TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, TMOnun hububat alm fiyatlar ve un regülasyonuna ilikin DHAya deerlendirmede bulundu. Güldal, ekmeklik buday için ton bana 6 bin 50 lira, makarnalk budayda 6 bin 500 lira ve arpada 5 bin 500 liralk alm fiyat belirlendiini hatrlatt. Güldal, bu yl prim ödemesi de yaplacan belirterek, Ekmeklik buday ve makarnalk budayda ton bana TMOya satmak kayd ile üreticilerimize 1000 TL de hububat alm primi ödemeyi planladk. Arpada da ton bana 500 TL, TMOya teslim eden üreticilerimize hububat alm primi ödenecektir. Bu primlerle ilgili çok sorular geliyor. 1 yl sonra ödenmeyecek. Hasat döneminin hemen sonunda eylül-ekim aynda ödemelerimiz Tarm ve Orman Bakanlmz tarafndan gerçekletirilecek. 31 Austos tarihine kadar TMOya ürünlerini teslim eden, satn gerçekletiren üreticilerimize bu primler ödenmi olacak dedi.
STOKLAR ç ÜRETMDEN
Güldal, üreticilerin bekledii, özellikle dünya piyasalaryla da uyumlu, iç piyasa fiyatlarnn da bir miktar üzerinde bir alm fiyatnn belirlendiine dikkat çekerek, TMO olarak özellikle iç üretimden, üreticilerimizin ürünlerinden tedarik ederek stok oluturmay hedefliyoruz. Bu anlamda da hasadn balad günden itibaren TMOdan randevu alan üreticilerimiz var. TMOya ürün vermek için üreticilerin randevu sistemini kullanmas gerekiyor. Randevu alan üreticilerin çiftçi Kayt Sistemlerini güncellemeleri, ayrca banka hesap numaralarn da oluturup, ürünlerini teslime getirmeleri gerekiyor. Bugün itibar ile bakldnda hasat balayan yerler için söylüyorum; randevular alnd, hatta baz bölgelerde de ürün teslimleri balatld. 2022 ylnda kalite primi de uygulayacaz. Özellikle ekmeklik ve makarnalk budayda birinci grup kategoriye giren ürünler için 100 TL kalite primi ilave olarak ödenmi olacak. Arpada da ton bana 100 TL ilave kalite primi alacaklar diye konutu.
MAKARNALIK BUDAYDA ARZ FAZLASI
Güldal, bu yl rekoltede geçen yla göre önemli art olacan kaydederek, 2021e göre önemli art görüyoruz. 19,5 milyon ton buday, 8,5 milyon ton arpa rekoltesi bekleniyor; bu noktada iyi bir sezon. Biz de stoklarmzn büyük ölçüde iç pazardan takviye edileceini düünüyoruz. Rekolte tahminleri yapld. Bunu TÜK de açklad bunun bir miktar altnda olur, üstünde olur, temennimiz, beklentimiz inallah üzerinde olur. Ama Türkiyenin ihtiyacna yetebilecek bir miktar, özellikle makarnalk budayda arz fazlas bile olabilecek buday üretimi söz konusu. Arpada da hemen hemen Türkiyenin ihtiyac olabilecek miktarda rekolte geliyor. Bunlar bu yln geçen yla göre daha iyi bir sezon olduunu gösteriyor ifadelerini kulland.
KITLIK SÖZ KONUSU DEL
Güldal, dünya tahl krizinden Türkiyenin etkilenip etkilenmeyeceine ilikin, Türkiyedeki üretim bu yl oldukça iyi, kendimize yetebilecek ekilde. Elbette Türkiyenin önemli ihracat kayna unlu mamuller. Özel sektör, bunlarla ilgili ihtiyaçlarn d tedarik yöntemi ile temin edip, yurt dna satlar yapabiliyor. Ama yurt içi üretimimiz bize yetecek. Dünyada da üretimde çok büyük problem yok. Bir miktar artsa da bir miktar azalsa da baz ürünlerde, 2022 ylnda bir ktlk söz konusu deil. Burada önemli olan eriebilirlik ve ticaretin aksamamas. Hasadn 1 hafta 10 gün içinde younlaaca döneme gireceiz. 400e yakn lokasyonda TMO alm yapabilecek. TMOnun mobil yerlerine ihtiyaç olmas halinde geçici alm yerleri oluturularak ürün alabileceiz. Bu hazrlklarmz da yaptk dedi.
EKMEK FYATLARINI ETKLEMEYECEN DEERLENDRYORUZ
Güldal, 2021 Eylül ayndan itibaren un regülasyonunu yürüttüklerini hatrlatarak, Ekmekteki unun maliyeti yüzde 30u geçmez. Bu yüzde 30luk ksmn minimum seviyede etkilenmesini, ekmek fiyatlarna yansmasn en az seviyede tutmak maksad ile un regülasyonu çalmas yapyoruz. Haziran, temmuz, austos aynda da devam edilmesi talimat verildi. Kesintisiz devam ediyoruz u anda. Haliyle undan kaynaklanan fiyat artlarnn ekmek fiyatlarn çok fazla etkilemeyeceini deerlendiriyoruz. Regülasyon yaptmz un fiyatlar, un sanayicilerinin frnclara satt fiyatlar en makul fiyatlar. Ekmeklik un fiyatlarnn makul fiyatta tutulmas için gayret gösteriyoruz ifadelerini kulland.