Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgn sebebiyle son üç aydr düü eiliminde hareket eden sanayi üretimi, haziranda beklentilerin üzerinde artarak pozitif bölgeye geçerken, ekonomideki toparlanmayla birlikte sanayi üretimindeki olumlu seyrin devam etmesi bekleniyor.
Türkiye statistik Kurumu (TÜK) verilerine göre, haziranda arndrlmam sanayi üretim endeksi yüzde 17,3, takvim etkisinden arndrlm endeks ise yüzde 0,1 yükseldi.
Sanayi üretim endeksi haziranda aylk bazda ise yüzde 17,6 art kaydederek, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgnnn ardndan hzl toparlanmann devam ettiine iaret etti.
SANAY ÜRETMNDEK GDAT SEVNDRC
Marmara Üniversitesi Öretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova, Sanayi üretim endeksindeki aylk yüzde 17,6lk art oldukça umut verici. Verilere baktmda en dip dönemin Nisan aynda yaandn ve artk bittiini söyleyebilirim. ifadelerini kulland.
çinden geçilen olaanüstü koullar sebebiyle, verilere önceki yl ile kyaslamann doru olmadn bildiren Arzova, ekonominin tekrar açlmaya balamasyla birlikte ekonomik verilerde yüksek oranl artlarn normal olduunu, ilerleyen dönemde ekonomi tekrar çalmaya baladnda u an zplam görünen verilerin yataya doru hareket ettiinin görüleceini aktard.
Arzova, maystaki yükseliin yüzde 18 olduunu hatrlatarak, Sanayi üretiminde yatay seyrin baladn düünüyoruz. Zaten en kötüden çkldktan sonra hep ayn ivme ile gidebilmek çok mümkün deil. Göstergeler kanmca, Kovid-19 sürecinden çkn V eklinde deil de U eklinde olacan gösteriyor. Ancak yine de bunu söylemek için çok erken diyebiliriz. deerlendirmesinde bulundu.
Sanayi endeksinin alt kompozisyonuna bakldnda sermaye mallar ve imalat sanayindeki artlarn sevindirici olduuna dikkati çeken Arzova, ileri teknoloji mallarn üretimindeki yükseliin orta düük mallarn gerisinde kalmasnn ise düündürücü olduunu kaydetti.
Arzova, Türkiye mutlaka ve mutlaka tüm kaynaklarn yüksek teknoloji ürünlerin imalatna yönelik olarak tahsis etmeli. Bu bir kez daha tüm açkl ile görülmekte. deerlendirmesinde bulundu.
Sanayi üretimi verilerinin Ciro endeksinden ayr düünülmemesi gerektiine deinen Arzova, deerlendirmesine öyle devam etti:
Hizmet ciro endeksi, Kovid-19 salgnndan en çok etkilenen sektör olmasna karlk yüzde 14,1lik artla haziranda yüzde 10,3 yükselen inaat ciro endeksinden daha iyi bir performans göstermi. Ancak yine de hem sanayi ciro endeksinin hem de ticaret ciro endeksinin gerisinde. Turizm sezonunun temmuz ve austosta artan etkisiyle gelecek dönem endeksler yükselie geçebilir. Esas önemli olan Eylül ve sonras hizmet ciro endeksindeki gelimeler olacak. Kredi faizlerindeki yukar yükseli neticesinde inaat ciro endeksinde ise gelecek dönemde art beklemek pek gerçekçi olmayabilir. Ciro endekslerinde de bir yataya geçi görebiliriz.
ÜRETMDE POZTF GELMELER DEVAM EDEBLR
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi ise, Temmuz için ihracat, ara mal ithalat, Satnalma Yöneticileri Endeksi (PMI), kapasite kullanm ve Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) gibi öncü göstergeler dikkate alndnda toparlanmann devam ile üretimde pozitif gelimelerin görülmeye devam edileceini düündürdü. ifadelerini kulland.
Haziran gerçeklemesi ile ikinci çeyrekteki sanayi üretiminin geçen yln ayn dönemine göre yllk yüzde 16,8e düüe iaret ettiine dikkati çeken Bürümcekçi, Bu ise, 2009un ilk çeyreinde görülen yüzde 22,3lük rekor üretim daralmasnn üzerine çklmadn gösterdi. Söz konusu çeyrekte Gayrisafi Yurt içi Hasla (GSYH) daralmas ise yüzde 14,4 olmutu. deerlendirmesinde bulundu.
Bürümcekçi, sanayi üretiminin ana eilimi açsndan izledikleri mevsimsellikten ve takvim etkisinden arndrlm endeksin maystaki güçlü yükseliin ardndan haziranda da yüzde 17,6 ile bu trendine devam ettiini, ancak henüz Kovid-19 salgn öncesi seviyelere ulalamadn belirtti.
Sanayi üretimi verilerinin beklentilerden oldukça farkl ekilde gerçekletiini de vurgulayan Bürümcekçi, Yldan yla çalma günü farkllklar nedeniyle takvim etkisinden arndrlm ve arndrlmam ham veri arasnda belli aylarda önemli farklar oluabilmektedir, i günü saysnn geçen yln belirgin üzerinde olmas nedeniyle haziran verilerinde de bu etki gözlendi. deerlendirmesinde bulundu.