KDV oranlar yüzde 1, yüzde 8 ve yüzde 18 olarak deiiyor. Ekmek, açkta satlan bakliyatlar gibi temel gda maddelerinin KDVsi yüzde 1 olurken, gda ürünlerinin büyük bir çounluunda KDV yüzde 8. Buna karlk lokantada yemeklerin KDV oranlar 8 iken, alkollü mekanlarda ve turizm belgesi olan restoranlar oran yüzde 18e yükseliyor.
KDV ORANLARI 1DEN 18 E KADAR DEYOR
Giyim ve salk hizmetlerinde KDV oran da 8. Altn, prlanta gibi tüketim kalemlerinde ise yaplan düzenlemeyle yüzde 18 KDV oran içilik pay üzerinden fiyatn içinde alnyor. Altn, prlanta gibi tüketim kalemlerinde ise yaplan düzenlemeyle yüzde 18 KDV oran içilik pay üzerinden fiyatn içinde alnyor. Tüketicilerin büyük bir çounluu ise aldklar filere bakmadklarn söylüyor. Uzmanlar ise tüketicileri filerini kontrol etmeleri konusunda uyaryor.
2018DE DÜZENLEME YAPILDI
2018deki düzenlemeler ile kimi harcamalar için mükelleflere vergi kolayl tannrken, kimi ihtiyaç malzemeleri ise zamlardan nasibini ald. Resmi Gazetede yaymlanarak yürürlüe giren Bakanlar Kurulunun Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Deer Vergisi Oranlarnn Tespitine likin Kararda Deiiklik Yaplmasna Dair Kararna göre, ekmekte kullanlan çeni maddeleri, dier tahllar, soya unu, baklagiller unlar, ya, süt, süt ürünleri, bitkisel lif ve benzeri maddeler gibi katk maddelerinin yüzde 5i geçmemesi durumunda KDV oran yüzde 1 olacak. Dier gda malzemeleri ile alkollü ve alkolsüz içecekler, giyim, ayakkab, altn ve prlantada ise KDV oranlar deiiyor. Ekmek gibi yüzde 1 KDVye tabi mal ve hizmetler arasnda; gazete ve dergiler ile net alan 150 metrekareye kadar konut teslimleri, cenaze hizmetleri gösteriliyor. Yüzde 8 KDVsi olan gda maddeleri arasnda et, canl balk, süt ve süt ürünleri, yumurta, bal, patates, çay veya bisküvi çeitleri saylyor. Ancak açkta satlan bakliyatlarn KDV oran yüzde 1. ç ve d giyim eyalar ile ayakkab, terlik, çanta, bavul gibi eyalarda da yüzde 8 KDV uygulanyor.
MARKETTE GIDALARIN KDVS YÜZDE 8 DEL,AçIK PRNç YÜZDE1 PAKETL YÜZDE 8
Altn ve Para Piyasalar Uzman slam Memi, Vatanda markete gidiyor, belki farazi bir ekilde gdann KDVsinin yüzde 8 olduunu bilebilir. Ancak marketlerde bütün gdalarn KDVsi yüzde 8 deil. Ekmein KDVsi yüzde 1, açk satlan pirincin KDVsi de yüzde 1dir. Ama raftan aldnz paketli pirincin KDVsi yüzde 8dir. Burada farkllklar var. Restoranda gidiyorsunuz, alkollü bir akam yemei yediyseniz, alkolün KDVsi yüzde 18dir. Ama yemekte yüzde 8de düüyor. Bunlar ayrt edebilmemiz için kesinlikle önce fiimizi almamz gerekiyor. Sonra tüketim kalemlerimizin karlndaki KDV oranlarn kontrol etmemiz gerekiyor. KDV oranlarnn filerde ayr ayr olmas gerekiyor. Bu da yasal bir süreçtir, kanunen de suçtur. Bir fite ayr ayr tükettiiniz veya satl aldnz ürünler karlnda KDV oranlar kalem kalem yazlmamsa insanlar kandrmak gibi oluyor. Fi alyorsunuz, restorandan çktnz yüzde 18 KDVsini görüyorsunuz. Halbuki hepsi yüzde 18 deil, yüzde 8 olanlarda var dedi.
KDV ORANLARINA GERYE DÖNÜK HAK ARANABLR
Memi, Altn ve prlanta da genelde içilik üzerinden, içiliin üzerinden verilir. Prlanta, yakut, zümrüt gibi talarn sat genelde döviz üzerinden, dolar bazndan satlr. Sonuca baktmz zaman KDV oran yüzde 18dir. KDV dahil fiyatyla müteri bunlar satn alyor. Bugün bir kii çeyrek altn aldnda KDV dahil fiyatna alr diye konutu. slam Memi KDV orann yüksek kesilmesinin ise yasal olarak suç olduuna dikkat çekerek, geriye dönük ödenen fazla KDV oranlar için hak aranabileceini belirtti.
ORAN DETNDE ALDIINIZ EVN KDV FARKINI GER ALABLRSNZ
slam Memi, prlantann KDVsi olmadn hatrlatarak, Son yllarda yüzde 18 KDV üzerinden satlmaya balad. Örnein, 2014 ylnda topraktan bir konut satl aldnz. KDV oran yüzde 18di. Ancak hükümet desteiyle ya da tevikiyle birlikte KDV yüzde 8e çekildi. Siz daha önce satn aldnz evinizin KDV oran farkn kar taraftan gönül rahatlyla isteyebilirsiniz. çünkü elinde fatura var
RESTORANLARA DKKAT
Tüm Restoranlar, Lokantalar ve Tedarikçileri Dernei Bakan Ramazan Bingöl, çkili ya da turizm belgesi olan restoranlarn büyük bir bölümünde KDV oran yüzde 18. Alkolsüz yerlerde de yüzde 8. Fakat restoran ve lokantalarda genel uygulama grup menüleri hariç KDV fiyatn içine giydiriliyor. Ayrca bir KDV almamaya çallr. Eti biz yüzde 1 ile alyoruz, yüzde 8 KDV ile satyoruz. Bu aradaki fark istesek de istemesek de tüketiciden alyoruz. KDV yüzde 1e indii vakit, biz o zaman yüzde 7 daha ucuz yemek verme ansmz olur dedi.
TÜKETC BUNUN FARKINDA DEL
TÜSODER Bakan Aydn Aaolu, tüketicilerin filerin ve faturalarn ayrntlarna dikkat etmediklerini ifade ederek, Temel ihtiyaç maddelerinde yüksek KDV uygulandn görüyoruz. Turistlik tesis ya da içkili restoranda yüzde 18 KDV alnyor. Normal restoranlarda yüzde 8 olarak alnyor. Ama çi olarak alnan et, süt, ekmek gibi temel gda maddelerinde yüzde 1 uygulanabiliyor. Tüketici bunun farknda deil ama bunlara bakmas, incelemesi gerekiyor eklinde konutu.
TÜKETCLER PAZARLIK YAPIYOR, F FATURA ALMAK STEMYOR
Genel KDV orannn yüzde 18 olduunu söyleyen yeminli mali müavir Tayfun enol, indirilmi oranlarn yüzde 8 veya yüzde 1 olduunu kaydetti. Sfrlanm KDV orannn da bulunduunu kaydeden enol, baz mal ve hizmetlerde vergi yükünü hafifletmek amacyla KDV orannn indirildiini dile getirdi. kinci el otomobilin yüzde 1 iken yeni otomobilin KDV orannn yüzde 18 olduunu dile getiren enol, Katma Deer Vergisinde yüksek oranlar tüketicilerin satclarla KDVnin fiyattan indirilmesi ve bunun karlnda da fi ve fatura istenilmedii eklindeki pazarlklara yönelmelerine yol açyor. KDV oranlarndaki dengesizlik, bata tüketiciler olmak üzere tüm KDV yüklenicilerini baka yollara bavurmaya yöneltiyordedi.
TÜKETC ÖDED VERGNN FARKINDA, ANCAK HAKKININ PENDE KOMUYOR
Tüketiciler Birlii ube Bakan Neet Gündüz, tüketicinin ödedii verginin farknda olduunu, ancak haklarnn peinde komadn belirterek, vatandalarn ödedii vergilerin gelirlerine göre düzenlenmesini istedi. Avrupada baz ülkelerde vergilerin kiinin gelirine göre ayarlandn belirten Gündüz, Avrupada trafik cezanz gelir oranna göre ödüyorsunuz. Bu yapnn Türkiyeye gelmesi lazm. Gelir ve verginin çok iyi ayarlanmas lazm. Bu konuda Türkiyede büyük adaletsizlik var diye konutu.
VERG KAYBININ ÖNLENMES çN YENDEN F TOPLANSIN TALEB
Emeklinin yaln tüketici olduunu vurgulayan Gündüz, tek geliri emekli maa olan emeklilerden ek vergiler alnmasnn bu kiileri skntya soktuunu, 2 bin lirann altnda maa alanlara yüzde 50 vergi indirimi yaplmas teklifinde bulunarak, Tüketici ödedii verginin farknda. Ama bizde hak arama olay yok. Herkesin bir hak aray içinde olmas lazm. Eskiden fi toplanrd, bu yeniden balasn. Tüketici harl harl fi topluyordu, çünkü bunun maddi karln alyordu. imdi fatura ve fi almyor. Tüketici fatura almad için vergi kaçrma daha fazla oluyor dedi.
VERGLERN YÜKSEKL KAçAKçILII TEVK EDYOR
Tüketiciyi Koruma Dernei Bakan Abdullah Özçulcu da dolayl vergilerin, insanlarn mal ve hizmet tüketirken farknda olmad vergiler olduunu söyledi. Bu vergilerin özellikle çok tüketilen ürünlerde fazla olduunu belirten Özçulcu, Türkiyede baz ürünlerde dolayl vergilerin çok yüksek olduunu biliyoruz. Akaryakt, alkol ürünleri gibi. Yaygn tüketim alanlarnda düük oranda vergi alnmas gerekiyor. Dünyada en çok vergi alan ülkelerden biriyiz. Yüksek vergi oranlarnn en önemli sakncas kaçakçl tevik etmesidir. Vergiden kaçmak için kaçak ürünlere rabet fazla. Kaçak olmas, ürünün kalitesiz olmasna da neden oluyor. Vatanda fiini faturasn almadan ihtiyacn giderirse devletin alaca verginin kaçrlmasna arac olur. Vergiler ne kadar yaygnlatrlrsa oranlar düecektir diye konutu. Temel tüketim maddelerinde alnan vergilerin yüksekliinden dolay sürekli ikayet aldklarn belirten Özçulcu, temel gda maddelerinde yüksek vergi alnrken, prlanta gibi ürünlerde alnan verginin daha düük olmasnn skça ikayet konusu olduunu aktard.
TÜKETCLER KDVYE DKKAT ETMYOR
Emekli Ekrem Hayri Tosun, Ucuz bir ey yok. Ekmekten bile KDV alnyor. Yiyeceklerde yüzde 8 olduunu biliyorum ama prlantada yok dedi. Alveri yaparken KDVye dikkat etmediini söyleyen Nihan Bulut ise, Gdada yüzde 8 olduunu biliyorum. Prlanta daha düüktür kesin. çünkü lüks tüketim daha düük. Gemiler ile normal otomobillerdeki vergi fark da adaletsiz diye konutu. Güler Özbay ise Ekmee ne kadar ödeniyor, bilmiyorum. Fii elime alnca hiç dönüp bakmam ama giyimde yüzde 18 diye hatrlyorum. Tek tek bildiim söylenemez. Prlantada olmadn duydum. Onu her gün alyoruz ya ondandr dedi.
Serap Tecim, Her Türk vatanda gibi ben de alverilerimde fi veya fatura alyorum. Alverilerde yüzde 18 KDV ödüyorum. Devlete ödediimiz vergilerin nereye harcand yönünde çok ayrntl bilmiyorum derken, bir baka tüketici olan Semiha Güler, Alverilerimde aldm fi veya faturalarda ne kadar KDV ödediimi bilmiyorum. Bakmyorum. Vergilerin nereye gittiini de açkças bilmiyorum. Sadece elektrik faturasndan çok ikayetçiyim. Kullandmz dnda inanlmaz bir fatura geliyor. Kullandmdan daha fazlasn ödüyorum eklinde konutu.