Psikoloji Bölümü doktor öretim üyesi Sait Yldrm, medya ve içeriklerinde evlilik d ilikilerin popülerletirilmesi, gösteri unsuru ve ekonomik sorunlar, iletiim ve Covid-19 etkisiyle çkan problemlerin evliliklerin bitmesine yol açtna iaret etti.
Türkiye statistik Kurumunun (TÜK) açklad evlilik istatistiklerine göre 14 il bulunan Douda 2017 ylnda 43 bin 196 evlilik gerçekleti. 2018de 41 bin 863 olan evlilik says, 2019da 40 bin 34e, pandeminin ilk yl olan 2020de ise 34 bin 438e geriledi. 2021de bölgede evlenen çiftlerin says ise 40 bin 281 olarak gerçekletii belirtilen TÜK verilerine göre kaba evlilik hz 2017de 7,40 iken, 2021de 6,70lere kadar dütü. Hakkari dndaki bölge illerinde evlilik oranlar azald.
Buna göre Erzurumda 2017de 6,48 olan kaba evlilik hz 2021de 6,20ye, Erzincanda 5,77den 5,55e, Arda 7,97den 7,23e, Karsta 6,51den 5,82ye, Idrda 7,76dan 6,72ye, Ardahanda 6,36dan 5,97ye, Malatyada 6,84den 6,74e, Elazda 7,19dan 6,96ya, Bingölde 7,42den 6,45e, Tuncelide 5,40dan 5,11e, Vanda 7,96dan 6,95e, Muta 7,90dan 6,63e, Bitliste 7,52den 6,98e dütü. Bölgede kaba evlilik hz artan tek il Hakkaride ise 2017de 6,74ten 2021de 6,86ya çkt.
BOANMALARIN NEDENLER
TÜK istatistiklerine göre Douda boanmalarda da önemli oranda art yaand. 2017de 3 bin 469 boanma says, 2018de 4 bin 331, 2019da 5 bin 115, 2020de 5 bin 289, 2021de 5 bin 951e yükseldi. Dünyayla birlikte Türkiyeyi de etkileyen pandemi, evlilik oranlarn düürürken boanmalar artrd. Pandeminin etkili olduu 2020de boanan çiftlerin says 5 bin 289, 2021de ise 5 bin 951e çkt.
Aile danmanl da yapan Idr Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü doktor öretim üyesi Sait Yldrm, toplumsal yaamn her aamasndaki deiimlerin aile yaps ve evlilikleri de etkilediini söyledi. Evliliklerde azalma, boanmalarda ise artn önemli sebepleri olduunu belirten Yldrm, Evliliklerin mahiyetini yitirmesi, medya ve içeriklerinde evlilik d ilikilerin popülerletirilmesi, gösteri unsuru ve ekonomik sorunlar, iletiim problemleri, sorumluluktan kaçnma, Covid-19 etkisiyle ortaya çkan problemler, evliliklerin bitmesine yol açan temel faktörlerdir dedi.
MEDYA çERKLER ÖNEML
Boanma olaylarnda medya içeriklerinin önemine dikkat çeken Yldrm, unlar söyledi:
Evliliklerin mahiyetini yitirmesinin evlilikle yaanan veya hayal edilen yaam biçimi, evlenme eylemi gerçeklemeden de yaanmaktadr. Bu noktada evlilik d ilikilerin yaygnlamas, evliliin sadece resmi bir sözleme olarak alglanmasna yol açmtr. Medya ve içerikleri de bu süreçte oldukça önemlidir. Aldatma eylemlerinin sevimli gösterilmesi, evlilik d ilikilerin yaygnlamasna yol açmaktadr. Filmlerde bu tarz aldatma sahnelerinde aldatan erkei sempatik bir karakterden seçerek, aldatlan kocay da karsyla ilgilenmeyen sert ve çirkin bir rolle tanmlandnda, o anda bilinçaltmzda aldatma eyleminden ziyade duygusal bir tutum canlanr. Böylesine bir alg, ilgisizlik veya benzeri unsurlar olmas durumunda aldatmann normal olabilecei düüncesi zihinlerde güçlenir. Her iki cins için de bu durum geçerlidir. Aldatma vakalar, günümüzde kadn erkek fark etmeksizin çok yaygn bir ekilde görülen yasak ilikidir. Medya bamll ise bu süreçte oldukça etkilidir. çiftlerin birbirinden daha fazla sosyal medya uygulamalarnda zaman geçirmesi ve buradan alternatif ilikiler ina etmesi kolaylamtr. Bu durum aldatma, iddet, cinayet ve boanmalarn artmasna yol açmtr.
EMPAT KURMA çABALARI YETERSZ
Boanmalarda önemli bir sorunun da iletiim kurma yetisinin olmay ve ilgisizlik olduunu ifade eden Yldrm, çiftler, problem çözme sürecinde empati kurma açsndan yetersiz olduklarndan birbirlerini rakip olarak görmektedirler. Bu durumda çözüm yerine rekabet odakl bir sava olumaktadr. çiftler, balangçta önemsemedikleri veya çözmekten kaçndklar problemleriyle daha sonra birikmi bir ekilde karlanca çözme konusunda yetersiz kalmaktadr. Bu durumda alternatif çözüm olarak iddet ortaya çkmaktadr. Bu durum özellikle Covid-19 döneminde art göstermitir. Kapanma döneminde birlikte zaman geçirme sürecinin artmasyla çiftler arasndaki iletiim krizleri, iddet ve boanmalar arttrmtr. Gösteri unsuru oldukça önemlidir. Günümüzde gençler, evlilik ve düün sürecine ilikin anne babalar veya geleneklere dair ritüelleri gericilikle itham ederek alay etmektedir. Ancak kendileri evlenme sürecine giritii zaman gösteri unsuru temelinde birçok gereksiz harcama yapabilmektedir. Günümüzde gençler nianllndan düüne kadar tüm özel ve mahrem an ve alanlarn sosyal medyada paylaarak takdir ve beeni toplama amacna girimektedir. Yaplan harcamalar ve pahallk, gösteri ve ovu artraca için ekonomik yük oldukça fazla olmaktadr. Bu durumda düünler günümüzde önemli bir ekonomik soruna dönümektedir. Zorlukla evlenen çiftler, yllarca hiç kullanmayaca veya sadece arada bir resmini paylaaca onlarca ürünle evlerini doldurmaktadr. nsanlarn eyaya sahip olduu süreçten, eyalarn insanlara sahip olduu ilginç bir dönemdeyiz. nsanlar kendilerini arabas, evi, kyafeti, marka eyasyla tanmlyor. Böylesine eya ve ürünlerin statü ve deer gördüü bir dönemde evliliklerin ksa sürmesi artc deildir diye konutu.
SAYGI VE LETM
Kendisinin aile danmanl yaptn da belirten Yldrm, müracaat eden çiftlerde en önemli problemin sayg ve iletiim eksiklii olduunu vurgulayarak, Anlamazlk yaayan, ayrlma aamasnda olan, birbirini seven ama çok problem yaayan birçok çiftimize destek oluyoruz. Bu noktada en temel problemin sayg ve iletiim odanda birletiini görüyoruz. çiftler, herhangi bir problemde birbirini dinlemek veya anlamak yerine hakl çkma çabasyla birbirlerine rakip gibi davranyor. Evlilik, rekabet ilikisini kaldrmayan bir kurumdur. Rekabet olan ilikide problem çözme becerisi gelimez. çiftlerle konutuumuzda problem çözme becerilerini gelitirme sürecinde empati yapma, anlama ve dinleme, üslup ve konuma üzerinden yola çkarak sayg ve iletiim dilini güçlendirmeye çalyoruz. Problemli ilikilere yönelik bu uygulamalarla birçok ailemizin kurtulmas mümkün oldu dedi.