anlurfada, GAP Tarmsal Aratrmalar Enstitüsü Müdürlüünce (GAPTAEM) yamur suyunun deerlendirilmesi amacyla yürütülen projede, en yüksek performans salayan plastik örtü kullanlarak yaplan yöntemin verimi 3-4 kat artrd belirlendi.
Bir yandan bölge ürünlerinin verimlilii ve çeitliliine katk sunmak amacyla yerli tohumlarn slah ve gelitirilmesi için çalmalar yapan GAPTAEM mühendisleri bir yandan da gelecekte ortaya çkabilecek tarmsal üretimi etkileyen kuraklk gibi doal olaylarn etkilerinin en aza indirilmesi için de projeler yürütüyor.
Bu kapsamda, 15 yl önce balatlan anlurfa Yöresi Antep Fst Bahçelerinde Farkl Örtü Malzemelerinin Kullanld Negarim Tipi Mikrohavza Teknii le Su Hasadnn ncelenmesi projesiyle yamurun hangi malzemelerle toplanaca ve bu yamur suyunun kullanmnn fstk bata olmak üzere dier meyve aaçlarnn verimine etkisi incelendi.
Projeyi yürüten GAPTAEM Toprak ve Su Kaynaklar Bölüm Bakan Abdullah Suat Nacar, AA muhabirine, dünya ve Türkiye için kurakln büyük bir tehlike oluturduunu söyledi.
Yürüttükleri proje ile kurakln etkilerini en aza indirmeyi amaçladklarn belirten Nacar, Su hasad, sulama imkannn olmad, sadece yan olduu bölgelerde belirli bir parsel içinde aka geçen yan etrafnn çevrilmesiyle bu suyun bitkilerin faydalanabilecei yerde depolanmas yöntemidir. Biz de bu yöntemi Antep fst bahçelerinde kurarak incelemelerde bulunduk. dedi.
5 FARKLI YÖNTEM KULLANILARAK 15 YIL VERLER KAYIT ALTINA ALINDI
Fstk bahçesinde baklava dilimi eklinde parsel oluturduklarn ve bu parselin en uç noktasna bitkinin dikildiini kaydeden Nacar, bitkinin etrafnn çukurlatrlarak yamurdan toplanan suyun burada depolanmasnn salandn ifade etti.
Su hasadndan en fazla verimin salanmas için çeitli yüzey malzemeleri yöntemlerini kullandklarn vurgulayan Nacar, öyle devam etti:
çiftçilerimizin u an kullandklar normal kontrol, talarn yan yana sktrlarak dizilmesi, topran sktrlmas, yüzeye sap-saman serilmesi ve plastik örtü serilmesi yöntemlerini kullandk. Projeyi hayata geçirdiimiz 2005 ylndan bitirdiimiz 2020 ylna kadar bu yöntemlerin hepsini uyguladk. Her yl bu yöntemlerin gözlemini yaparak bitki geliimlerini ve verimlerini kaydettik. Yaptmz çalma sonucunda Negarim Tipi Mikrohavza Teknii ile yaplan su hasadnda plastik örtü serilmesi yönteminin bitkilerde daha fazla verim ve geliim saladn belirledik. Bu yöntemin fazla suyu depolayarak bitkilerin geliimine, verimine en fazla katk saladn gördük.
VERM 3-4 KAT DAHA FAZLA
Nacar, su hasad yöntemi ile normal çiftçi uygulamalar arasnda verim açsndan çok fark olduunu söyledi.
Geçen yl gerçekletirdikleri fstk hasadnda verim farknn en iyi ekilde ortaya çktn anlatan Nacar, öyle konutu:
Geçen yl plastik örtü serimi yöntemi ile yaplan su hasadnn uyguland fstk aaçlarndan ortalama 17 kilogram fstk alrken normal çiftçi uygulamas fstklarndan 4,5 kilogram ürün elde ettik. Yaklak 3-4 kat verim fark ortaya çkt. Uyguladmz yöntemleri ekonomik analize tabi tuttuumuzda plastik örtü seriminde örtünün 4-5 ylda bir deitirilmesine ramen salad verim sayesinde ortalama 3 bin 500 lira gelir salarken normal çiftçi uygulamasnda 1100 lira gelir elde edildi. Bilindii üzere kurak yllar geçirmekteyiz, özellikle kuraklkta yetiebilen Antep fst, zeytin, incir, üzüm gibi bitkilere bu tip teknikler uygulayarak 3 veya 4 kat daha fazla verim alabiliriz. Ya az olsa bile bu yatan maksimum faydalanma yoluna gidebiliriz. Bu projemiz çiftçilerimize özellikle kurakla kar önerdiimiz bir proje. Biz enstitü olarak çiftçilerimize bu projeler için her türlü teknik destei vermeye hazrz.