DYARBAKIR - Diyarbakrda son 3 günde yaan yamur, çiftçinin yüzünü güldürürken, DÜ Ziraat Fakültesi Tarmsal Yaplar ve Sulama Bölümü Dekan Yardmcs Doç. Dr. Nee Üzen, bu sezon kn biraz daha geçtiimiz seneye göre sert geçmesini beklediklerini belirterek, Bu ekilde gerçekleirse en azndan geçtiimiz senedeki verim kayplarn biraz daha tamamlarsak hem içme suyu anlamnda sadece tarmsal üretim açsndan deil içme kullanma suyu açsndan yani belediyelere de çünkü bir su salanmas gerekiyor. Hem de tarmsal sulama açsndan umut verici olacan söyleyebiliriz dedi.
Son yllarn en kurak dönemini geçiren Diyarbakr, 3 gündür etkili olan saanak, hayat olumsuz etkiledi. Kent merkezinde su taknlar yaanrken, etkili olan yalar kuraklk tehlikesiyle kar karya olan topraklarn suyla bulumasn salad. Diyarbakrda son 3 günde yaan yamur, çiftçinin yüzünü güldürürken, DÜ Ziraat Fakültesi Tarmsal Yaplar ve Sulama Bölümü Dekan Yardmcs Doç. Dr. Nee Üzen, etkili olan yalar ve kuraklkla ilgili deerlendirmelerde bulundu.
Hem kuraklk, hem de sosyoekonomik kuraklk
Kurakln etkilerini ülke olarak çektiklerini belirten Doç. Dr. Üzen, Bu seneki kurakl deerlendirecek olursak aslnda geçtiimiz sene sonbahar aylarndan u ana kadar çok fazla bir yamur dümedi ve toplam ya miktarlar açsndan deerlendirildiinde Türkiyede en çok etkilenen bölge Güneydou Anadolu Bölgesi oldu. Özellikle mart ayn geçersek, ocak, ubat, mays ve günümüze kadar, son birkaç gün öncesine kadar neredeyse hiç ya dümedi. Normal ya verilerinin yaklak olarak yüzde 80 altna dütü bu sene. Türkiye geneline bakldnda ise sadece Marmara etkilenmedi bundan. Karadeniz bölgesi bile maalesef kuraklktan nasibini ald. Tabii sadece kuraklk deil bunun akabinde özellikle yaz döneminde meydana gelen orman yangnlarn da düünürsek kuraklk bir tek bana meydana gelmiyor. Bir aamada meydana gelmiyor. Ayn zamanda önce tarmsal olarak meydana geliyor, arkasndan hidrolojik olarak devam ediyor ve bunun sonrasnda da sosyoekonomik olarak kendisini gösteriyor. Yani kurakln tezahür biçimi sadece yan dümemesi ya da scakln yükseklii olarak meydana gelmiyor. Bundan sonra tarmsal üretimi Yeralt sularn, toplam su miktarlarn ve en sonunda bizim bir ürüne erime bedelimizi maalesef etkiliyor. Bu da sosyoekonomik kuraklk olarak geçiyor ki u günlerde maalesef bunun da acsn ülke olarak çekiyoruz diyebiliriz dedi.
Yalar umut verici
Son günlerde etkili olan yalarn bir nebzede olsun çiftçiler için iyi olacan tahmin ettiklerini aktaran, Üzen Ama neyse ki günümüzde artk son birkaç gündür iyi düen bir yamz var. Fakat tabii yan miktar kadar düme zaman da önemli. Yani bir ürünün bir miktar ya ihtiyac olabilir ama acaba bu ürün yerdeyken mi? topraktayken mi dütü, yoksa onun harici zamannda m dütü? Buna da bakmak gerekir. Geçtiimiz sene maalesef çiftçilerimiz yaklak olarak ürünlerinin çok büyük bir ksmn sürdüler. Herhangi bir verim alnamad. Ancak birkaç tane tamamlayc sulamayla birlikte tarmsal sulama uygulamasyla birlikte normalde 650 - 700 kilo alnan verimlerden ancak 300 - 350 kilogram kadar bir verim alnd. Bu zaten market raflarna da yansd. Pahallk olarak u anda hepimizin gündemine oturmu vaziyette. Bundan sonra ne olur? Bu sene için ne bekleniyor? Elbette tarmda iki kere iki hiçbir zaman dört etmiyor. Meteorolojide de ayn ekilde iki kere iki dört etmiyor. Ancak bu senenin geçtiimiz seneden nispeten ya açsndan daha iyi olaca düünülmekte. Bu kanlara nereden varyoruz? Ya da bu konumalar nasl yapabiliyoruz? Elbette gelecekten haber veremiyoruz ama geçtiimiz senelerdeki verileri uzun yllar verilerini yerletirerek ilgili programlara bunlarla ilgili projeksiyonlar yapyoruz ve bu projeksiyonlar neticesinde de elbette kuraklklarn olmas kadar normal ve aslnda bu da normal bir durum ama o verilerden yola çkarak bu senenin nispeten daha serin. Yani kn biraz daha geçtiimiz seneye göre sert geçmesini bekliyoruz. Bu ekilde gerçekleirse en azndan geçtiimiz senedeki verim kayplarn biraz daha tamamlarsak hem içme suyu anlamnda sadece tarmsal üretim açsndan deil içme kullanma suyu açsndan yani belediyelere de çünkü bir su salanmas gerekiyor. Hem de tarmsal sulama açsndan umut verici olacan söyleyebiliriz diye konutu.