Türkiye Sigorta Birliince ar hasarl araçlar satn alrken öncelikle hangi parçalarn deitiine dikkat edilmesi gerektii belirtilerek, Sigorta irketinin hasar tutarn iirmesi gibi bir durum sigorta irketinin kasasndan çkacak paray artracandan sigortaclk mant açsndan esasen makul bir açklama deildir. Bu hususun da göz önünde bulundurulmas gerekmektedir. ifadeleri kullanld.
Sfr araçlarda görülen stok sorunu ve fiyat artlar ikinci el otomotiv piyasasna da etki etti. kinci el otomotive ilgi artarken fiyatlarda da yükseliler görüldü.
Ancak ikinci el araç almak isteyen tüketiciler, araç ararken bakt ilanlarn açklama ksmndaki bir ifade dikkati çekiyor. Özellikle belli bir hasarn üzerindeki araçlar için uygun görülen pert ve ar hasar kaytl satlk araçlar üzerinden çklan ilanlarn açklama ksmnda iirilmi hasar kayd eklinde bir ifade yer alyor.
Bu durum, aracn normalde pert, ar hasarl ya da miktarnda belirtildii kadar hasarnn olmadn ancak sigorta irketinden para almak için bu ekilde kayt tutulduu anlamna geliyor.
Özellikle fiyat piyasaya göre düük ekilde ilana çkan araçlarda görülen bu ifadeler zaman zaman tüketicilerin madur olmasna neden oluyor.
Türkiye Sigorta Birlii (TSB), AA muhabirinin bu durumlara kar vatandalarn hangi tedbiri almas ve neler yapmas gerektiine ilikin sorularn yantlad.
Aracn tam hasarl sayld durumlar
Sorulara ilikin yaplan açklamada, nihai tüketici açsndan bakldnda öncelikle baz kavramlara açklk getirilmesi gerektiine iaret edilen açklamada, sigortaclk mevzuatna göre kamuoyunda pert olarak adlandrlan araçlar için iki farkl prosedür izlendiini, prosedürlerden bir tanesinin ar hasarl araçlar (çekme belgeli), dierinin ise tam hasarl araçlar (hurda belgeli) için iletildii aktarld.
Onarm masraflarnn zarar gören aracn rizikonun gerçekletii tarihteki deerini amas ve ayn zamanda eksper raporu ile aracn onarm kabul etmez bir hale geldiinin tespit edilmesi durumunda, aracn tam hasara uram sayld belirtilen açklamada, Bu durumda, aracn ilgili mevzuat dorultusunda hurdaya ayrldna dair hurda tescil belgesi sigortacya ibraz edilmeden tazminat ödenmez. Söz konusu belge kapsamnda ilem yaplan araçlar çevre ve ehircilik Bakanl tarafndan lisans verilen tesislere teslim edilerek bertaraf edilmekte ve bu araçlar bir daha trafie çkamamaktadr. denildi.
Açklamada, Onarm masraflar sigortal aracn rizikonun gerçekletii tarihteki deerini asn veya amasn, ar hasarl aracn onarmnn mümkün olduunun eksper raporu dorultusunda tespit edilmi olmas durumunda araç ar hasarl olarak kabul edilmektedir. Aracn ilgili mevzuat dorultusunda trafikten çekildiine dair trafikten çekilmitir kaeli tescil belgesi sigorta irketine ibraz edilmeden araç sahibine sigorta tazminat ödenmez. Söz konusu araçlar çekme belgesi ile trafikten çekildikten sonra onarm masraflar sigorta irketince ödenmekte ve tekrar trafie çkabilmesine ilikin düzenleme Karayollar Trafik Kanununun 41inci maddesinde yer almaktadr. denildi.
Sigorta irketlerine hasar tutarnn tespiti konusunda takdir yetkisi verilmiyor
Oto hasarlarnda tazminat tutarlarnn Sigortaclk Kanunu çerçevesinde snrlar çizilmi bamsz sigorta eksperleri tarafndan, poliçe genel artlar göz önünde bulundurularak tespit edildii anmsatlan açklamada, bu kapsamda mevzuat sigorta irketlerine hasar tutarnn tespiti konusunda takdir yetkisi vermedii bildirildi.
lgili sigorta eksperleri onarma ilikin hasarl parçann onarlp onarlamayaca, onarlamayacaksa kullanlmas gereken parçann hangi vasfta olmas gerektii ile onarma ilikin içilik vesair maliyetlerini tespit ettii bildirilen açklamada, Eksper deerlendirmelerinde onarlacak aracn trafikte seyri srasnda araç üreticisinin öngördüü standartlarda aracn hasarnn giderilmesi, giderilemiyorsa trafikten çekilmesi kararnn verilmesi konusunda sorumluluk sahibidir. Yine sigorta irketi de eksper raporunda tespiti yaplan hasarn uluslararas kabul görmü standartlarda onarmnn yerine getirilmesi veya tazmin edilmesi hususunda sorumluluk sahibidir. ifadeleri kullanld.
Ar hasarl araçlar satn alrken öncelikle hangi parçalarn deitiine dikkat edin
Ancak bununla birlikte sigorta poliçesi kapsamnda yaplan ekspertizlerde ar hasarl olduu kabul edilen baz araçlarda, aracn onarm karar yerine sigortalnn/hak sahibinin zarar tazmin edilerek hasarl araçlar bu ile itigal eden muhtelif kii veya irketlerce satn alndna deinilen açklamada, unlar kaydedildi:
Bu aamada yaplan tramer sorgusunda aracn hasar kaytlar eksper raporunda yazan tutar yanstmakla birlikte, ar hasarl arac satn alarak onarmn gerçekletirip piyasaya süren kii ve kurumlarn, eksper raporunda belirlenen standartlara uygun ekilde bu aracn onarmn gerçekletirip gerçekletirmedii 2. El piyasada bu araçlar satn alan kiilerce sorgulanmaldr. Burada kar elde etmek amacyla düük standartlarda onarm gerçekletirilmesi, trafikte seyir halinde veya kaza srasnda araç güvenliinde ortaya çkmas muhtemel aksaklklar, insanlara can ve mal kayb olarak geri dönebilmektedir.
Bu kapsamda tüketiciler ar hasarl araçlar satn alrken öncelikle hangi parçalarn deitiine dikkat etmelidirler. Burada unu özellikle vurgulamak gerekir ki, sigorta irketlerinin eksperler üzerinden tespit ettirdikleri onarm maliyetlerinin standartlar ile bu araçlar satn alan kiilerin onarm maliyetlerinin standartlar çok iyi aratrlmaldr. Sigorta irketinin hasar tutarn iirmesi gibi bir durum sigorta irketinin kasasndan çkacak paray artracandan sigortaclk mant açsndan esasen makul bir açklama deildir. Bu hususun da göz önünde bulundurulmas gerekmektedir.
Dier taraftan sigorta irketlerince trafik ve kasko sigortas kapsamnda tazminat ödenen gerek ar hasarl araçlarn gerekse ksmi hasarl araçlarn hasar bilgilerine Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinin sunduu hizmetlerle ulalabildii, tüketicilerin ikinci el araç satn almadan önce bu servisleri kullanabilecekleri gibi güvendikleri bir bakm onarm merkezine giderek arac kontrol ettirdikten sonra sat ilemini sonlandrmalarnn kendi faydalarna olaca vurguland.
Sigorta suiistimalleri nitelikli dolandrclk olarak deerlendiriliyor
Açklamada, sigorta suistimallerinin hukuki yaptrmlarna da deinildi.
Sigorta suiistimalinin literatürde haksz kazanç elde etmek amacyla, sigorta irketinin kararn deitirecek önemli bir gerçein gizlenmesi ya da gerçek d bir beyan yoluyla sigortacnn, sigortal tarafndan bilerek, kastl olarak aldatlmas olarak tanmlad aktarlan açklamada, sigorta suistimallerinin Poliçe Düzenlenme Aamasnda veya Sigorta Süresi çerisinde olmak üzere iki farkl kategoriye ayrld bildirildi.
Sigorta süresi içerisinde kastl olarak bir hasara sebep olunmas veya hasarn miktarnn olduundan fazla gösterilmesi suretiyle yarar salanmas sigorta süresi içerisinde yaanan suiistimal vakalarnn en tipik örneklerinden olduu belirtilen açklamada, unlar kaydedildi:
Sigorta suiistimalleri birçok ülkede vergi kaçakçlndan sonra en yaygn ekonomik suç olarak kabul edilmektedir. Türk Ceza Kanununun (TCK) 158inci maddesi kapsamnda sigorta suiistimalleri nitelikli dolandrclk olarak deerlendirilmekte ve dört yldan on yla kadar hapis ve suçtan elde edilen menfaatin iki katndan az olmamak kaydyla 5 bin güne kadar adli para cezas ile cezasna hükmolunmaktadr.
Son dönemlerde irketlerimizin bireysel olarak tespit ettikleri ve ayrca Sigorta bilgi ve Gözetim Merkezi bünyesinde yer alan Sigorta Suiistimallerini Engelleme Bürosu tarafndan tespit edilen organize suistimal vakalar yargya tanmakta ve bu kapsamda olumlu sonuçlar alnmaktadr. Emniyet Genel Müdürlüümüzün son yllarda sigorta suiistimallerine göstermi olduu hassasiyet giderek artmakta bu durum da sektör olarak bizi memnun etmektedir. Suistimallerin engellenmesinin önemli dier bir yansmas ise irketlerin hasar maliyetlerinin azalmasyla vatandaa sigorta poliçelerinin fiyatlarnda düü olarak yansmaktadr.
çilik maliyetleri de tramer üzerinden yaplan sorgulamalarda belirtilen tutarlar içinde yer alyor
Açklamada oluan bir hasar durumunda içilik ücretinin tramer kaydna yanstlp yanstlmadna ilikin ise unlar kaydedildi:
Sigorta tazminatn tespit etme görevi Sigortaclk Kanunu kapsamnda bamsz ve tarafsz Sigorta Eksperleri tarafndan yerine getirilmektedir. Yürürlükteki mevzuat eksper raporlarnn hangi unsurlar ihtiva etmesi gerektiini açkça ortaya koymakta olup, tüm yedek parça, boya,kaporta ve mekanik içilik ile vesaire masraflar bu raporlara yanstlmaktadr.
Sorunuzda iaret ettiiniz içilik maliyetleri de, hem eksper raporlarna yansmakta hem de tramer üzerinden yaplan sorgulamalarda belirtilen tutarlar içinde yer almaktadr. Bununla birlikte taraflarn sigorta irketinden fazla tazminat almak amacyla hasar tutarn olmas gerekenden yüksek göstermesi yine yukarda belirttiimiz üzere TCKnin 158inci maddesi kapsamnda açkça suç olarak tanmlanm olup, bu tip suistimal vakalarnda irketler tarafndan gerekli giriimlerde bulunulmaktadr.