Türkiyenin kamu kaynaklarnn önümüzdeki 3 yllk dönemde kullanlaca öncelikli sektör ve projeler belli oldu. 2021-2023 Dönemi Yatrm Program Hazrlklar ile lgili 2020/12 Sayl Cumhurbakanl Genelgesinden yaplan derlemeye göre, 2021-2023 yllarnda kamu yatrmlarnda, büyümeye, özel kesim yatrmlarn desteklemeye, bölgelerin gelime potansiyelini harekete geçirmeye, üretim, istihdam ve ülke refahn artrmaya azami katk salayacak projelere, özel sektör tarafndan gerçekletirilemeyecek ekonomik ve sosyal altyap projelerine öncelik verilecek.
Ayrca kamu yatrmlarnda, altyap konusunda, özel kesimde üretim maliyetlerinin azaltlmasn, yeni üretim kapasitelerinin oluturulmasn, böylece üretimin yenilikçi ve rekabetçi gelimesini destekleyecek projeler ön planda olacak.
Makroekonomik hedefleri destekleyecek ve büyümeyi sürdürülebilir klacak nitelikli insan gücü ve güçlü toplum hedefiyle ilgili projeler de öncelikli olarak yatrm programna alnacak.
Kamu yatrmlar, bölgeler aras gelimilik farklarnn azaltlmasna katk salayacak projelere ayrlacak. GAP, DAP, DOKAP ve KOP Bölge Kalknma darelerinin sorumluluk alanlarndaki iller için hazrlanan eylem planlar kapsamndaki yatrmlara öncelik salanacak.
Krsal kesimde kalknmann hzlandrlmas amacyla, kamu yatrmlar ve hizmetleri, köyler, ilçe merkezleri ve belde belediyeleri ile çevresine hizmet sunma kapasitesi bulunan merkezi yerleim birimlerine öncelikli olarak ayrlacak, bu yerleimlerin altyaplar iyiletirilecek.
Proje baznda da 11. Kalknma Plannda yer alan sektör ve alanlara, 2021 yl içinde tamamlanarak hizmete girebilecek projelere, idame-yenileme, bakm-onarm, rehabilitasyon ve modernizasyon türü yatrm projelerine, afet risklerinin azaltlmas, afetlere hazrlk ve afet hasarlarnn telafisine yönelik projelere arlk verilecek.
- malat sektöründe sanayi altyaps güçlenecek
Kamu kurulular yatrm program hazrlklarnda ve proje stokunun önceliklendirilmesinde, genel, sektörel, bölgesel ve proje baznda önceliklerin yan sra alt sektör bazndaki kriter ve öncelikleri de dikkate alacak.
malat sektörlerinde, üretimin idamesine yönelik projelere, halk ve çevre sal, ABye uyum ve uluslararas yükümlülükler açsndan gerçekletirilmesi gerekli çalmalara, yerli ham maddenin deerlendirilmesine yönelik projelere, savunma sanayii projelerine, yerli ve özgün rayl sistem araçlar ve hava araçlarnn gelitirilmesine öncelik verilecek.
Sanayi altyapsna yönelik OSB, KSS ve TGB projelerinde sektörel ve tematik projeler öncelikli olarak yatrm programna alnacak. Projelerin seçiminde sanayi ve teknoloji bölgelerinin dönüümüne katk verecek, giriimcilere salanacak hizmet kalitesinin artracak, ihtiyaç ve etki analizlerinin yapld ve kümelenme desteklerini içeren projeler ön planda olacak.
stihdam ve çalma hayat alannda, iletmelerde sürdürülebilir bir i sal ve güvenlii yönetim modeli anlaynn hakim klnmasyla i kazalar ve meslek hastalklarnn salkl ve güvenilir bir ekilde izlenebilmesini salayan bir sistemin oluturulmasna kaynak ayrlacak. Özellikle i ve meslek danmanl hizmetleri olmak üzere aktif i gücü programlarnn daha etkin kullanmnn salanmasna, i gücü piyasasnda dezavantajl olan kadn, genç ve göçle Türkiyeye gelen kesimlerin i gücü piyasasna katlmnn ve entegrasyonunun salanmasna yönelik yatrm projelerine öncelik verilecek.
- Madencilik ve enerji
Madencilikte, enerji sektörü ve imalat sanayisine girdi temin eden üretime yönelik, kömür, petrol, doal gaz ve jeotermal kaynaklar ve rezervi tükenmekte olan, arz güvenliinin salanmas açsndan önem arz eden madenlerin aranmasna yönelik projeler öncelikli olarak deerlendirilecek.
Enerji sektöründe, arz-talep analizlerine dayanan, bata nükleer ve yenilenebilir enerji olmak üzere yerli ve özgün enerji teknolojileri gelitirme amaçl yatrmlara öncelik salanacak. Doal gaz iletim ve datm an ülke sathnda geniletecek yatrmlara devam edilecek. Bu yatrmlarn ehir içi doal gaz datm yatrmlaryla e zamanl olarak yürütülmesine önem verilecek.
- Demir yolu ve limanlar tamamlanacak
Kamu yatrmlarnn ulatrma sektöründe kullanmnda, Konya-Karaman-Nide-Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep, Ankara-Sivas, Ankara-Afyonkarahisar-zmir, Bandrma-Bursa-Yeniehir-Osmaneli, Halkal-Kapkule projeleriyle ikinci hat yapmlar, sinyalizasyon ve elektrifikasyon çalmalar ve önemli yük merkezlerine iltisak hatt yapmyla rayl sistem araçlarnn yerli üretimi öncelikli olacak.
Deniz yolu yatrmlarnda, Filyos Liman, Mersin Ana Konteyner Liman ve çandarl Limannn tamamlanmasna birinci derecede öncelik verilecek. Hava yolu sektöründe hava yolu ulamna eriimi ve hava trafii emniyetini artrc projeler, kara yolu yatrmlarnda da trafik ak darboazlarnn giderilmesi ön plana alnacak.
Lojistik yatrmlarnda, çukurova, Bat Karadeniz ve Marmara bölgeleri bata olmak üzere mevcut ve yapm devam eden lojistik merkezlerin standartlar yükseltilecek, yeni yaplacak yük ve lojistik merkezleri yük talebinin yüksek olduu demir yolu koridorlarnda planlanacak.
Haberleme sektöründe TRTnin teknolojik altyapsnn yenilenmesine yönelik projelere öncelik verilecek.
- Tarmda sulama ve balkçlk ön planda tutulacak
Tarm sektöründe, DS Genel Müdürlüünün büyük su ii projelerinden depolamas tamamlanm veya depolamasz, su iletim tesisleri inaat bitmi veya devam eden sulama yaplacak projelere öncelik verilecek. Ayrca, balkç barnaklar projelerinde Balkçlk Ky Yaplar Durum ve htiyaç Analizi çalmasnda ortaya konulan ihtiyaç tespitleri ve takvimlendirme dikkate alnarak projeler önceliklendirilecek.
Konut sektöründe, yeni lojman yapm tekliflerinde güvenlik kurulularnn Dou ve Güneydou Anadolu bölgelerindeki projeleri öncelikli olacak.
lk ve genel ortaöretim ile mesleki ve teknik eitimde fiziki gerçeklemesi yüzde 75 ve daha üzerinde olan projelere öncelik verilecek, okullarn depreme kar güçlendirilmesine devam edilecek.
Kültür ve Turizm Bakanl yatrm programnda yer alan kültür merkezi projelerinden fiziki gerçeklemesi yüzde 50nin üzerinde olanlara, kent merkezinde bulunma ve fazla nüfusa sahip olma gibi kstaslara göre ödenek tahsisinde öncelik salanacak.
- Salkta koruyucu hizmetler ilk srada deerlendirilecek
Salk sektöründe, koruyucu ve birinci basamak salk hizmetlerine yönelik projeler, fiziki gerçeklemesi yüzde 75in üzerinde olan merkezler, inaat tamamlanan birimlerin donanm ihtiyaçlar, depreme kar güçlendirme projeleri ve bölgesel farklar azaltc mahiyetteki projeler ilk aamada kamu yatrm alacak.
Güvenlik hizmetlerinin sunumunda koordinasyonu ve emniyet birimlerinin teknolojik donanmn güçlendirecek projelere, önleyici/koruyucu güvenlik hizmetleri niteliindeki projeler ve siber suçlarla mücadeleye katk salayacak projelere ve terörle etkin mücadeleyi güçlendirecek yatrmlara öncelik verilecek.