Üniversite mezunu isiz gençler, i arama süreci srasnda karlatklar en büyük zorluun deneyim art olduunu söyledi. Gençler, Takdir edersiniz ki çalmaya balamadan tecrübe edinmek imkansz görüünü dile getirdi.
Türkiye statistik Kurumunun (TÜK) geni tanml isizlik verilerine göre, 15 ya ve üstü isiz says 4 milyon civarnda. Üniversiteli genç isizler, gelecee dair umutsuz ve mutsuz olduklarn söylüyor.
sizlik karsnda neler hissettiimizi kelimelere dökemeyiz diyen üniversite mezunu genç isizler, konuya dair yaptklar açklamalarda Hayal krkl, ie yaramama hissi, emeklerimizin ve yllarmzn boa gidiini izleme, psikolojik durumumuzun kötülemesi, aile ile sorunlar yaama gibi çok sayda sorun yayoruz. bavurusunda tecrübe istiyorlar ama diyorlar.
KUR verileri göre, Türkiyede kaytl isizlerin 899u doktora yapanlar, 20 bin 592si yüksek lisans ve 664 bin 507si lisans mezunlarndan oluuyor.
Üniversite mezunu genç, isizlii, sektörel durumu ve i ararken yaadklar öyle anlattlar:
YA SEVDM BR YA DA BUHRAN
Hande Akyol (24): 2 yl önce Trakya Üniversitesi Tarih Bölümünden mezun oldu. Genç bir öretmen olarak yaklak iki yldr isiz olan Akyol, ksa bir dönem ücretli öretmenlik yapt. siz olan Akyol, yaadklarn öyle anlatyor:
Özel okullar, ie almak için genel olarak 5 yl tecrübe istiyorlar. Takdir edersiniz ki çalmaya balamadan tecrübe edinmek imkansz. Benim anladm genç ve parlak nesle ihtiyaç duymadklar oldu. Genç mimar, mühendis, öretmen ve daha nicelerini bu ekilde bir köeye itip buhrana sürüklüyorlar. Kaplar açlmyor veya açlan kaplar tekrar yüzlerine kapanyor. Ben bir öretmenim ve iimi seviyorum.
Bir öretmene tannan haklara sahip olabilmek için yllarca çeitli snavlara girip atanmay beklemek zorundaym. Tabi bu süre zarfnda daha ar koullarda, çok daha düük bir maala iimi yapacam ya da sevmediim bir ii yaparak günden güne buhrana sürükleneceim.
DENEYM ARTI ÖNÜMÜZE SET çEKYOR
Baycan Akar (29): Kocaeli Üniversitesi Karamürsel Meslek Yüksek Okulu Denizcilik Bölümünden 6 yl önce mezun oldu. Akar da deneyim ve tecrübenin önlerine set çektiini söylüyor ve ekliyor:
Ya birileri emekli olsun braksn onun yerine geçelim diye bekliyoruz ya da baka sektörlerde baka iler yapyoruz.
NEDEN NEPOTZM
Mert çelikolu (26) 4 yl önce Dumlupnar Üniversitesi Siyaset Bilim ve Uluslararas likiler Bölümünden mezun oldu. Ardndan yabanc dil eitimi için Maltaya gitti. Döndüünde uzun süre i bulamayan çelikolu, akademik kariyer yapmak için yüksek lisansa balad. Nepotizmin (akraba kayrma veya adam kayrma, öznel ve adil olmayan ekilde yaplan ayrmclk) youn olarak yaand akademiden ayrldn anlatan çelikolu, sizlik karsnda neler hissettiimi kelimelere dökemem diyor.
çelikolu öyle konuuyor:
Hayal krkl, ie yaramaz hissetme, emeklerinin ve yllarnn boa gidiini izleme, psikolojik durumunun altüst oluu, aile ile sorunlar yaama... Gençler doru bir ekilde yönlendirilmiyor ve hiçbir ekilde kalifiye insan yetitirilemiyor. Ben i ayrm yapmyorum. Benim için bir garson, profesörden üstün olabilir. Ama ben bölümüm üzerine yönelip kendimi gelitirdikten, bu kadar emek verdikten sonra neden baka meslek yapmak zorunda kalaym? sizliin en büyük nedeni bunlar ve nepotizm.
TORPL HER ALANDA VE FAZLA
Kaan Aykut (23): 2 yl önce Beykent Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu tam burslu makine teknisyenlii bölümünden mezun oldu. O günden beri mesleiyle alakal i bulamadn anlatan Aykut, hala günlük ve genellikle örenci ileri ile uratn söylüyor. Sektörde ara eleman aç var denmesine karn aslnda gerçein öyle olmadn, i görümelerine gittii zaman gördüünü belirten Aykut, ararken yaadm skntlardan biri deneyim isteyip kimsenin deneyim vermemesi. Torpil her alanda ve fazlaca. Bu durum karsnda meslekten souma ve ülkeme hizmet etmeme gibi duygular içerisine girdiim çok oldu. Zaten günümüzdeki beyin göçleri bunu gayet iyi açklyor. Gençler bence i deil para beenmiyor. Asgari ücrete mühendislik yapman bekliyorlar. O kadar okuduktan sonra, KUR vb. yetkililerin dalga geçer gibi market kasiyerlii teklif etmeleri ise trajikomik diyor.
BTMEK BLMEYEN STAJ DÖNEM
Sara A. (25): Akdeniz Üniversitesi letiim Fakültesi Radyo TV Sinema Bölümü mezunu. Sara A. birlikte mezun olduu arkadalarnn hiç birinin ana akm medyada staj yapma frsat bile bulamadn anlatyor. Sara A., erkek arkadalarnn çounun polis ve askerlik mesleini, kz arkadalarnn çounun ise ücretli öretmenlik, maazalarda sat müdürlüü, tezgahtarlk gibi iler yapmak zorunda kaldklarn söylüyor. Mesleini sevmesine ve yapmak istemesine karn çok zor artlara maruz kaldn söyleyen Sara A., Okul bitince i ararken yaadm en büyük sknt gazetelerde bitmek bilmeyen staj dönemi. Ne zaman bitecei belli deil, seni ne zaman ie alacaklar belli deil. Para vermeden uzun süre çaltrlyorsun diyor.
UCUZ ç çALITIRMA çABASI
Öykü Demirhisar (28): Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Edebiyat Bölümünden mezun olan Demirhisar, 2 yla yakn bir zamandr i bulmak için çabalyor. Demirhisara göre, fen - edebiyat fakültelerinin her yl fazla mezun vermesi, eitim sektöründe i bulmay zorlatran en önemli etkenlerden. bulamad için tecrübesinin az olmasndan dolay ie alnmadn kaydeden Demirhisar yaad skntlar öyle anlatyor:
Benden daha küçük yataki öretmen veya hala üniversitede örenci olan insanlar, tecrübe edinmek ve daha sonra daha iyi yerde i bulabilmek için bu artlar kabul ediyorlar ve genelde bir ay dolmadan maalarn alamadan iten çkartlyorlar. Bu kadar çok mezun varken bedava içi çaltrmak kolay. Ben kimsenin i beenmeme gibi bir durumu olduunu düünmüyorum. Lisans mezunu olarak sat danmanlna bavurduumda bana Sen dört senelik mezunsun, kendi alannda i bulur bulmaz iten çkarsn gerekçesiyle ie de almyorlar. Ne kendi alanmda ne baka alanda i bulabiliyorum sonuç olarak. Bir sürü kursa gitmi, ekstra bir sürü eitim alm, üç dil bilen arkadalarm da u anda isiz. Bunlarn i bulmada etkili olduunu düünmüyorum çünkü irketlerin çou ucuz içi çaltrma derdinde.