgaz ithalat maliyetlerinin bir kısmını bütçeden karşılamaya devam ederken, BOTAŞın merkezi bütçeye yükü de giderek artıyor.
Merkezi bütçeden BOTAŞa aktarılan borç miktarı eylülde 18 milyar TL, ocak-eylül döneminde 114,9 milyar TL, son 1 yılda 160 milyar TL oldu.
Geçen sene aralık ayında görevlendirme gideri olarak aktarılan 19 milyar TL de dahil edildiğinde BOTAŞın merkezi bütçe yükü 179 milyar TLye ulaştı.