Türkiyedeki ya koza üretiminin yarsndan fazlas, Diyarbakrn Kulp ilçesinde gerçekletiriliyor.
Osmanl döneminde de ipek böcekçilii üretiminde önemli bir merkez olan Kulp, devletin salad tevik ve destek uygulamalar sayesinde, sektörde söz sahibi olan Bursay geride brakmay baard. 800 ailenin geçimini salad ilçede, ylda 50 bin kilogram ya kozadan yaklak 5 bin kilogram ham ipek elde ediliyor.
Aaçl Mahallesindeki ipek iplik üretim fabrikasnda üretilen iplikler, daha sonra el emei göz nuruyla ipek al, kravat, fular ve earba dönütürülüyor.
Kulp Kaymakam Fatih Dülgerolu ilçenin Osmanl döneminden günümüze kadar önemli bir pek üretim merkezi olduunu söyledi.
pek kozasndan ham iplik üretim salayan tesisin bulunduunu dile getiren Dülgerolu, fabrikada 37 içinin istihdam edildiini aktard.
Fabrikada yllk ortalama 50 bin kilogram ya kozann ilendiini kaydeden Dülgerolu, öyle konutu:
Burada, ylda çiftçilerden topladmz 50 bin kilogram ya kozay ileyerek yaklak 5 bin kilogram ham ipek iplik üretimi gerçekletiriyoruz. Ksa vadede hedefimiz bölgedeki bu potansiyeli deerlendirerek üretim kapasitesini artrmak, daha fazla vatandan bu sektöre yönelmesini salamaktr. Amacmz ülkemizde ve bölgemizde ciddi anlamda istihdam artrmaktr.
- Önemli bir geçim kayna
Tarm ve Orman Bakanlnn bu anlamda önemli desteklerinin olduunu ifade eden Dülgerolu, unlar kaydetti:
lçemizde yaklak 800ün üzerinde ailemiz için, pek böcekçilii önemli bir geçim kaynadr. Ülkemizde üretilen ya ipek kozasnn yüzde 50sinden fazlasn Kulp ilçesi üretmektedir. Köylerimizde devam eden pekböcekçilii besleme evlerimiz var. Projelerimiz tamamland takdirde bölgemizdeki ipek kozas üretimi kapasitesi önemli anlamda artm olacak.
Tarm ve Orman Bakanl Kulp lçe Müdürü Cihan Güre ise ipek böcekçiliinin, ilçede yüzyllardr yapldn söyledi.
Devletin vermi olduu desteklerle ipek böcekçiliinin iyi bir noktaya geldiini aktaran Güre, özellikle dalk alandaki 32 köyde ipek böcekçilii yapldn aktard.
lçedeki baz üreticilerin, üretimi evinin bir köesinde yaptn kaydeden Güre, besleme alanlar artrld takdirde verimin daha fazla olacan ifade etti.
Üreticilere kilogram bana 55 lira destek verildiini anmsatan Güre, bu destein artrlmasnn istendiini belirtti.
- Türkiyede bir numara
Güre, konumasn öyle sürdürdü:
Yaklak 20 tezgahmzda geleneksel el dokumas yaplyor. Aralarnda evli olanlarn da yer ald kadnlar ailelerine katk sunuyor. Üreticiden aldmz ipei önce kurutuyoruz. Belirli aamalardan geçirdikten sonra al, kravata dönütürüyoruz. Ürünlerimiz yüzde yüz ipektir ve bir marka deeri vardr. Bu bölgenin terörle anlmamas lazm. Kulp ilçesinin ipekle anlmasn istiyoruz. pek böcekçilii üretim ve dokuma boyutuyla ilçemiz Türkiyede bir numaradr.
plik üretim tesisindeki içilerden 4 çocuk babas Tacettin Baran, 5 yldr burada çaltn söyledi.
Bu tesisten önce farkl ehirlere gidip çalmak zorunda kaldn ifade eden Baran, Buraya balamadan önce gurbete gidip çalmak zorunda kalyordum. Burada kendi köyümde, akrabalarmn arasnda çaltm için mutluyum. Gurbette daha fazla para kazanabilirdim ama burada çalarak hem kazancm salyorum hem de ailemin yannda kalyorum. diye konutu.
Vesile Güzel ise iinden memnun olduunu, severek çaltn ifade etti.
çalmaya balamadan önce eitim aldklarn aktaran Güzel, Bu iin devam ettirilmesi için herkesten destek bekliyoruz. Tesiste ipek ipliini kadnlar çkaryor çünkü elleri bu ie daha yatkn.