AYM'den anız yangınıyla ilgili 'masumiyet karinesi' kararı

Anayasa Mahkemesi (AYM) tarafından tarlasındaki anız yangını nedeniyle para cezası kesilen kişinin başvurusuna masumiyet karinesinin ihlal edildiği yönünde karar verildi. Mahkemece, ihlal sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılamaya hükmedildi.

Haberler 01.08.2018 - 11:02 Son Güncelleme : 01.01.0001 - 00:00

Batman merkezdeki kiztepe köyünde oturan Mehmet irin Akna, tarm arazisinde 17 Eylül 2013 tarihinde anz yakldnn tespit edildii gerekçesiyle 20 bin 913 TLlik idari para cezas kesildi. Akn, idari para cezasna ilikin ilemin iptal edilmesi talebiyle Batman dare Mahkemesinde dava açt. Mehmet irin Akn, dava dilekçesinde, çok sayda tarm arazisinin yan yana bulunduuna dikkat çekerek, herhangi bir arazide balayan yangnn rüzgarn etkisiyle dier arazilere sçram, kendi arazisindeki yangnn da bu nedenle meydana gelmi olabileceini kaydetti. Batman dare Mahkemesince 2014 ylnda verilen kararla davann reddine hükmedildi. Kararn gerekçesinde, tarm arazilerinde her zaman gerçekletirilebilen anz yakma eyleminde anz bizzat yakan kiinin idare tarafndan tespit edilmesi olanann bulunmad, anz bizzat yakan kiinin tespit edilememesi sonucu idari yaptrm uygulanmamas halinde ise tarm arazisinin veriminin yok olmasna, çevre kirliliine ve yangnlara sebebiyet verilecei dolaysyla anz yakma eyleminin yaptrmsz kalmamas amacyla anz yakan kiinin tanmazn maliki konumunda bulunan bavurucu olduunun kabul edilmesi gerektii belirtildi. Diyarbakr Bölge dare Mahkemesine yaplan itiraz da sonucu deitirmeyince Akn, 2015 ylnda AYMye bireysel bavuruda bulundu.

BAVURUCU OTOMATK OLARAK SUçLU KONUMUNA DÜÜRÜLDÜ

AYMnin kararnda yerel mahkemenin, bavurucunun anz yaklan tarm arazisinin maliki olmasn, idari para cezas yaptrm uygulanmas için yeterli gördüünü dier ifadeyle salt mülkiyet hakk sahibi olmann, idari para cezas yaptrm uygulanmasna gerekçe yapldn belirtti. Tarm arazisinde yaplan incelemede, anz yakan kiiye ait herhangi bir bulguya rastlanmad belirtilen AYM kararnda, Mahkeme, anz yakld tespit edilen arazinin maliki olan bavurucu tarafndan tanmaznda anz yakld yönünde herhangi bir ihbarda veya suç duyurusunda bulunulmadn dikkate alarak anz yakma eyleminin mülk sahibince gerçekletirildiine dair fiili karineden yararlanmtr. Dier bir ifadeyle ispat yükü iddia edende kalmam, bavurucuya devredilmitir. Anlan karineyle suç isnad altndaki bavurucu, otomatik olarak suçlu konumuna düürülmütür. Kabahatin ilendiine ilikin olarak mahkemece yaplan bu varsaymn ise aksinin ispat mümkün deildir denildi.

AYMnin kararnda ayrca yerel mahkemenin, mevcut düzenlemenin kapsamn objektif sorumluluk esaslarna göre genileterek (varsaymlardan hareket ederek) bavurunun reddine karar verdiinin görüldüü belirtilerek, öyle denildi:

Dier bir ifadeyle somut olgular yerine aksi ispat edilemeyecek fiili karineden yararlanlarak eylem ile bavurucu arasnda ba kurulmu ve kabahatin ilendiine karar verilmitir. Bavurucunun kendisini savunma bakmndan idare ile arasnda önemli bir dezavantaj olutuu ve böylelikle ispat bakmndan kullanlan karinenin masumiyet karinesini ihlal eder boyuta ulat anlalmtr. Bavurucuya savunma imkan tannm olmas da masumiyet karinesinin ihlalini telafi etmemitir. Açklanan gerekçelerle Anayasann 36. ve 38. maddelerinde güvence altna alnan masumiyet karinesinin ihlal edildiine karar verilmesi gerekir.

AYM kararnn hüküm gerekçesinde, masumiyet karinesinin ihlal edildiine karar verilerek, ihlal sonuçlarnn ortadan kaldrlmas için yeniden yarglama yaplmasna hükmedildi.

Ana Sayfaya Git