Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) Bakan ahap Kavcolu,Talebin canl olduu sektörlerde fiyatlarda daha yüksek artlar görüyoruz. (Fiyatlarn) Yeniden salgn öncesine haline geleceini deerlendiriyoruz dedi.
Finansn Gelecei Zirvesinde konuan Merkez Bankas Bakan Kavcolu, Salgnn dünya genelinde yaylmas belirgin yavalamaya neden olmutur. 2008 krizinden farkl olarak salgn döneminin ekonomik açdan daha da maliyetli olduunu söyleyebiliriz açklamasnda bulundu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) Bakan ahap Kavcolunun konumalarndan satr balar
Küresel enflasyonun ivmelendii bir süreci halen yayoruz. Küresel üretim talep artna yetiemedi. Pandemide politika tepkileri çok güçlü oldu.
Birinci dönem ekonomilerin tarihte görülmemi ekilde durma noktasna geldii dönem olmutur. Pek çok önlemler alnd. 2. dönem alama ile toparlanmann hzland talep artna cevap verilemedi, küresel enflasyonun ivmelendii süreç olarak devam etmektedir.
2008DEN DAHA MALYETL OLDU
Merkez Bankalar maliyetli sürecin ardndan enflasyonu kontrol etmek gibi zorlu bir görev üstlenmitir. Salgnn dünya genelinde yaylmas belirgin yavalamaya neden olmutur. 2008 krizinden farkl olarak salgn döneminin ekonomik açdan daha da maliyetli olduunu söyleyebiliriz.
Devamnda belirsizliklerdeki art, firmalarn nakit akndaki bozulma talepte de problemlere neden olmutur. 2020 mart içinde hizmetler sektörünün zayflamasna neden olmutur.
LK TEPK FAZ NDRMYLE VERLD
Hizmet sektörünün emek youn sektör olmas istihdam açsndan maliyetlerinin de çok ötesinde olmasna neden olmutur. Bu süreçte merkez bankalar varlk admlar gibi genileyici politika admlar atmtr. Krize ilk tepkiler faiz indirimiyle verilmitir.
Para piyasasnda skmay önlemek için merkez bankalarnn Repo yoluyla daha çok fonlama yapt ve fonlamalarn vadesini uzatt görülmütür. Merkez bankalarnn bu müdahalesi yerinde ve önemli olmutur.
Politika faizleri aa çekilirken, 2008 krizinden sonra görülen düzeyin de altna indiini görüyoruz. Türkiyede faizlerin indirilmesiyle Merkez Bankas faiz indiren ülkeler arasnda yer almtr.
LK TEDBR PAKET UYGULAMAYA ALINDI
Salgn döneminde ülkeler dorudan kamu harcamalar ve teviklerle ekonomilerini desteklediler. Gelimi ülkelerde milli gelirin yüzde 20sini aan kamu destei görülmektedir.
ABDde yüzde 25 orannda kamu harcamas ve vazgeçilen gelirler olarak karlandn görüyoruz. Gelimekte olan ekonomilerde çeitli tedbirlerle ekonomilerin desteklendiini görüyoruz.
Aldmz faiz indirimi ile salgna yönelik ilk tedbir paketi uygulamaya alnd. Reel sektöre kredi aknn kesintisiz aknn temini tannd. hracatçlara nakit ak imkan saland.
TÜRKYE POZTF BÜYÜYEN K EKONOMDEN BR OLDU
Geldiimiz noktada baz makro ekonomik deikenleri karlamal incelediimizde Türkiyenin performansn göreceiz. Türkiye 2020de pozitif büyüyen 2 ekonomiden biri olmutur.
Büyümedeki olumlu görünümün devam ettiini görüyoruz. Avrupadaki alamayla birlikte olumlu görünüm Turizm ve d talep kanallar araclyla çok büyük olumlu yansmalar gözlemlenmitir. Net ihracatta da büyümeye olumlu katk geldiini görüyoruz.
Hizmetler sektörü istihdam daha yava bir toparlanma sergilerken son dönemde güçlü bir istihdam art ile salgn döneminin kayplarnn telafi edildii görülmektedir. Güçlü giden ihracatn yardmyla sanayi sektörü istihdam da güçlü seyretmektedir.
EMTA FYATLARI ENFLASYONDA ETKL OLDU
Tarm d istihdamn öncelikle sanayi sektörüne katksyla toparlanmaya baladn, 2021 banda salgn öncesi döneme döndüünü görüyoruz.
Yüksek enflasyonun yansmas MBler tarafndan yakndan izlenmektedir. Enflasyonun yükselmesinde balca etkenlerden biri emtia fiyatlar olmutur. Toparlanmaya balayan küresel taleple enerji ve enerji d emtia fiyatlarnda art izledik.
Oluan arz kstlar yükselen fiyat üzerinde çok etkili oldu. Uluslararas nakliye fiyatlarnn artmas da etkili oldu. Türkiyede ÜFEdeki gelimeler kur ve emtia fiyatlar ile büyük ölçüde açklanrken, son dönemde bu iki belirleyicinin ÜFE açklamada yetersiz kalmas arz yönü ilave unsurlara iaret etmektedir.
ÜFE VE TÜFE arasndaki fark uzun dönem ortalamasnn üzerinde seyretmektedir. Euro Bölgesinde ÜFE, TÜFEnin dört kat civarndadr. Bu unsurlar önümüzdeki dönemlerde enflasyona düürücü yönde etki edecektir.
Austosta enflasyon 0,30 puan artarak yüzde 19,25 olarak gerçekleti. Bu dönemde çekirdek enflasyon göstergelerinden olan ve TÜFEde ilenmemi gda ürünleri enerji, alkollü içecekler, tütün dlanarak elde edilen üfe endeksi yllk 0,05 puan dümütür. Bu dönemde B ve C çekirdek göstergelerindeki yllk enflasyon srasyla yüzde 18,46 ve 16,76 olmutur.
SALGIN ÖNCES DÖNEME DÖNECEZ
Son dönemde belirli ürünlerdeki fiyat artlarnn tarihsel ortalamann üzerine çkt görülmektedir. Enflasyona en çok katk yapan ürünlere bakldnda austos fiyat artlarnn 10 yllk artlarn 3-4 katna çkmtr. Arz kstlar, emtia artlar sebep olsa da tek bana yeterli deildir. Salgndan olumsuz etkilenen sonrasnda açlan sektörlerde fiyatlarn artn görüyoruz.
Yeniden salgn öncesi döneme geleceini düünüyoruz. Gda fiyatlarnda küresel ölçekte art gözlemliyoruz. Süre gelen kuraklk da fiyatlar olumsuz etkiliyor. Tüketim sepetindeki gda arl ülkelere göre deimektedir. Farkl ülkelerde farkl ekilde etki etmektedir. Türkiye fiyatlarn en çok artt ülkelerin banda gelmektedir.
REZERVLERMZ 120 MLYAR DOLARIN ÜZERNDE YÜKSELD
Rezervlerimiz 120 milyar dolarn üzerine çkt. Rezervlerdeki arta aldmz önlemler ve yaptmz swap anlamalar etkili oldu. Hizmet sektöründeki toparlanmann görece yava olmas istihdamdaki toparlanmay da geciktiriyor. Merkez bankalar tüm politika araçlarn kullanarak normallemeyi salamak için çalmaya devam edecektir.